Φωτογραφία: Γραφείο Πρωθυπουργού
Με το καλημέρα της νέας χρονιάς ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο ΥΠΕΞ Γιώργος Γεραπετρίτης ξεκινούν νέο διπλωματικό μαραθώνιο με επίκεντρο την Ανατολική Μεσόγειο και τις αραβικές χώρες ως απάντηση στις κινήσεις της Τουρκίας για υπογραφή συμφωνίας ΑΟΖ με τη Συρία.
Η επικείμενη νέα τριμερής συνάντηση Ελλάδας-Κύπρου-Αιγύπτου, στις 8 Ιανουαρίου – εκτός απροόπτου – στο Κάιρο και η μεγάλη περιοδεία του Υπουργού Εξωτερικών σε Σαουδική Αραβία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Ομάν στο πρώτο τρίμηνο του 2025 αποκαλύπτουν τις προσπάθειες της κυβέρνησης για ενίσχυση των συμμαχιών και της γεωπολιτικής παρουσίας της Ελλάδας στην ευρύτερη περιοχή.
Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Έλληνα Πρωθυπουργού στο Κάιρο αλλά και της τριμερούς συνάντησης, ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να θέσει στο τραπέζι τις πρόσφατες προσπάθειες της Τουρκίας για σύναψη συμφωνίας ΑΟΖ με τη Συρία, επισημαίνοντας τις ευρύτερες επιπτώσεις αυτής της πρωτοβουλίας στην ασφάλεια και τη σταθερότητα της Ανατολικής Μεσογείου.
Η Αθήνα θεωρεί ότι μια τέτοια εξέλιξη μπορεί να οδηγήσει σε νέες εντάσεις στην περιοχή, σε μια περίοδο που η Ελλάδα, η Κύπρος και η Αίγυπτος επιδιώκουν την εδραίωση της συνεργασίας και της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές η εν λόγω τριμερής συνεργασία δεν αποτελεί απλά ένα μηχανισμό περιφερειακής ανάπτυξης, αλλά μια απάντηση στις προσπάθειες αμφισβήτησης των κυριαρχικών δικαιωμάτων και των διεθνών κανόνων που διέπουν το Δίκαιο της Θάλασσας. Και η προοπτική μιας τουρκικής-συριακής συμφωνίας για ΑΟΖ υπογραμμίζει την ανάγκη για ενίσχυση της τριμερούς συνεργασίας στους τομείς της άμυνας, της ενέργειας και της κοινής διπλωματικής προσέγγισης έναντι τέτοιων μονομερών ενεργειών.
Στο σημείο αυτό να επισημάνουμε, ως παρένθεση, ότι ενδεχόμενη συμφωνία ΑΟΖ μεταξύ Τουρκίας και Συρίας θίγει πρωτίστως τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας, επειδή επί της ουσίας παρακάμπτει την Κυπριακή ΑΟΖ.
Επίσης η Τουρκία δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία και έχει επανειλημμένα προσπαθήσει να εμποδίσει τις ενεργειακές δραστηριότητες της Κύπρου μέσω ερευνών και γεωτρήσεων στην περιοχή, παραβιάζοντας το Διεθνές Δίκαιο.
Και όπως φαίνεται η Άγκυρα θα επιδιώξει να δημιουργήσει τετελεσμένα στην περιοχή, παρόμοια με το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο του 2019.
Στο πλαίσιο της τριμερούς συνάντησης ο κ. Μητσοτάκης αναμένεται να επαναλάβει τη σταθερή θέση της Ελλάδας υπέρ της ειρήνης και της σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο, στηρίζοντας λύσεις που βασίζονται στη διεθνή νομιμότητα.
Σε διπλωματικό επίπεδο θετικό είναι το γεγονός ότι και η Αίγυπτος από την πλευρά της δε βλέπει με καλό …μάτι το νέο ισλαμικό καθεστώς στη Συρία…
Περιοδείες Γεραπετρίτη
Ταυτόχρονα ο υπουργός Εξωτερικών σχεδιάζει νέες επισκέψεις σε κράτη της Αραβικής χερσονήσου προκειμένου να τονίσει την παρουσία της Ελλάδας στις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή.
Επιπλέον η Αθήνα επιδιώκει να δημιουργήσει και αναχώματα στις τουρκικές πρωτοβουλίες, προβάλλοντας στις φιλικές προς την Ελλάδα αραβικές χώρες τα κοινά συμφέροντα που διακυβεύονται.
Η εν λόγω περιοδεία αποτελεί ευκαιρία για την Ελλάδα να υπενθυμίσει τη σημασία της δίκαιης και βιώσιμης λύσης στο Κυπριακό, προωθώντας την ανάγκη επανέναρξης διαπραγματεύσεων στη βάση των ψηφισμάτων του ΟΗΕ.
Τέλος, να τονίσουμε ότι όλα αυτά συμβαίνουν σε μια περίοδο που η Ελλάδα από τις αρχές του νέου έτους αναλαμβάνει τη θέση του μη μόνιμου μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Μια εξέλιξη με προστιθέμενη διπλωματική αξία καθώς η Ελλάδα αποκτά ενισχυμένη φωνή στις διεθνείς εξελίξεις, συμμετέχοντας στις λήψεις αποφάσεων για παγκόσμια ζητήματα ειρήνης και ασφάλειας.
