Για τις σχέσεις Κύπρου-Αιγύπτου, τα ενεργειακά της Ανατολικής Μεσογείου, τη στάση της Άγκυρας και το Κυπριακό μίλησε σε συνέντευξή του στην αιγυπτιακή εφημερίδα Al-Masry Al-Youm ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης. Συγκεκριμένα, είπε πως οι σχέσεις Λευκωσίας-Καΐρου βρίσκονται στην παρούσα φάση στο υψηλότερο σημείο τους και αυτό, όπως είπε, αντικατοπτρίζει την ετοιμότητα των δυο να διευρύνουν περαιτέρω τους δεσμούς τους στο μέλλον και να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητες της εταιρικής μας σχέσης,  συμπεριλαμβανομένης της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα.

«Είναι πάντα με μεγάλη χαρά που συναντώ τον Πρόεδρο Sisi και ανυπομονώ να συνεχίσω τη στενή συνεργασία με τον κοινό στόχο της προώθησης της ειρήνης, της σταθερότητας και της ευημερίας στην περιοχή μας».

«Θεωρούμε ότι η ανταλλαγή επισκέψεων υψηλού επιπέδου και η υπογραφή διαφόρων συμφωνιών μεταξύ των χωρών μας, τόσο σε διμερές όσο και σε τριμερές επίπεδο, είναι στρατηγικής σημασίας για τις τρεις χώρες – την Αίγυπτο, την Κύπρο και την Ελλάδα – και είμαι βέβαιος ότι εμείς θα συνεχίσουμε να διερευνούμε τις ελπιδοφόρες προοπτικές της συνεργασίας μας σε πλήθος τομέων.

Ο κ. Αναστασιάδης χαρακτήρισε την Αίγυπτο ως ένα από τους σημαντικότερους γείτονες και εταίρους της Κύπρου τόσο στην Ανατολική Μεσόγειο όσο και στην ευρύτερη περιοχή. «Η κυβέρνησή μου εργάζεται ακούραστα για να επιτύχει θετικά και συγκεκριμένα αποτελέσματα που αναμένουμε από αυτή τη δυναμική εταιρική σχέση, ώστε να αξιοποιήσουμε τη συγκυρία και να διασφαλίσουμε ότι θα συνεχίζει να αναπτύσσεται.

Σε αυτό το πλαίσιο τόνισε, μάλιστα, ότι η συνεργασία δεν στρέφεται εναντίον άλλης χώρας της περιοχής, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας. «Αντίθετα, στόχος μας είναι να θεσμοθετηθεί η συνεργασία και ο διάλογος με όλες τις γειτονικές χώρες, υπό την προϋπόθεση ότι οι χώρες αυτές σέβονται το Διεθνές Δίκαιο», επεσήμανε.

Ο αγωγός Κύπρου-Αιγύπτου

Ερωτηθείς για τη συμφωνία κατασκευής αγωγού από το κοίτασμα Αφροδίτης στην Κυπριακή ΑΟΖ προς την Αίγυπτο, ο κ. Αναστασιάδης είπε πως αποτελεί σημαντικό ορόσημο όχι μόνο για την Κύπρο και την Αίγυπτο αλλά και για την Ευρωπαϊκή Ένωση και την άμεση περιοχή και θα συμβάλει σημαντικά στην προώθηση των κοινών συμφερόντων.

«Για την Κύπρο, αυτή η σημαντική ανάπτυξη αποτελεί ένα ακόμη βήμα προς την κατεύθυνση του κύριου στόχου μας: την αποτελεσματική εκμετάλλευση των φυσικών μας πόρων μέσα στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ), ειδικά από την «Αφροδίτη» προς όφελος όλων των Κυπρίων», είπε, προσθέτοντας πως πρόκειται για συμφωνία που ενισχύει τις κοινές προσπάθειες των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου να δημιουργήσουν συνέργειες για την προσέλκυση επενδύσεων για την παραγωγή υδρογονανθράκων και των  υποδομών μεταφοράς, καθώς ο συμφωνημένος αγωγός που διασχίζει την ΑΟΖ της Κύπρου και της Αιγύπτου θα είναι επωφελής για όλους τους εμπλεκόμενους φορείς.

Κληθείς να σχολιάσει πως η Κυπριακή Δημοκρατία μπορεί να συμβάλει στον στόχο της Αιγύπτου να καταστεί ενεργειακός κόμβος στην περιοχή, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επεσήμανε πως η ενεργειακή συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα του κοινού οράματός τους για τη δημιουργία συνθηκών σταθερότητας και ασφάλειας στην περιοχή.

«Η εξαγωγή φυσικού αερίου από την ”Αφροδίτη”, υπό μορφή ΥΦΑ – μέσω του αγωγού που συμφωνήσαμε να κατασκευάσουμε – θα μας επιτρέψει να μεταφέρουμε τις πρώτες ποσότητες φυσικού αερίου από την Ανατολική Μεσόγειο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, συμβάλλοντας έτσι στην ενεργειακή ασφάλεια της Ένωσης και τη διαφοροποίηση των πηγών και των διαδρομών.

Επιπλέον, τόνισε πως η Ε.Ε. υποστηρίζει σθεναρά τη μετατροπή της Αιγύπτου σε ενεργειακό κόμβο.

Οι τουρκικές παραβιάσεις

Ερωτηθείς για τις τουρκικές προκλήσεις στην ΑΟΖ της Κύπρου, ο Πρόεδρος απάντησε πως οι παράνομες ενέργειες της Άγκυρας συνιστούν κατάφωρη παραβίαση του Διεθνούς και Κοινοτικού Δίκαιο.

«Παρά τις προκλήσεις αυτές, ο στόχος μας παραμένει η επιτυχής εφαρμογή του φιλόδοξου προγράμματος εξερεύνησης, σε πλήρη συνεργασία με όλους τους εταίρους μας, τις χώρες και τις εταιρείες ενέργειας.

Η συνολική ενεργειακή στρατηγική της Κυπριακής Δημοκρατίας βασίζεται σε τρεις θεμελιώδεις αρχές:

• Πλήρης σεβασμός του Διεθνούς Δικαίου, ιδίως της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS).

• Τη δημιουργία σημαντικών προοπτικών οικονομικής και επενδυτικής συνεργασίας, προς όφελος των λαών μας.

• Η κοινή μας άποψη ότι η ανακάλυψη αποθεμάτων υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο μπορεί – και πρέπει – να λειτουργήσει ως καταλύτης για ευρύτερη περιφερειακή συνεργασία, συμβάλλοντας έτσι στην ασφάλεια, τη σταθερότητα και την ευημερία της περιοχής.

Σε διευκρινιστική ερώτηση για το πως βλέπει η Λευκωσία την αμφισβήτηση εκ μέρους της Τουρκίας της οριοθέτησης της ΑΟΖ με γειτονικές χώρες και συγκεκριμένα την Αίγυπτο, ο ΠτΔ είπε «Κύπρος και Αίγυπτος μοιράζονται ένα όραμα για τη δημιουργία συνθηκών ασφάλειας, σταθερότητας και διεθνούς συνεργασίας στην περιοχή. Δυστυχώς, η Τουρκία δεν συμμερίζεται αυτό το όραμα. Οι παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στις θαλάσσιες ζώνες της Κυπριακής Δημοκρατίας και οι δηλώσεις σχετικά με την εγκυρότητα της Συμφωνίας Οριοθέτησης της ΑΟΖ μας, υπονομεύουν τις προσπάθειές μας να εκπληρώσουμε αυτό το όραμα. Η νομιμότητα αυτής της συμφωνίας δεν μπορεί να αμφισβητηθεί. Μια συμφωνία που είναι πλήρως συμβατή με το Διεθνές Δίκαιο και την UNCLOS. Το ίδιο ισχύει για τις συμφωνίες οριοθέτησης που έχει υπογράψει και η Κύπρος με άλλες χώρες. Αυτή η συμπεριφορά αντισταθμίζεται καλύτερα με την αποφασιστικότητα και την προθυμία μας να ενισχύσουμε περαιτέρω τη συνεργασία μας. Ως εκ τούτου, οι προσπάθειες αμφισβήτησης αυτών των συμφωνιών είναι απαράδεκτες και αντιβαίνουν όχι μόνο στο Διεθνές Δίκαιο, αλλά στο πνεύμα δημιουργίας καλών σχέσεων γειτονίας μεταξύ των εθνών».

Η κατάσταση στο Κυπριακό

Για τις προσπάθειες επίλυσης του Κυπριακού είπε πως οι προσπάθειες του 2017 υπήρξαν ανεπιτυχείς λόγω της εμμονής της Τουρκίας στη μακρόχρονη συνέχιση του αναχρονιστικού συστήματος εγγυήσεων, το μονομερές δικαίωμα παρέμβασης και τη μόνιμη παρουσία τουρκικών στρατευμάτων.

Αναφερόμενος στις προσπάθειες Λουτ για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, εξέφρασε την ετοιμότητά του για συνέχιση της διαδικασίας στη βάση των έξι σημείων του Γ.Γ. Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες. «Χρειάζεται, επίσης, καλή προετοιμασία για την επανάληψη των συνομιλιών με βάση την καλή θέληση και την εποικοδομητική στάση όλων των ενδιαφερομένων (ιδίως από την τουρκική πλευρά), προκειμένου να διασφαλιστεί το θετικό αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων», είπε.

Η λύση για Συρία

Τέλος, αναφορικά με τη θέση της Κυπριακής Δημοκρατίας σε σχέση με την επίλυση της Συριακής κρίσης, ο Πρόεδρος είπε «Ως χώρα που εξακολουθεί να αντιμετωπίζει τις τραγικές συνέπειες της τουρκικής εισβολής και της παράνομης κατοχής του 37% της επικράτειάς της, η Κύπρος είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη στο κρίσιμο ζήτημα της ενότητας και της εδαφικής ακεραιότητας της Συρίας. Η Κύπρος εξακολουθεί να ανησυχεί βαθύτατα, διότι η πολιτική διαδικασία της Συρίας δεν έχει προχωρήσει με τον ρυθμό που ελπίζαμε όλοι. Στην πραγματικότητα, με πολλούς τρόπους, είναι σε αδιέξοδο.

Η πρώτη προτεραιότητα δεν μπορεί να είναι άλλη από την πλήρη κατάπαυση του πυρός, το τέλος των εχθροπραξιών και την ασφάλεια και προστασία του άμαχου πληθυσμού. Δεν μπορεί να υπάρξει στρατιωτική λύση στην κρίση.

Είμαστε πλήρως αφοσιωμένοι στην επίτευξη μιας πολιτικής λύσης που διασφαλίζει την ενότητα, την κυριαρχία, την εδαφική ακεραιότητα και την ανεξαρτησία της Συρίας, καθώς και τα δικαιώματα όλων των πολιτών της, προκειμένου να διασφαλιστεί μια ασφαλής και διατηρήσιμη ανθρωπιστική πρόσβαση σε όλη τη χώρα».

Μεταξύ άλλων, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης μίλησε για την πρωτοβουλία «Αλεξάνδρεια: Νόστος, η επιστροφή – Νostos, the Return», που έχει ως στόχο να φέρει ξανά στην πόλη της Αιγύπτου Κύπριους και Ελλαδίτες που έζησαν εκεί στο παρελθόν.