Η Ιερά Μονή του Οσίου Σάββα του Ηγιασμένου, αποτελεί για τον Ελληνισμό και την Ορθοδοξία έναν θρησκευτικό χώρο, όχι μόνον χριστιανικής αναφοράς και σπουδαιότητας, αλλά και ιδιαίτερης ιστορικότητας. Και τούτο διότι μέχρι να καταστεί Πατριαρχική Καθέδρα, μετήλθε διαφορετικών χρήσεων στο διάβα του χρόνου, μέχρι την καθιέρωσή του σε χριστιανικό ναό αφιερωμένο στον Απόστολο και Ευαγγελιστή Μάρκο.
Σ αυτόν τον ιερό λατρευτικό χώρο, ο Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής Θεόδωρος Β΄, επέλεξε να κηρύξει επισήμως το έτος 2025, ως έτος αφιερωμένο στον Άγιο Αθανάσιο Αρχιεπίσκοπο Αλεξανδρείας, για τα 1700 χρόνια απ΄ τη σύγκληση της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου.
Έτσι λοιπόν, το Σάββατο, 18η Ιανουαρίου 2025, ο Μακαριώτατος χοροστάτησε κατά την τελεσθείσα Θεία Λειτουργία επί τη ιερά μνήμη των Αγίων Αθανασίου και Κυρίλλου, Πατριαρχών Αλεξανδρείας.
Παρέστησαν συμπροσευχόμενοι ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Πτολεμαΐδος κ. Παντελεήμων, Αρχιγραμματεύς της Ιεράς Συνόδου, ο Πανιερώτατος Μητροπολίτης Ταμιάθεως κ. Γερμανός, Προϊστάμενος της Μονής, ο Πατριαρχικός Επίτροπος, Πανοσιολογιότατος Αρχιμανδρίτης κ. Δαμασκηνός Αλαζραϊ, οι κάττωθι στρατιωτικοί κληρικοί εξ Ελλάδος: Αρχιμανδρίτης π. Μελέτιος Κουράκλης, Διευθυντής της Θρησκευτικής Υπηρεσίας των Ενόπλων Δυνάμεων και Συνταγματάρχης στον βαθμό, Αρχιμανδρίτης π. Ιουστίνος Μαρμαρινός επίσης Συνταγματάρχης, Αιδεσιμολογιότατος Πρωτοπρεσβύτερος Θεόδωρος Χατζηβασιλείου, ο μοναχός Επιφάνειος, ενώ στο ψαλτήρι απέδωσαν του ψαλμούς ο Μητροπολίτης Ταμιάθεως κ. Γερμανός, ο ιεροψάλτης κ. Ιωάννης Γενειατάκης και οι μαθητές της Πατριαρχικής Σχολής «Άγιος Αθανάσιος».
Ο Μακαριώτατος Πατριάρχης Αλεξανδρείας επήνεσσε τον Μητροπολίτη Ταμιάθεως, Πανιερώτατο κ. Γερμανό, εκφράζοντας την ευαρέσκειά του διότι στέκει επί έτη ο πνευματικός Πατέρας, των εξ Αφρικής σπουδαστών της ιστορικής Σχολής του Πατριαρχείου.
Τόνισε πατρικώς και με στοργή προς τον Αρχιγραμματέα της Ιεράς Συνόδου, Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Πτολεμαΐδος κ. Παντελεήμονα, τον δύσκολο ρόλο που αναλαμβάνει ως υπεύθυνος στο Ιερό Κέντρο για τους εορτασμούς προς τιμήν του Μ. Αθανασίου κατά το τρέχον έτος και του παρέδωσε προς δημοσιοποίηση την Πατριαρχική Εγκύκλιο.
Πριν την ολοκλήρωση της ομιλίας του, ο Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής Θεόδωρος Β΄ υπενθύμισε σε όλους την εξέχουσα μορφή του Αγίου Αθανασίου στην Χριστιανική Πίστη, καθώς όπως ανέφερε διακρίθηκε για την χριστιανική δράση του και τους σκληρούς αγώνες του εναντίον της αίρεσης του Αρειανισμού, γι’ αυτό τον λόγο ονομάσθηκε από την εκκλησία Μέγας».
Να σημειωθεί ότι ο Άγιος Αθανάσιος γεννήθηκε το 295 στην Αλεξάνδρεια από γονείς χριστιανούς. Υπάρχει ένας θρύλος, σύμφωνα με τον οποίο, όταν ήταν ακόμα παιδί, βάφτιζε στην ακρογιαλιά παιδιά ειδωλολατρών, τηρώντας τους ιερούς κανόνες. Ο τοπικός επίσκοπος Αλέξανδρος, γεμάτος θαυμασμός γι’ αυτό το αυθόρμητο έργο του νεαρού παιδιού, λέγεται ότι αναγνώρισε ως έγκυρες όλες της βαπτίσεις του. Στη συνέχεια τον πήρε υπό την προστασία του και ανέλαβε τις σπουδές και τη γενική μόρφωσή του. Με τον καιρό, ο Αθανάσιος έγινε γραμματέας του επισκόπου και σε ηλικία 24 ετών χειροτονήθηκε διάκονος.
Όταν άρχισε τη θρησκευτική του δράση, η Αλεξάνδρεια ήταν ανάστατη από τη διδασκαλία του τοπικού πρεσβυτέρου Άρειου, που δίδασκε ότι ο Χριστός δεν ήταν θεός, αλλά κτίσμα του Θεού. Γι’ αυτό το λόγο, ο Μέγας Κωνσταντίνος συγκάλεσε το 325 την Α’ Οικουμενική Σύνοδος στη Νίκαια της Βιθυνίας. Εκεί δόθηκε η μεγάλη μάχη της Ορθοδοξίας, με πρωταγωνιστή τον Αθανάσιο. Η ρητορική του δεινότητα και η απροσδόκητη μαχητικότητά του προκάλεσε τον θαυμασμό εχθρών και φίλων, με αποτέλεσμα η φήμη του να εξαπλωθεί σε Ανατολή και Δύση. Ο Αθανάσιος έγινε το σύμβολο για τους ορθοδόξους στον αγώνα τους κατά κακοδοξιών του Αρείου και σύμφωνα με τη διδασκαλία του συντάχθηκαν τα πρώτα επτά άρθρα του «Συμβόλου της Πίστεως».
Μετά τρία χρόνια, ο επίσκοπος Αλέξανδρος πέθανε, αφού είχε υποδείξει τον Αλέξανδρο ως διάδοχό του. Κλήρος και λαός τον αναγόρευσαν Πατριάρχη Αλεξανδρείας το 328, σε ηλικία 33 ετών. Ο Αθανάσιος συνεχίζει τον αγώνα του κατά του Αρειανισμού, αλλά υψηλά ιστάμενοι οπαδοί του Αρείου κατορθώνουν να τον εξορίσουν. Το 337, μετά τον θάνατο του Μεγάλου Κωνσταντίνου, ανακλήθηκε από την εξορία του και γύρισε θριαμβευτής στην Αλεξάνδρεια.
Όμως, οι εχθροί του δεν είχαν πει την τελευταία λέξη τους. Κατορθώνουν να τον εξορίσουν και πάλι, αλλά το 346 ξαναγύρισε στον πατριαρχικό θρόνο της Αλεξάνδρειας. Εξορίστηκε για τρίτη φορά και κατέφυγε στην έρημο, όπου έζησε με κινδύνους και μεγάλες ταλαιπωρίες έξι ολόκληρα χρόνια.
Ο Ιουλιανός τον επανέφερε στην Αλεξάνδρεια, αλλά τον εξόρισε και πάλι, όταν βάφτισε γυναίκες ειδωλολατρών επισήμων. Για πέμπτη φορά εξορίστηκε από τον αυτοκράτορα Ουάλη, αλλά ο ίδιος τον επανέφερε έπειτα από επίμονη απαίτηση του λαού της Αλεξάνδρειας.
***
Αυτή τη σπουδαία μορφή της Χριστιανοσύνης τίμησε ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας, προσδίδοντας στο Πατριαρχείο, την Ορθοδοξία και τον Ελληνισμό, επιπλέον αίγλη με την ανακήρυξη του 2025, ως έτος αφιερωμένο στον πρωτεργάτη του Συμβόλου της Πίστεως, 1700 χρόνια μετά την σύγκληση της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου.
Η πανηγυρική ημέρα ολοκληρώθηκε ως είθισται με τον προσφερόμενο καφέ και τα γλυκίσματα στο Αρχονταρίκι της Ιεράς Μονής όπου εκεί άπαντες αντάλλαξαν ευχές κι ευχήθηκαν στους αδελφούς τους κληρικούς εξ Ελλάδος καλή επιστροφή στην πατρίδα!
***************
ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΗ ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ
ΠΕΡΙ ΑΝΑΚΗΡΥΞΕΩΣ ΤΟΥ ΕΤΟΥΣ 2025 ΑΦΙΕΡΩΜΕΝΟΥ ΣΤΟΝ ΑΓΙΟ ΑΘΑΝΑΣΙΟ
ΓΙΑ ΤΑ 1700 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΣΥΓΚΛΗΣΕΩΣ ΤΗΣ Α΄ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ