Ως παρηγορία του Ανθρώπου, όσον αφορά στη σχέση του με το άγνωστο της μετάβασής του από τη Ζωή προς τον Θάνατο, προεξάρχει σε όλες τις θρησκείες της οικουμένης, η πίστη πως η ανθρώπινη ύπαρξη απελευθερωμένη από την γήινη σάρκα της, συνεχίζει δια της ψυχής, το αέναο ταξίδι της προς το Θείον.
Ο Όμηρος ισχυριζόταν πως «η ψυχή είναι αυτό που απομένει μετά τον θάνατο του φυσικού σώματος». Οι Προσωκρατικοί προσέδιδαν μια ορθολογική και πνευματική φύση στην Ψυχή, η οποία διαφέρει από την ύλη και υπάρχει αυτοτελώς έξω από αυτήν ως πνευματική οντότητα, ώστε να της δίνει μορφή. Για τον Πλάτωνα, η ψυχή ξεχωρίζει από το λογιστικό, το θυμοειδές και το επιθυμητικό και αναγνωρίζει τρεις αρετές της ψυχής: τη σοφία, την ανδρεία και τη σωφροσύνη.
Όσο για τον Αριστοτέλη «Η Ψυχή είναι η πρώτη εντελέχεια (μορφή) ενός φυσικού, οργανικού σώματος, που έχει τη δυνατότητα της ζωής και έχει μέσα της την αρχή της κίνησης και της στάσης». Οι Στωικοί ασπάζονταν την σύνδεση του κάθε τι, με το Αιώνιο Όλον και τον Θεό. Οι δε Ινδουιστές διέκριναν στην ψυχή, το άπειρο, το απεριόριστο, το αιώνιο και το αδιάφθορο.
Και για την Ορθόδοξη θεολογία, η ψυχή είναι η ασώματη ουσία του ανθρώπου η οποία αποτελεί την έδρα της προσωπικότητάς του κι επιζεί μετά τον θάνατο του σώματος, ένεκα του ότι, η ίδια είναι κατά χάρη αθάνατη, καθότι λαμβάνει την αθανασία, από το Θεό!
Ακριβώς σ αυτή τη θέση συνίσταται και η τελετουργία του Ψυχοσαββάτου στα ιερά κοιμητήρια της χριστιανοσύνης.
Ένα από τα δύο μεγάλα Ψυχοσάββατα της Ορθοδοξίας, τελέσθηκε, σήμερα, την 7η Ιουνίου 2025. Μια ημέρα που είναι αφιερωμένη σε όσους έχουν φύγει από τη ζωή. Σύμφωνα με την παράδοση της Εκκλησίας, κατά το Ψυχοσάββατο της Πεντηκοστής οι πιστοί μνημονεύουν τις ψυχές από τον Αδάμ έως σήμερα, ζητώντας από τον Θεό να χαρίσει ανάπαυση στους νεκρούς. Η μέρα αυτή διαφέρει από τα υπόλοιπα μνημόσυνα γιατί δεν τελείται για μεμονωμένα πρόσωπα αλλά για όλη την ανθρωπότητα.
Έτσι λοιπόν στα Κοιμητήρια της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας, το Παλαίφατο Πατριαρχείο τελεί κάθε χρόνο μνημόσυνο για τους μεταστάντες πάροικους, όπου εκεί παρευρίσκονται και όσοι συγγενείς έχουν τη δυνατότητα αυτή.
Τα κόλλυβα παρασκευάζονται με σεβασμό και μοιράζονται με αγάπη και κατάνυξη στους παρευρισκομένους, για τη συγχώρηση των ψυχών.
Ο Πανοσιολογιώτατος Αρχιμανδρίτης κ. Επιφάνιος με υπομονή, αγάπη και καλοσύνη, πέρασε απ΄ όλα τα μνήματα που του υποδείκνυαν οι συγγενείς των αποδημησάντων Αλεξανδρινών και με το ιερό τελετουργικό της ορθόδοξης πίστης, διάβαζε τα ονόματα των κεκοιμημένων και τους ψαλμούς που αποδίδονται κατά το μνημόσυνο του Ψυχοσαββάτου.
Αρκετοί πάροικοι βρέθηκαν εκεί και μνημόνευσαν του δικούς τους ανθρώπους, που αγάπησαν και έζησαν μαζί τους, κατανοώντας άπαντες ότι το μέλλον του κάθε Ανθρώπου, είναι ίδιο με όλων εκείνων που αποδήμησαν εις Κύριον.
Άλλωστε μετά θάνατον ουδείς αναγνωρίζεται δια των οστών του, αν ήταν εύπορος ή πένητας, μορφωμένος ή αναλφάβητος, επιστήμονας ή αγρότης, αξιοσέβαστος ή παρείσακτος.
Η τελευταία κατοικία όλων μας, ανεξαρτήτως μαρμάρων, γλυπτών και επιγραφών, είναι το χώμα.
Φρόντισε η Παλαιά Διαθήκη περί αυτού, στη Γένεση, καθώς εκεί αναφέρεται πως ο Θεός, μιλώντας στον Αδάμ, προκειμένου να εξηγήσει το αναπόφευκτο του θανάτου, του είπε «χους ει και εις χουν απελεύσει», όπερ μεθερμηνευόμενον στα απλά ελληνικά: από χώμα είσαι και στο χώμα θα καταλήξεις.
Γι αυτό και η συγκίνηση διαχύθηκε σε όλη την ατμόσφαιρα τόσο απ΄τα λόγια της παρηγορίας του π. Ανδρέα, όσο και από την ευεργετική σιωπή που αποπνέουν τα μνήματα των ανθρώπων που αγαπήσαμε και μας αγάπησαν!
Αιωνία η Μνήμη τους.
