Κάθε χρόνο, στις 30 Ιανουαρίου, η Χριστιανική Εκκλησία τιμά από κοινού τους τρεις Μεγάλους Πατέρες και Οικουμενικούς Δασκάλους, τον Μέγα Βασίλειο, τον Γρηγόριο τον Θεολόγο και τον Ιωάννη τον Χρυσόστομο. Στην Ελλάδα τιμώνται ως προστάτες της εκπαίδευσης και των γραμμάτων.
Γι αυτό και στον Ιερό Ναΐσκο της Αγίας Αικατερίνης στο Ελληνικό Τετράγωνο, τελέστηκε σήμερα η Πανηγυρική Θεία Λειτουργία των τριών Ιεραρχών, προεξάρχοντος του Θεοφιλεστάτου Μητροπολίτου Ταμιάθεως κ. Γερμανού, Προϊσταμένου της Ιεράς Μονής του Οσίου Σάββα του Ηγιασμένου, με συλλειτουργό τον Πανοσιολογιότατο Αρχιμανδρίτη – Πατριαρχικό Επίτροπο κ. Δαμασκηνό. Τους θείους ύμνους απέδωσαν ο εκπαιδευτικός κ. Αλέξανδρος Μπάσης με τον ιεροψάλτη κ. Ιωάννη Γενειατάκη και την αρωγή των μαθητών της Πατριαρχικής Σχολής Άγιος Αθανάσιος.
Παρευρέθησαν ο Γενικός Πρόξενος της Ελλάδα στην Αλεξάνδρεια κ. Ιωάννης Πυργάκης, η Πρόεδρος του Λυκείου Ελληνίδων Αλεξανδρείας κα Αλίκη Αντωνίου, οι τρεις Διευθύντριες των Κοινοτικών Σχολείων: κα. Λένα Βοστάνη του Νηπιαγωγείου, κα. Αμάντα Νικολακοπούλου του Τοσιτσαίου – Πρατσίκειου Δημοτικού και η κα Αφροδίτη Πεβερέτου του Αβερωφείου Γυμνασίου – Λυκείου, με τους μαθητές και των τριών βαθμίδων και εργαζόμενοι από την Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας.
Στο τέλος της Θείας Λειτουργίας ο Πατριαρχικός Επίτροπος κ. Δαμασκηνός μετέφερε τις ευχές του Μακαριωτάτου ο οποίος απουσιάζει λόγω της εκδημίας του Μακαριστού Αρχιεπισκόπου Αλβανίας Κυρού Αναστασίου και με μια ομιλία ιδιαιτέρως συγκινητική τόνισε την σημασία της Εορτής των Τριών Ιεραρχών.
Ανέφερε μεταξύ πολλών άλλων ότι «οι τρεις Ιεράρχες, αποτελούν τους Αγίους της Εκπαιδευτικής Κοινότητας και η Εορτή τους είναι σημαντική για την Ορθοδοξία. Αποτελεί μια σημαντική εορτή, εξαιτίας του έργου των οικουμενικών διδασκάλων. Δηλαδή των Αγίων που εορτάζουμε σήμερα. Διότι εδώ βλέπουμε Εξοχότατε τα παιδιά μας από τα ελληνικά σχολεία και είναι πράγματι συγκινητικό την ώρα που κάναμε τη μεγάλη και μικρή είσοδο, παρατήρησα όλα τα παιδιά με ευλάβεια να παρακολουθούν τη Θεία Λειτουργία. Με ευλάβεια να κάνουν σωστά το σταυρό τους. Και ευχαριστώ πραγματικά τους καθηγητές και τους δασκάλους διότι τους δίνουν τη σωστή μαρτυρία και διδασκαλία για την αληθινή πίστη των ορθοδόξων. Παιδιά, Ελληνόπουλα που ζουν εδώ στην Αλεξάνδρεια, συνεορτάζουν λοιπόν με τα παιδιά του Αγίου Αθανασίου στον Άγιο Σάββα, που είναι παιδιά από την Αφρική από την Τανζανία από την Ουγκάντα. Κι αυτό τι σημαίνει; Ότι πέτυχε το έργο των Αγίων που εορτάζουμε σήμερα. Διότι τα συγγράμματα τους δεν έμειναν μόνο στις περιοχές όπου έζησαν αλλά έχουν ταξιδέψει ήδη σε όλα τα πέρατα της γης»
Να σημειώσουμε ακόμη ότι η Εορτή των Τριών Ιεραρχών εισήχθη στην Εκκλησία στα μέσα του 11ο αιώνα από τον λόγιο και μητροπολίτη Ευχαΐτων Ιωάννη Μαυρόποδα (1000-1070), επί Αυτοκράτορος Κωνσταντίνου Θ’ του Μονομάχου (1000-1055).
Σκοπός του Μαυρόποδα ήταν να παρουσιάσει τις τρεις εξέχουσες αυτές προσωπικότητες της Χριστιανοσύνης ως τους κατ’ εξοχήν υπερμάχους του τριαδικού δόγματος και να δώσει τέλος στον φατριασμό που σοβούσε στο σώμα της εκκλησίας για το ποιος από τους τρεις ιεράρχες είναι ο σπουδαιότερος. Είναι χαρακτηριστικό ότι την εποχή εκείνη μεγάλος αριθμός ιερωμένων και πιστών είχαν χωριστεί σε τρεις ομάδες: τους Ιωαννίτες, τους Γρηγορίτες και τους Βασιλείτες.
Η εορτή των Τριών Ιεραρχών, εκτός από τον εκκλησιαστικό χαρακτήρα, έχει και εκπαιδευτικό στα καθ’ ημάς. Θεωρείται ως η εορτή των ελληνικών γραμμάτων, καθόσον οι Τρεις Ιεράρχες συνετέλεσαν στην ανάπτυξη της χριστιανικής διδασκαλίας, σε συνδυασμό με την ανάπτυξη των αρχαίων ελληνικών γραμμάτων.
Ο εκπαιδευτικός χαρακτήρας της εορτής των Τριών Ιεραρχών καθιερώθηκε στις 9 Αυγούστου του 1841 από το ακαδημαϊκό συμβούλιο του Οθωνείου Πανεπιστημίου (νυν Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών) και πρωτογιορτάστηκε στις 30 Ιανουαρίου του 1842. Τα επόμενα χρόνια, ο εορτασμός επεκτάθηκε σ’ όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης.
Ας θυμηθούμε και το Απολυτίκιο μέσω του οποίου όλοι μας κάποτε, τους υμνήσαμε ως μαθητές και παιδιά.
Τους τρεις μεγίστους φωστήρας της τρισηλίου Θεότητος, τους την οικουμένην ακτίσι δογμάτων θείων πυρσεύσαντας, τους μελιρρύτους ποταμούς της σοφίας, τους την κτίσιν πάσαν θεογνωσίας νάμασι καταρδεύσαντας, Βασίλειον τον μέγαν, και τον Θεολόγον Γρηγόριον, συν τω κλεινώ Ιωάννη, τω την γλώτταν χρυσορρήμονι, πάντες οι των λόγων αυτών ερασταί, συνελθόντες ύμνοις τιμήσωμεν· αυτοί γαρ τη Τριάδι, υπέρ υμών αεί πρεσβεύουσιν.
Η Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας εύχεται σε εκπαιδευτικούς και μαθητές χρόνια πολλά με υγεία και καλή πρόοδο!