15η Μαΐου: Θωρηκτό Αβέρωφ και Αλεξάνδρεια

Καθέλκυση Αβέρωφ

Οι Αλεξανδρινοί, ιδιαίτερα της νέας γενιάς, οφείλουν να γνωρίζουν την ιστορία τους και τον ρόλο που διαδραμάτισε η Αλεξάνδρεια στην διαμόρφωση του σημερινού ελληνικού κράτους.

Ως γνωστό, η Ήπειρος και η Αλεξάνδρεια συνδέονται με άρρηκτους δεσμούς, ένεκα ευεργετών, ευεργεσιών και ιστορικών παρακαταθηκών. Ένας εξ αυτών ο επιχειρηματίας και μέγας εθνικός ευεργέτης, βλάχικης καταγωγής, γεννηθείς την 15 Αυγούστου 1818 στο Μέτσοβο, ο Γεώργιος Αβέρωφ, του οποίου το όνομα είναι ταυτισμένο με την Αλεξάνδρεια.

Το 1866 ιδρύει εμπορικό και τραπεζιτικό οίκο στην Αλεξάνδρεια, ενώ αναδεικνύεται ταχύτατα ως ένας από τους πλουσιότερους Έλληνες της διασποράς, με περιουσία που ξεπερνούσε τα 100.000.000 δραχμές, όταν η περιουσία του πιο πλούσιου ελλαδίτη δεν ξεπερνούσε το 1.000.000 δραχμές.

Οι πρώτες του δωρεές έγιναν προς την Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας με την ίδρυση γυμνασίου, παρθεναγωγείου και νοσοκομείου.

Στιγμές πληρώματος


Την 15 Μαΐου 1911 παραδίδει με δική του ευεργεσία στην Ελλάδα το Θωρηκτό Αβέρωφ, στο οποίο δόθηκε η ευκαιρία, ήδη από την έναρξη του Α’ Βαλκανικού Πολέμου, να επιβάλει την παρουσία του και σε επιχειρησιακό επίπεδο να αλλάξει τις ισορροπίες στο Αιγαίο.

Σουέζ

Με κυβερνήτη τον ναύαρχο και μετέπειτα Πρόεδρο της Δημοκρατίας Παύλο Κουντουριώτη, ηγήθηκε των ελληνικών δυνάμεων στις νικηφόρες ναυμαχίες της Έλλης και της Λήμνου κατά του τουρκικού στόλου, διαλύοντας τις προσδοκίες της Υψηλής Πύλης για τον έλεγχο του Αιγαίου.
Στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αν και γερασμένο, παρέμεινε η ναυαρχίδα του ελληνικού στόλου. Μετά τη γερμανική εισβολή, τον Απρίλιο του 1941, επικράτησε προς στιγμήν η ιδέα να βυθισθεί για να μην παραδοθεί στον εχθρό, αλλά γρήγορα εγκαταλείφθηκε.

Το «τυχερό καράβι», όπως είχε αποκληθεί, έφθασε τελικά σώο στην Αλεξάνδρεια και για το υπόλοιπο του πολέμου συμμετείχε σε νηοπομπές στον Ινδικό Ωκεανό.

Μαθητές ελληνικου σχολείου Πορτ Σαϊντ


Οι δύο τελευταίες του αποστολές – ειρηνικές αυτή τη φορά – ήταν η μεταφορά της κυβέρνησης της Απελευθέρωσης του Γεωργίου Παπανδρέου στον Πειραιά (17 Οκτωβρίου 1944) και το ταξίδι του στη Ρόδο (15 Μαΐου 1945), όπου έφερε το μήνυμα της προσάρτησης των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα.
Το 1952 το «αήττητο πλοίο», που συνδέθηκε άρρηκτα με τον ναύαρχο Κουντουριώτη και την πολιτική πίστη του Ελευθερίου Βενιζέλου στη ναυτική ισχύ της Ελλάδος, παροπλίστηκε και σήμερα ναυλοχεί στο Φάληρο, όπου λειτουργεί ως Πολεμικό Μουσείο.

Η πλώρη του στον Ινδικό σε τρικυμία

Φωτογραφίες: navalhistory.gr