«Κάθε φορά που ένας ποιητής, ένας ιεροκήρυκας, ένας αρχηγός, ένας μάγος ξεστομίζει ασυναρτησίες, η ανθρωπότητα ξοδεύει αιώνες αποκρυπτογραφώντας το μήνυμα.»

Αυτά τόνιζε σε συνέντευξή του ο Ουμπέρτο Έκο ο επιστήμονας που θεμελίωσε την επιστήμη της Σημειολογίας. Σημειολόγος, δοκιμιογράφος, φιλόσοφος, κριτικός λογοτεχνίας και μυθιστοριογράφος έγινε ευρέως γνωστός μέσα από το έργο του «Το όνομα του Ρόδου» (1980) το οποίο πούλησε εκατομμύρια αντίτυπα. Έχει επηρεάσει σε έναν μεγάλο βαθμό και με έναν ανεξίτηλο τρόπο τη σύγχρονη σκέψη μέσα από τα γραπτά του που αφορούν την ιστορία της φιλοσοφίας, τη μαζική επικοινωνία και τη Σημειωτική.

Ότι λοιπόν, είναι για τη διεθνή σκηνή ο Ουμπέρτο Έκο, είναι για την Ελλάδα η καθηγήτρια Πανεπιστημίου κα. Μαρίκα Θωμαδάκη. Η ίδια, λάτρης της ελληνοαιγυπτιακής ιστορίας, του αιγυπτιακού θεάτρου και των καταβολών του και θερμή μελετήτρια του Κωνσταντίνου Καβάφη και των Αιγυπτίων συγγραφέων της σύγχρονης εποχής, γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε Ιστορία-Αρχαιολογία και Γαλλική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Διδάκτωρ του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ειδικεύθηκε στην Σημειολογία του Θεάτρου. Είναι Ομότιμη καθηγήτρια Θεωρίας και Σημειολογίας του θεάτρου στη Φιλοσοφική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Οι μελέτες της προωθούν θεωρητικά τη θεατρολογία, με σαφή κατεύθυνση προς την παραστασιολογία, ως επιστήμη που αναλύει σε βάθος φαινόμενα της θεατρικής πράξεως. Είναι ιδρύτρια και πρόεδρος του Κέντρου Σημειολογίας του Θεάτρου και Διευθύντρια εκδόσεως του περιοδικού “Θεατρογραφίες”. Είναι κριτικός θεάτρου, αρθρογραφεί σε εφημερίδες και περιοδικά θεάτρου της Ελλάδας και του εξωτερικού και συνεργάζεται με ξένα Πανεπιστήμια και διεθνή κέντρα μελέτης του θεάτρου. Επί σειρά ετών διδάσκει ως προσκεκλημένη καθηγήτρια στο θεατρικό εργαστήριο του Πανεπιστημίου της Avignon.

Έργα της ιδίας: “Lorenzaccio, de Musset: Syntaxe dramatique et discours politique”, 1999. “Σημειωτική του ολικού θεατρικού λόγου”, 1993. “Θεατρολογία και αισθητική. Προς μια θεωρία της ενεργειακής θεατρικότητας”, 1995. “Θεατρολογικοί προβληματισμοί”, 1996. “Κίτρινος θεός”, 1997, “La dramaturgie de Koltes”, 2001. “Η επανάσταση των νεκρών. Του Τάκη Αντωνίου: Το θέατρο του “αθέατου” λόγου”, 2001. “Θεατρικός αντικατοπτρισμός: Εισαγωγή στην παραστασιολογία”, 2001 “Essais sur le tragique”, 2002. “Φιλοσοφία του σημείου και χάος.Το πείραμα της θεατρικής μεταφοράς”, 2003, “Φωτοσκιάσεις των Αρχετύπων: Αναζητώντας το τελικό αίτιο στην Τέχνη και στο Θέατρο”, 2010, “Relire Don Juan de Moliere”, 2014.
Πρόσφατα εξέδωσε το «Λεξικό Θεωρίας και Σημειολογίας του Θεάτρου» ένα λεξικό χρησιμότατο για τους νέους ανθρώπους που επιθυμούν να ασχοληθούν με το θέατρο.

Κι επειδή ο Αιγυπτιώτης πληθυσμός, γέννησε πολλούς καλλιτέχνες και σημαντικούς ηθοποιούς που διέπρεψαν, αναδημοσιεύουμε τις απαντήσεις που έδωσε στα ερωτήματα της Ίνας Ακριβού για το περιοδικό «Σελίδες Τέχνης» .

Της Ίνας Ακριβού

Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Δωδώνη», το “Λεξικό θεωρίας και σημειολογίας του θεάτρου” της Μαρίκας Θωμαδάκη, ομότιμης καθηγήτριας του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Το λεξικό αυτό αποτελεί πρότυπο συγγραφικής μελέτης και οργάνωσης θεατρικών όρων, απευθύνεται σε ειδικό κοινό και λειτουργεί δυνητικά ως εγχειρίδιο της επιστήμης του θεάτρου.
Η συγγραφέας επισημαίνει μεταξύ άλλων ότι: «Το παρόν λεξικό αποτελεί μια πρώτη προσπάθεια, εκ μέρους μου, ερμηνείας του θεατρικού γλωσσικού Είναι και Φαίνεσθαι».
Η αναγκαιότητα συγγραφής ενός λεξικού για το θέατρο, δημιούργησε αυτό το εξαιρετικό πόνημα, το οποίο αποτελεί αποκωδικοποιητή όρων και δρωμένων του θεάτρου, κυριολεκτικά από το λήμμα Α έως και το Ω.
Είχα την τιμή να συναντήσω την καθηγήτρια κυρία Μαρίκα Θωμαδάκη και να απαντήσει σε μερικές από τις ερωτήσεις μου, σχετικά με το τελευταίο της βιβλίο που είναι το «Λεξικό θεωρίας και σημειολογίας του θεάτρου».

Ι.Α : Κυρία Θωμαδάκη, έχετε γράψει πολλά βιβλία σχετικά με το θέατρο και τη θεωρία όπως την προτείνει η θεατρική σημειωτική. Τι σας ώθησε στο να εκδώσετε λεξικό θεάτρου;
Μ.Θ : Αυτό το λεξικό συνιστά ένα ανθολόγιο από μακροχρόνιες κριτικές, που αναφέρονται σε όλα τα θεατρικά είδη του παλαιού, σύγχρονου, μοντέρνου και μεταμοντέρνου θεάτρου.
Ι.Α : Έχετε κατηγοριοποιήσει την μετάβαση από την θεωρία στην πράξη του θεάτρου, αναλύοντας τα σχετικά λήμματα…
Μ.Θ : Αυτός είναι ο πρώτος τόμος, έπεται και συνέχεια.
Ι.Α : Εννοείτε θα εκδοθεί και δεύτερος τόμος;
Μ.Θ : Ναι, φυσικά, όσο υπάρχει ανάγκη να ερμηνεύσουμε σε βάθος την φαινομενολογία της θεατρικής γραφής και σκηνικής πράξης.
Ι.Α : Ποιο είναι το μέλλον του θεάτρου σε μια κοινωνία που διαρκώς αλλάζει και καταλύονται τα στερεότυπα και τα αρχέτυπα;
Μ.Θ : Ζούμε στην εποχή του «Μετά». Ελπίζω στην έμπνευση και δημιουργία του «Μετά Θεάτρου». Από μελλοντικούς εμπνευσμένους θεατρικούς συγγραφείς, σκηνοθέτες και ηθοποιούς που θα εκφράσουν την εποχή τους.
Ι.Α : Σας ευχαριστώ πάρα πολύ για το χρόνο που μου διαθέσατε και σας εύχομαι καλή επιτυχία στα επόμενα σχέδιά σας.
Μ.Θ : Σας εύχομαι και εγώ καλή επιτυχία.