Αγαπητέ μου Sameh,
Καταρχάς να διατυπώσω την ευχή, Ramadan Kareem, είναι εξαιρετική μας χαρά που σε υποδεχόμαστε για μια ακόμη φορά σήμερα στην Αθήνα, ελάχιστους μήνες μετά την τελευταία μας συνάντηση στο Κάιρο, σε μια εποχή μάλιστα που οι ισορροπίες στην περιοχή είναι εύθραυστες.
Όμως, σε αυτή την εποχή των εύθραυστων ισορροπιών, οι σχέσεις Ελλάδας και Αιγύπτου παραμένουν σταθερές και ενισχυόμενες.
Η Αίγυπτος αποτελεί έναν από τους κυριότερους παράγοντες σταθερότητας και ασφάλειας για ολόκληρη την περιοχή μας, την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, αλλά θα ήθελα να πω, όχι μόνο για αυτήν.
Και είναι η χώρα, η μεγάλη χώρα, με την οποία μας συνδέουν ιστορικοί δεσμοί. Η στενή και διαρκής συνεργασίας Αθηνών και Καΐρου αποφέρει πολλά θετικά αποτελέσματα για την αποφυγή εντάσεων, για την αποφυγή κρίσεων στην περιοχή μας. Και οι συχνότατες ανταλλαγές επισκέψεων ανώτατων αξιωματούχων των δύο χωρών υποδηλώνουν το άριστο επίπεδο των διμερών μας σχέσεων.
Σχέσεις στρατηγικές, οι οποίες τα τελευταία 4 χρόνια έχουν φτάσει ιστορικά στο ανώτατο επίπεδό τους, αρχής γενομένης από το 2020 όταν οι δυο μας μαζί, στο Κάιρο, είχαμε τη μεγάλη τιμή να υπογράψουμε την Συμφωνία για την οριοθέτηση των Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών. Μια συμφωνία που σέβεται απόλυτα το Διεθνές Δίκαιο, σέβεται απόλυτα το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας.
Νωρίτερα, στο πλαίσιο των τακτικών μας διαβουλεύσεων συνομιλήσαμε για την προσέγγιση για μια σειρά θεμάτων και θα συνεχίσουμε βέβαια κατά το δείπνο εργασίας, αργότερα απόψε, διότι υπάρχουν πάρα πολλά, τα οποία πρέπει να πούμε.
Καταρχάς να ξεκινήσω από το εμπόριό μας, η άνοδος του οποίου αντικατοπτρίζει τις άριστες διμερείς σχέσεις μας. Ο όγκος του εμπορίου πέρασε τα 2 δισεκατομμύρια ευρώ καθιστώντας την Αίγυπτο έναν από τους πιο σημαντικούς εμπορικούς μας εταίρους. Συμφωνήσαμε όμως ότι υπάρχει πολύ μεγάλο περιθώριο για να πάμε ακόμα πιο πέρα, μέσω νέων επενδύσεων, μέσω συνεργειών.
Δώσαμε ιδιαίτερη έμφασης στον τομέα προστασίας του περιβάλλοντος, στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, θα το συζητήσουμε και το βράδυ. Πρέπει όμως εδώ και δημόσια να συγχαρώ την Αίγυπτο για την άριστη διοργάνωση αλλά και για τα ουσιαστικά αποτελέσματα της Προεδρίας της στο COP 27.
Θα συνεργαστούμε ώστε να υπάρχει συνέχεια και κατά την διάρκεια της προεδρίας των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων στο COP28 στο Dubai.
Στο πλαίσιο, επίσης, των κοινών μας δράσεων για την προστασία του περιβάλλοντος θέλω να σας ενημερώσω ξανά για την διοργάνωση από την Ελλάδα του “Our Ocean Conference 2024” και βέβαια θα ήθελα να σου ζητήσω και να σε παρακαλέσω για την ενεργό συμμετοχή της Αιγύπτου σε αυτό. Είναι απολύτως βέβαιον ότι ο ρόλος της Αιγύπτου είναι ιδιαίτερα σημαντικός για την προστασία της Μεσογείου.
Επίσης συζητάμε τη συνεργασία μας και στον αμυντικό τομέα και στο πλαίσιο των Διεθνών Οργανισμών και θα ήθελα και δημόσια να σε ευχαριστήσω θερμά για τη στήριξη στην υποψηφιότητα της Ελλάδας για τη θέση του μη μόνιμου μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για την περίοδο 2025-2026. Δεξιά μας και αριστερά μας βρίσκονται τα banners αυτής της υποψηφιότητας.
Επίσης έχουμε συμφωνήσει για την αμοιβαία στήριξη των υποψηφιοτήτων μας για το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων 2026-2028 για την Αίγυπτο και 2028-2030 για την Ελλάδα.
Ο τομέας της ενέργειας είναι ένας τομέας στενής συνεργασίας, θα ήθελα να υπογραμμίσω εδώ την σπουδαιότητα του στρατηγικής σημασίας έργου ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας- Αιγύπτου. Επίσης το Φόρουμ Φυσικού Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου είναι ένας άλλος τομέας, ένα άλλο πλαίσιο εξαιρετικής συνεργασίας μεταξύ Αιγύπτου και Ελλάδας.
Και η υπογραφή των μνημονίων στο Κάιρο τον Ιούνιο του 2022 μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Αιγύπτου καθώς και της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Ισραήλ αποδεικνύει τη σπουδαιότητα της Ανατολικής Μεσογείου ως εναλλακτικής ενεργειακής διαδρομής.
Η Ελλάδα, το έχουμε διακηρύξει πολλές φορές, φιλοδοξεί να διαδραματίσει ρόλο ενεργειακού κόμβου για την ευρύτερη περιοχή μας και επιθυμούμε να δημιουργήσουμε πράσινους διαδρόμους για να συνδέεται ο Βορράς με το Νότο. Έτσι να συνδέσουμε τα ηλεκτρικά συστήματα της Ευρώπης με την Βόρεια Αφρική και με τη Μέση Ανατολή.
Και θα ήθελα να ξεκαθαρίσω πάλι εδώ, ότι εμείς βλέπουμε θετικά τη συμμετοχή και άλλων κρατών στο Φόρουμ αλλά με μία βασική, νομίζω και αυτονόητη, προϋπόθεση: το σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου, το σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας.
Θα ήθελα, αγαπητέ μου Sameh, να ευχηθώ καλή επιτυχία στην προεδρία της Αιγύπτου στο Gas Forum.
Επίσης συνομιλούμε πάντα για τα σχήματα συνεργασίας Ελλάδας – Αιγύπτου – Κύπρου και Ελλάδας – Αιγύπτου – Κύπρου και Γαλλίας, το «3+1». Συζητήσαμε για τα περιφερειακά ζητήματα, μας απασχόλησαν οι εξελίξεις στη Λιβύη.
Επιθυμούμε η κατάσταση στη Λιβύη να εξομαλυνθεί το ταχύτερο δυνατό με έναν καταληκτικό στόχο, την διεξαγωγή δίκαιων και δημοκρατικών εκλογών.
Ενημέρωσα επίσης τον ομόλογό μου για τις τελευταίες εξελίξεις στις Ελληνοτουρκικές σχέσεις. Για το κλίμα που επικρατεί μετά από τους καταστροφικούς σεισμούς και μετά από την επίσκεψή μου στην Αντιόχεια και θα ήθελα να πω ότι η επιλογή μας αυτή είναι μια στάση αλληλεγγύης προς μια γειτονική χώρα, προς μια κοινωνία, η οποία έχει υποστεί μια ασύλληπτη καταστροφή και θα ήθελα και πάλι να ξεκαθαρίσω, ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει να στηρίζει την τουρκική κοινωνία και δεν εξαρτά με κανέναν τρόπο αυτή της τη στάση από οποιοδήποτε γεωπολιτικό αντάλλαγμα.
Γνωρίζουμε πάντα τις δυσκολίες των διμερών μας σχέσεων με την Τουρκία. Ελπίζουμε στη διατήρηση του ήρεμου κλίματος. Ελπίζουμε ότι αυτό το ήρεμο κλίμα, που ακολούθησε την επίσκεψή μου, να λειτουργήσει ως αφετηρία έναρξης ενός ειλικρινούς διαλόγου, ώστε να συζητηθεί η διαφορά μας με την Τουρκία, δηλαδή η οριοθέτηση της Υφαλοκρηπίδας και της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης στη βάση του καταστατικού χάρτη του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, των σχέσεων καλής γειτονίας, του σεβασμού των κανόνων του Διεθνούς Δικαίου, του σεβασμού των κανόνων του Δικαίου της Θάλασσας.
Άλλωστε αυτή είναι η ίδια η βάση με την οποία συζητήσαμε και καταλήξαμε σε συμφωνίες με την Αίγυπτο, την Ιταλία, την Αλβανία. Η Ελλάδα αναζητεί πάντα δρόμους έντιμης και ειλικρινούς συνεργασίας με την Τουρκία.
Παράλληλα προχωράμε μεθοδικά και αποτελεσματικά στην προάσπιση των συμφερόντων μας. Στην προάσπιση της κυριαρχίας μας, στην προάσπιση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων.
Αυτά τα οποία κατοχυρώνονται από τις διεθνείς συμφωνίες, από τις διεθνείς συνθήκες και από το Διεθνές Δίκαιο. Και βέβαια, δεν μπορούν αυτά να είναι αντικείμενα διαπραγμάτευσης.
Πάντως εν όψει μάλιστα και της επίσκεψης του κυρίου Υπουργού στην Άγκυρα μετά από δύο μέρες, εγώ θέλω να πω ότι είναι κατανοητό σε προεκλογικές περιόδους να επιχειρείται, υπό την πίεση των προεκλογικών αναγκών, η ένταξη κρίσιμων θεμάτων εξωτερικής πολιτικής στη δημόσια συζήτηση.
Όμως έχω επισημάνει πολλές φορές ότι οφείλουμε και οι δύο πλευρές να προστατεύσουμε αυτό το κλίμα το οποίο διαμορφώθηκε. Διότι μόνο έτσι θα μπορέσουμε, μετά τις εκλογές, να εκμεταλλευθούμε τα όποια περιθώρια υπάρχουν για συνεννόηση και δεν θεωρώ ότι είναι χρήσιμο να ενταχθεί η θεματολογία των ελληνοτουρκικών σχέσεων στην προεκλογική περίοδο, που βρίσκεται παράλληλα σε εξέλιξη και στις δύο χώρες.
Είχα την ευκαιρία επίσης να ευχαριστήσω τον κύριο Υπουργό, το φίλο μου Sameh, για την σταθερή στήριξη της Αιγύπτου στην Κυπριακή Δημοκρατία.
Εμείς υποστηρίζουμε σθεναρά τις προσπάθειες του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, του κοινού μας φίλου, του Νίκου Χριστοδουλίδη, για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, ώστε να οδηγηθούμε σε μια δίκαιη και βιώσιμη λύση στο Κυπριακό, μια λύση δικοινοτικής, διζωνικής ομοσπονδίας συμβατής με το ευρωπαϊκό κεκτημένο, μίας λύσης που βασίζεται στα Ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
Γενικά, τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα συμμετέχει ενεργά στις προσπάθειες επίλυσης ζητημάτων, που απειλούν την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή μας, από τα Δυτικά Βαλκάνια, μέχρι την Αφρικανική Ήπειρο και τη Μέση Ανατολή.
Μιλήσαμε για την κατάσταση στη Μέση Ανατολή, για την ανάγκη αποκλιμάκωσης και μεγάλης προσοχής, ειδικά αυτή την περίοδο των θρησκευτικών εορτών και σε αυτό ο ρόλος της Ελλάδας αλλά και της Αιγύπτου είναι πάρα πολύ σημαντικός.
Παραμένουμε σε επαφή με όλες τις πλευρές και θα ήθελα κύριε Υπουργέ να σας συγχαρώ και εσάς προσωπικά για τις πρωτοβουλίες, που έχετε αναλάβει προς αυτή την κατεύθυνση. Θα ήθελα ειδικά να αναφερθώ σε αυτήν του προηγούμενου μήνα στο Sharm -El Sheikh, για την οποία μιλήσαμε και κατ΄ ιδίαν.
Και θα ήθελα εδώ να πω ότι την Παρασκευή 21 Απριλίου διοργανώνεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, μία συνάντηση για τη Συρία, με τη συμμετοχή του ειδικού απεσταλμένου του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, του κυρίου Pedersen, με τον οποίο συνομιλήσατε και εσείς μόλις χθες, και με παρόντες όλους τους απεσταλμένους των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη Συρία.
Τα τελευταία χρόνια, κυρίες και κύριοι, η ελληνική εξωτερική πολιτική αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και ο διεθνής ρόλος μας από αυτόν του παρατηρητή, μετατρέπεται σιγά-σιγά σε αυτόν ενός έντιμου διαμεσολαβητή.
Οι σχέσεις Ευρωπαϊκής Ένωσης και Αιγύπτου είναι επίσης ένα θέμα που θα καλύψουμε στο δείπνο εργασίας. Χαιρετίζουμε όμως την υιοθέτηση από τώρα των νέων προτεραιοτήτων της Εταιρικής Σχέσης Ευρωπαϊκής Ένωσης – Αιγύπτου 2021-27.
Η Ελλάδα, σαν κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμμετείχε και συνέβαλε υποστηρίζοντας την αξία ανάδειξης του στρατηγικού ρόλου της Αιγύπτου στην ευρύτερη περιοχή.
Και θα ήθελα εδώ και ως Έλληνας αλλά και ως Ευρωπαίος, να ευχαριστήσω την Αίγυπτο για την ουσιαστική συνεισφορά της στην αντιμετώπιση της παράτυπης μετανάστευσης.
Αγαπητέ μου φίλε Sameh, σε ευχαριστώ πάρα πολύ για την παρουσία σου σήμερα εδώ στην Αθήνα. Θα ευχόμουν βέβαια να είναι μακρύτερη αλλά ελπίζω ότι θα έρθεις πάλι σύντομα και μαζί με την φίλη Suzy, τη σύζυγό σου. Είμαι βέβαιος ότι η Ελλάδα και η Αίγυπτος θα συνεχίσουν να εργάζονται στενά στο πλαίσιο των άριστων στρατηγικών διμερών μας σχέσεων για την προώθηση της ειρήνης, της ασφάλειας, της ευημερίας των λαών μας και ολόκληρης της περιοχής.
Σε ευχαριστώ και πάλι πολύ για την παρουσία σου.
