Αν κάποιος κοιτάξει από ψηλά το Ελληνικό Τετράγωνο, θα διαπιστώσει ότι το Αβερώφειο έχει το σχήμα Ε. Αυτό προήλθε από την αγάπη μιας ξεχωριστής κατηγορίας Αιγυπτιωτών Ευεργετών προς την Ελλάδα, υπενθυμίζοντας σε όλους το αρχικό γράμμα της πατρίδας τους. Η Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας σέρνει στους ώμους της όχι μόνο υλικά σύμβολα όπως κτήρια σχολείων, αίθουσες θεάτρων, επιστημονικά εργαστήρια, χώρους άθλησης, οίκο ευγηρίας και ιερούς ναούς. Μεταφέρει στο διάβα των αιώνων κι ένα έμψυχο δυναμικό που είναι οι προγονικές μορφές εκείνων, που αν και πλαισιώνονται καδραρισμένες στους τοίχους, εν τούτοις φαντάζουν στα μάτια μας ωσάν να βρίσκονται εν ζωή.

Καμία άλλη Κοινότητα Ελλήνων στον κόσμο δεν διαθέτει τόσο πλούσια σε ιστορία, μέγεθος και εκτόπισμα, κτηριακά συγκροτήματα έτσι ώστε η έννοια «Τετράγωνο» να  την αδικεί, καθώς είναι πολλαπλάσια σε εμβαδόν τετράγωνα ιστορίας, μνήμης και ύλης, συμπυκνωμένα σε ένα.

Τούτη την ιστορική Κοινότητα των Ελλήνων στην Αλεξάνδρεια, φροντίζουν να διατηρούν οι λιγοστοί Αιγυπτιώτες, καθιστώντας ως κοινοτοπία το στίχο του Καβάφη «φυλάττειν Θερμοπύλες», καθώς οι άνθρωποι αυτοί αιώνες τώρα δεν κάνουν κάτι περισσότερο, μήτε λιγότερο, από το να φυλάττουν όχι μόνο τα στενά των Θερμοπυλών αλλά και τις μεγάλες λεωφόρους της πάλαι ποτέ ένδοξης ακμής της αλεξανδρινής παροικίας.

Αυτό σηματοδότησε και συμβόλισε πέρα του εθιμοτυπικού της χαρακτήρα, η τελετή της Κοπής της Αγιοβασιλόπιτας της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας την Παρασκευή 19^ης  Ιανουαρίου 2024 στο σαλόνι του οίκου ευγηρίας «Μάννα».

Προεξάρχοντος του Πάπα και Πατριάρχη Αλεξανδρείας και Πάσης Αφρικής κ. Θεοδώρου Β’, συνοδευόμενου από τον Αιδεσιμολογιώτατο Πρωτοπρεσβύτερο π. Πάνο Γαζή, ο οποίος είναι συνάμα και εκπαιδευτικός, οι εναπομείνανατες λιγοστοί πάροικοι απέδειξαν περίτρανα ότι δεν έχει τόση σημασία  πόσοι έμειναν αλλά ποιοι έμειναν. Και αυτοί οι οποίοι έμειναν δεν  είναι οι Σπαρτιάτες του Λεωνίδα, αλλά οι υπερασπιστές της Αλεξάνδρειας.

Οικοδεσπότης ο Πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας  Αλεξανδρείας  κ. Ανδρέας Βαφειάδης, ο Αντιπρόεδρος κ. Ιωάννης Παπαδόπουλος, ο Γενικός Γραμματέας κ. Νικόλαος Κατσιμπρής, ο Οικονομικός Επόπτης κ. Εμμανουήλ Τατάκης και ο Διευθυντής κ. Γεώργιος Μπούλος, μαζί με όλο το προσωπικό του Οργανισμού υποδέχτηκαν με χαμόγελο και ευγενή φιλοξενία τους παριστάμενους παροίκους.

Ο εκπρόσωπος της Ελληνικής Πολιτείας Γενικός Πρόξενος κ. Ιωάννης Πυργάκης αισθανόταν σαν να βρίσκεται στο δικό του σπίτι, καθώς και το Γενικό Προξενείο εδράζεται εντός του Ελληνικού Τετραγώνου. Είναι και αυτή μια ευτυχής συνθήκη, ένας κρίκος που ενώνει την ενιαία αλυσίδα των Αιγυπτιωτών.

Ο Σύνδεσμος του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού με το Αιγυπτιακό, Πλοίαρχος κ. Κωνσταντίνος Βαρουξής μετά της συζύγου του Αγγελικής, επίσης Πλοιάρχου, τίμησαν με την σειρά τους την εορταστική εκδήλωση.

Από την πλευρά των συλλόγων της Αλεξάνδρειας, το παρών έδωσαν η Πρόεδρος του Ελληνικού Ναυτικού Ομίλου και του «Πτολεμαίου Α’» κα. Λιλίκα Θλιβίτου και η Πρόεδρος του Λυκείου Ελληνίδων κ. Αλίκη Αντωνίου.

Από το Ίδρυμα Ελληνικού Πολιτισμού παρούσα η Διευθύντρια κ. Σταυρούλα Σπανούδη και από τα ελληνικά σχολεία η Διευθύντρια του Αβερωφείου Γυμνασίου – Λυκείου κ. Αφροδίτη Πρεβερέτου και ο Διευθυντής του Τοσιτσαίου – Πρατσίκειου Δημοτικού κ. Κωνσταντίνος Ρήγας.

 Στην Τελετή της Αγιοβασιλόπιτας παρευρέθησαν οι Καϊρινοί κ. Γιώργος Ζουμπουλίδης, Πρόεδρος του Ορθόδοξου Πατριαρχικού Κέντρου Σούμπρας, μετά της συζύγου του κ. Μαρίνας Χέλμη του προσωπικού της Πρεσβείας του Καΐρου.  

Επίσης το παρών έδωσε και ο πρώην Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας, που δεν ξεχνά ποτέ να τιμά τις εκδηλώσεις της παροικίας, κ.Μιχάλης Αρσλανίδης.

Ιδιαίτερα πρέπει να υπογραμμίσουμε την παρουσία μιας ομάδας εκλεκτών προσκεκλημένων, η οποία τίμησε την εορταστική εκδήλωση της  Ελληνικής Κοινότητας. Ήταν οι φίλοι του επιτυχημένου Αλεξανδρινού διοικητή πολλών τραπεζών κ. Τάκη Αράπογλου και της συζύγου του Εβίτας ιστορικού τέχνης: κα. Μίνα Μωραΐτου Κουλουβάτου  ιστορικός τέχνης και επιμελήτρια έργων τέχνης του Μουσείου Μπενάκη, οι επιχειρηματίες κ. Κωνσταντίνος  και κα.  Δανάη Φιλιππίδου, κ. Γιάννης και κα. Λυδία Γιώτη, και ο κ. Περικλής και κα. Κλεοπάτρα Σταματιάδη.

Το σαλόνι του Οίκου Ευγηρίας «Μάννα», με όλους τους εκλεκτούς παρευρισκόμενους έβριθε από χαμόγελα, ευχάριστο κλίμα και εορταστική λάμψη.

Ο Μακαριώτατος   ανεφέρθη με όμορφα λόγια για την παροικία των Ελλήνων στην Αλεξάνδρεια, τον εξέχοντα ρόλο της Κοινότητας και τη δράση της από το παρελθόν μέχρι και σήμερα, ενώ απευθυνόμενος προς τον Πρόεδρο κ. Ανδρέα Βαφειάδη τον αποκάλεσε στοργικά πνευματικό παιδί του όπως και όλους τους παριστάμενους. Υπενθύμισε σε όλους την αξία του ιεραποστολικού του έργου, ενημέρωσε το ακροατήριο που ευλαβικώς τον άκουγε ότι σε λίγες μέρες θα βρίσκεται στην πρώτη πληθυσμιακά χώρα της Αφρικής την Νιγηρία και με συγκίνηση απευθύνθηκε στον φίλο του κ. Τάκη Αράπογλου προσφωνώντας τον αδελφό διότι σε κάποιες δύσκολες εποχές, ο προαναφερθείς επίσημος προσκεκλημένος στήριξε το Πατριαρχείο και τον ίδιον ως ποιμένα και ιεράρχη της Αφρικής. Επιπρόσθετα τόνισε την προσφορά του Γενικού Προξένου κ. Ιωάννη Πυργάκη προς το Πατριαρχείο μέσα από την σπουδαγμένη ιεροψαλτική του στήριξη, γεγονός που καθιστά την βοήθεια του ανεκτίμηση.

Ακολούθως ο Μακαριώτατος κάθισε στην πολυθρόνα του προσκαλώντας τον οικοδεσπότη και Πρόεδρο της Ελληνικής Κοινότητας κ. Ανδρέα Βαφειάδη να αναλάβει τα ηνία της όλης εκδήλωσης. Εκείνος απευθύνθηκε με ιδιαίτερη συγκίνηση προς τον Μακαριώτατο, τους εκλεκτούς προσκεκλημένους εξ Ελλάδος και τους συμπαροίκους του με τα κάτωθι λόγια:

«Μακαριώτατε, κύριε Γενικέ Πρόξενε, κύριοι συνάδελφοι Επίτροποι, κυρίες και κύριοι Πρόεδροι των Σωματείων της πόλης μας, κυρίες και κύριοι.

Καλημέρα, καλή χρονιά, καλώς ορίσατε στο σπίτι σας. Στην Ελληνική Κοινότητα Αλεξάνδρειας. Να καλωσορίσουμε και τον Αλεξανδρινό κύριο Αράπογλου με την σύζυγό του και του εκλεκτούς συνταξιδιώτες τους.

Καλή δύναμη ενόψει της καινούργιας χρονιάς σε όλους, μιας χρονιάς που πέρασε σηματοδοτώντας τα 180 χρόνια από την ίδρυση της κοινότητας, της οποίας ο ρόλος ήταν, είναι και οφείλει να είναι η προαγωγή του πνεύματος της Παροικίας των Αιγυπτιωτών, με απώτερο σκοπό να  διασφαλίζει και να προστατεύει, την ιστορία, τα ήθη, τα έθιμα, τις παραδόσεις και τους ανεκτίμητους θησαυρούς που μας κληροδοτήσαν οι προγονοί μας.

180 χρόνια που είναι πιστεύω χαραγμένα τόσο στο συλλογικό, όσο και στο ατομικό υποσυνείδητο και στη μνήμη όλων μας. Σε όλα αυτά τα χρόνια, κρατήσαμε την ελληνική ταυτότητά μας ψηλά στη αγαπημένη μας Αλεξάνδρεια και ζήσαμε στιγμές δόξας. Νομίζω ότι δεν πρέπει να ξεχνάμε αλλά να πορευόμαστε διδασκόμενοι.

Βέβαια οι προκλήσεις σήμερα είναι μεγάλες και σε οικονομικό επίπεδο αλλά και σε επίπεδο σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή.

Στόχος μας είναι σ’ αυτούς τους δύσκολους καιρούς να πάρουμε τις σωστές αποφάσεις, ώστε να δώσουμε  σταθερές βάσεις για ένα σίγουρο μέλλον στην κοινότητά μας.

Η συρρίκνωση της παροικίας μας είναι γεγονός και πρέπει να το αποδεχτούμε, για να μπορέσουμε να δούμε το αύριο και μαζί να πορευτούμε.

Οφείλουμε πολλά σε αυτή την κοινότητα, και όπως πολλές φορές έχει αναφέρει και ο Μακαριώτατος έχουμε μείνει λίγοι αλλά κρατάμε τις Θερμοπύλες. Όμως έχουμε κουράγιο και όλαθα τα αντιμετωπίσουμε.

Καλούμαστε λοιπόν με στοχευμένες κινήσεις να χαράξουμε το μέλλον. Ήδη έχουμε έρθει σε συμφωνία με το Πανεπιστήμιο Πατρών για την ίδρυση πανεπιστημίου στην Αλεξάνδρεια. Η αίτηση για το Πανεπιστήμιο θα παραδοθεί την ερχόμενη εβδομάδα στο αρμόδιο υπουργείο στη Αίγυπτο, και εύχομαι σύντομα να προχωρήσουμε σε πιο λεπτομερείς συζητήσεις.

Τα σχολεία μας, τα ιστορικά σχολεία μας, οφείλουμε να τα κρατάμε στο υψηλότερο επίπεδο, όπως αρμόζει. Αυτό θα επιτευχθεί μόνο διαμορφώνοντάς τα, σε διεθνή πρότυπα σχολεία κρατώντας την ελληνική γλώσσα στα πλαίσια της διδασκαλίας, κάνοντας όσο το δυνατόν περισσότερους φιλέλληνες στη φιλόξενη αυτή χώρα.

Ένα ακόμα όραμα μας είναι να αναδείξουμε και πάλι την λάμψη του κοσμήματος της Ορθοδοξίας, του Ευαγγελισμού μας, που εδώ και αρκετά χρόνια ταλανίζεται από την φθορά του χρόνου. [Στο σημείο αυτό ο Μακαριώτατος χειροκρότησε ένθερμα όπως και όλοι οι παριστάμενοι]

Αυτά και πολλά άλλα καλούμαστε καθημερινά να αντιμετωπίσουμε, και με την βοήθεια όλων σας είμαι βέβαιος ότι θα καταφέρουμε.

Να κλείσω ευχόμενος στην καθεμία και στον καθένα πρώτα και πάνω από όλα υγεία. Είναι πολύ ωραία αυτή η εικόνα της σημερινής συγκέντρωσης. Η Κοινότητα ενώνει, δεν διχάζει, και η Κοινοτική Επιτροπή θα συνεχίσει να υπηρετεί την ανάδειξη του Ελληνισμού στην Αλεξάνδρεια με έργα και όχι με λόγια. Καλή χρονιά και κάθε καλό».

Στη συνέχεια ο Γενικός Πρόξενος κ. Ιωάννης Πυργάκης πήρε τη σκυτάλη των χαιρετισμών και μεταξύ άλλων είπε τα εξής: «Αισθάνομαι ιδιαίτερη τιμή που βρίσκομαι στη θέση αυτή, μιας ιστορικής πόλης του Αιγυπτιώτη Ελληνισμού με τόσο σπουδαίο παρελθόν και παρόν. Είναι μια ιδιαίτερα ευχάριστη συγκυρία το γεγονός ότι εσείς Μακαριώτατε εορτάζετε τα είκοσι χρόνια από την ανάρρηση σας στον Πατριαρχικό Θρόνο, στα οποία επιτελείτε πανάξια το Χριστιανικό σας έργο με τις ιεραποστολές σας στην Αφρική και όπου ο άνθρωπος έχει ανάγκη δίνετε το παρών, κι εσείς κύριε Πρόεδρε της Ελληνικής Κοινότητας που εορτάζετε τα 180 χρόνια από την ίδρυσή της. Εύχομαι τόσο σε σας αγαπημένε Ιεράρχη της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού, όσο και σε εσάς κύριε Πρόεδρε της Ελληνικής Κοινότητας να έχετε υγεία, δύναμη και ο Θεός να σας προστατεύει. Από την πλευρά μου θέλω να σας δηλώσω ότι θα κάνω τα πάντα και όπου μπορώ θα βοηθήσω για την επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η Ελληνική Κοινότητα, όποτε αυτά τεθούν προς εμένα».

Όπως ήταν αναμενόμενο ο Πατριάρχης πρότεινε τιμητικά προς τον φίλο του κ.Τάκη Αράπογλου να πάρει τον λόγο. Εκείνος με ιδιαίτερο σεβασμό ευχαρίστησε τον Μακαριώτατο για τα καλά του λόγια και την φιλία χρόνων που τους συνδέει και παράλληλα απευθύνθηκε προς τον Πρόεδρο κ. Βαφειάδη, εκφράζοντας ευχαριστίες για την πρόσκληση του ιδίου και της παρέας του να παρευρεθούν στην Κοπή της Αγιοβασιλόπιτας της Ελληνικής Κοινότητας και δήλωσε ότι η αλεξανδρινή του καταγωγή τον συνοδεύει πάντα στη ζωή του.

Μετά από όλα αυτά ο Μακαριώτατος ύψωσε το μαχαίρι και με το γνωστό του χιούμορ απευθυνόμενος στον επιχειρηματία κ. Γιώτη τον προέτρεψε να επιβραβεύσει τον  τυχερό που θα εύρει το φλουρί, με τον εφοδιασμό του επί ένα χρόνο με τα προϊόντα της πασίγνωστης βιομηχανίας του. Προς δε τον  κ. Αράπογλου χαριτολογώντας του πρότεινε: «Εσύ φίλε Τάκη τον τυχερό της άλλης πίτας να τον ανταμείψεις με επιταγές».

Όπως ήταν φυσικό η πάντα χιουμοριστική διάθεση του Πατριάρχη Αλεξανδρείας, αύξησε το ευχάριστο κλίμα και σκόρπισε το γέλιο στην αίθουσα του «Μάννα». 

Και αφού σταύρωσε την πίτα και την ευλόγησε, παρέδωσε το μαχαίρι στον Πρόεδρο της Κοινότητας κ. Βαφειάδη, ο οποίος έκοψε ο πρώτο κομμάτι και το πρόσφερε στον Πατριάρχη ενώ στη συνέχεια ακολούθησαν: ο Γενικός Πρόξενος κ. Ιωάννης Πυργάκης, ο επίσημος προσκεκλημένος κ. Τάκης Αράπογλου και οι θεσμικοί εκπρόσωποι της Ε.Κ.Α. ο Αντιπρόεδρος κ. Ιωάννης Παπαδόπουλος, ο Οικονομικός Επόπτης κ. Ιωάννης Τατάκης και ο  Γενικός Γραμματέας κ. Νικόλαος Κατσιμπρής.

Άπαντες και άπασες γεύθηκαν τις εξαιρετικές πίτες και τα εδέσματα του μπουφέ, με τη συνοδεία ποτών και χυμών, αντήλλαξαν ευχές και φωτογραφήθηκαν για το αναμνηστικό άλμπουμ της Κοινότητας. Κατ΄ αυτό τον τρόπο ολοκληρώθηκε το τελετουργικό με τις ευχές όλων για Καλή Χρονιά.

Τέλος, ο Πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας κ. Ανδρέας Βαφειάδης, από κοινού με τους Κοινοτικούς Επιτρόπους συναδέλφους του, ξενάγησαν τον Αλεξανδρινό κ. Τάκη Αράπογλου και τους φίλους που τον συνόδευαν, σε όλους τους χώρους της Ελληνικής Κοινότητας. Επισκέφτηκαν τα σχολεία, τα γραφεία, την αίθουσα «Ιουλίας Σαλβάγου», το αθλητικό στάδιο και καθετί για το οποίο η Ελληνική Κοινότητα αισθάνεται υπερήφανη, για τα κληροδοτήματα των προγόνων της.

Για την ιστορία να αναφέρουμε ότι οι τυχεροί στους οποίους έλαχαν τα τρία φλουριά, ήταν: ο Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας κ. Ιωάννης Παπαδόπουλος, ο Διευθυντής κ. Γεώργιος Μπούλος και η υπεύθυνη των Κοινοτικών ξενώνων κα. Ελένη Άστωρ. Και οι τρεις επέδειξαν τα φλουριά τους με καμάρι δεχόμενοι από τους υπόλοιπους παρευρισκομένους ευχές και συγχαρητήρια. 

Η Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας ευχαριστεί όλους όσους τίμησαν την τελετή της κοπής της αγιοβασιλόπιτας και εύχεται καλή χρονιά σε όλους με υγεία, δύναμη, δημιουργία και ενδιαφέρον για το παρόν και το μέλλον της παροικίας μας.