Του Στέφανου Π. Ταμβάκη – Επίτιμου Προέδρου της ΕΚΑ.
Έτος 1992, χτυπάει το τηλέφωνο στο γραφείο μου στην Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας. Το σηκώνω και ακούω μια γνώριμη φωνή να με ρωτά: «Στέφανε, είσαι εσύ;». «Ναι», απαντώ. «Στέφανε, γνωρίζεις ότι του χρόνου η Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας συμπληρώνει 150 χρόνια παρουσίας στην Αίγυπτο. Τι σκοπεύεις να κάνεις γι’ αυτό;». Έμεινα σκεπτικός με το ακουστικό στο χέρι, συνειδητοποιώντας ότι δεν είχαμε προγραμματίσει τίποτα, έως εκείνη την ώρα, για να τιμήσουμε εκείνη την ιστορική επέτειο της αρχαιότερης κοινότητάς μας. «Πρέπει να γίνει κάτι σημαντικό, κάτι που θα μείνει αξέχαστο και θα συζητιέται για χρόνια. Οι Αιγυπτιώτες – και όχι μόνο – πρέπει να το θυμούνται», με προέτρεψε ο συνομιλητής μου, ο Βασίλης Βαγής, Πρόεδρος του ΣΑΑΑ, από την Αθήνα.
Από εκείνη τη στιγμή ξεκινά μια στενή και παραγωγική συνεργασία με τον Βασίλη, τον συμπατριώτη μου από τη Λήμνο. Τον Βασίλη Βαγή, έναν οραματιστή, αυθεντικό, ειλικρινή και ακέραιο Αιγυπτιώτη. Δεν χρειάζεται να αναφερθώ στην ανεπανάληπτη επιτυχία του εορτασμού των 150 χρόνων της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας (ΕΚΑ), ούτε στην εντυπωσιακή προσέλευση δύο χιλιάδων Αιγυπτιωτών από την Ελλάδα με αεροπλάνα και πλοία, ούτε στην παρουσία των Ελλήνων πολιτικών και των τοπικών αρχών. Οι εορτασμοί αυτοί άλλαξαν την πορεία του Αιγυπτιώτη Ελληνισμού, θέτοντας τα θεμέλια για τη συνέχιση του. Το 1993, κατά τη διάρκεια αυτών των εκδηλώσεων, ακούστηκε για πρώτη φορά η ιδέα ίδρυσης Πανεπιστημίου, μια ιδέα που η ελληνική πολιτεία αμέλησε και δεν κατάφερε να υλοποιήσει. Ευτυχώς, όμως σήμερα, το 2024, η ιδέα της ίδρυσης Πανεπιστημίου στην Αλεξάνδρεια στα κτήρια της ΕΚΑ έχει αναβιώσει. Οψόμεθα.
Ο διορατικός και μαχητικός Βασίλης συνεχίζει ακούραστα την οργάνωση Συμποσίων και Ημερίδων στην Ελλάδα, στους Δελφούς, αναδεικνύοντας επανειλημμένα το ζήτημα του Πανεπιστημίου. Με την παρουσία της ακαδημαϊκής και πολιτειακής ηγεσίας, λαμβάνονται σημαντικές αποφάσεις και εκδίδονται ψηφίσματα. Ο Βασίλης, με επιμονή και αγωνία, παραμένει αφοσιωμένος, ενώ μαζί του ανησυχεί και ολόκληρος ο Αιγυπτιώτης Ελληνισμός για το μέλλον των παροικιών και τη διατήρηση των κτηρίων.
Ο Αιγυπτιωτισμός ήταν η καρδιά και η ψυχή του αείμνηστου Βασίλη, το πάθος και η μεγάλη του αγάπη. Το 1992 εμπνέεται τη δημιουργία του ΣΑΑΣΑ, του Συνδέσμου Αποφοίτων της Αβερωφείου Σχολής Αλεξανδρείας. Δεν μπορούσε να διανοηθεί την απουσία μιας συνέχειας των Αβερωφητών στην Ελλάδα, ούτε την έλλειψη ενός συλλόγου που θα προωθούσε τα αιτήματά τους και θα αντιμετώπιζε τα προβλήματά τους. Για εκείνον, ήταν αδιανόητο να μην υπάρχει ένας ζωντανός και δραστήριος σύλλογος που θα διατηρούσε ενωμένους τους αποφοίτους του ιστορικού Αβερωφείου Γυμνασίου.
Και τότε έρχεται ο Μέγας Αλέξανδρος. Ο Βασίλης αναλαμβάνει πρωταγωνιστικό ρόλο και σε αυτό το εγχείρημα, προωθώντας με αφοσίωση την ιδέα της δημιουργίας και τοποθέτησης του αγάλματος του έφιππου Μακεδόνα Στρατηλάτη σε μια περίλαμπρη πλατεία της Αλεξάνδρειας. Κινεί γη και ουρανό, κινητοποιώντας τις ελληνικές κοινότητες της Αιγύπτου, τον Σύνδεσμο Αιγυπτιωτών στην Ελλάδα, καθώς και διάφορα σωματεία και οργανώσεις, προσελκύοντας υποστήριξη από επιφανείς και άγνωστους Αιγυπτιώτες, προκειμένου να συγκεντρώσει τους αναγκαίους πόρους. Και τα καταφέρνει.
Το άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου μεταφέρεται με ελληνική πολεμική φρεγάτα, συνοδευόμενο από τον Βαγή, και φτάνει ειρηνικά στην Αλεξάνδρεια. Μάλιστα, η επιτροπή που είχε αναλάβει το έργο φρόντισε ο Στρατηλάτης να κρατά το άγαλμα της ειρήνης αντί για σπαθί, ώστε να μην θεωρηθεί κατακτητής. Τοποθετείται το άγαλμα του ιδρυτή της πόλης στη θέση που του αξίζει, αποδίδοντας δικαιοσύνη στην ιστορία της Αλεξάνδρειας και διασφαλίζοντας το δικαίωμά της, να αποκαλείται “Ελληνική Αλεξάνδρεια” μέχρι και σήμερα.
Ο Βασίλης συμμετείχε ενεργά στη «Συντονιστική Επιτροπή Αιγυπτιωτικών Σωματείων» η οποία απαρτιζόταν από όλες τις Ελληνικές Κοινότητες της Αιγύπτου, τον Σύνδεσμο Αιγυπτιωτών Ελλήνων, καθώς και από πολλούς Ελληνικούς Οργανισμούς και Σωματεία στην Ελλάδα και στην Αίγυπτο. Ο βασικός στόχος της Επιτροπής ήταν η προώθηση λύσεων για τα ζητήματα που απασχολούσαν τον Αιγυπτιώτη Ελληνισμό εκείνης της περιόδου, καθώς και η ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ των κυβερνήσεων Ελλάδας και Αιγύπτου.
Ο Βαγής ήταν ένας άνθρωπος απλός, πρακτικός και δυναμικός, μερικές φορές απόλυτος και πεισματάρης, αλλά ταυτόχρονα ευγενικός και ευαίσθητος. Δεν τον ενδιέφεραν τα αξιώματα, οι τίτλοι και οι θέσεις, καθώς προτιμούσε την πράξη από τα λόγια, όπως έλεγε και ο ίδιος: «το πράττειν και ουχί το λέγειν». Αυτό το απέδειξε έμπρακτα, καθώς πρωτοστάτησε στη σύσταση του καταστατικού ίδρυσης του ΣΑΑΣΑ και θέσπισε διετή θητεία για τον Πρόεδρο του Συλλόγου.
Ο αγαπητός σε όλους μας Βασίλης Βαγής μπορεί να υπηρέτησε ως Πρόεδρος για δύο μόνο χρόνια, όμως η θέση του στην καρδιά μας είναι παντοτινή. Η παρουσία του θα είναι χαραγμένη ανεξίτηλα στη μνήμη μας, σαν να έχει γραφτεί με αιγυπτιώτικο μελάνι, και το γάργαρο δυνατό γέλιο του θα αντηχεί για πάντα μέσα μας, γεμίζοντας τις ψυχές μας με ζεστασιά και νοσταλγία.
Καλό ταξίδι γνήσιε Αιγυπτιώτη Βασίλη Βαγή,
Αντίο αγαπημένε Βασίλη.
Στέφανος Π. Ταμβάκης
Επίτιμος Πρόεδρος της ΕΚΑ.
Αθήνα 13-10. 2024.
