Ως τύχη μεγάλη και ευτυχή συγκυρία, μπορεί να εκληφθεί για την πόλη της Αλεξάνδρειας και τον Ελληνισμό της, η τοποθέτηση του Πλοιάρχου κ. Κώστα Βαρουξή Συνδέσμου στην Αλεξάνδρεια μεταξύ του Ελληνικού και Αιγυπτιακού Πολεμικού Ναυτικού. Και αυτό γιατί ο σημαντικός ρόλος που επιτελεί στη νύφη της Μεσογείου, δεν αποφέρει οφέλη μόνο προς την πλευρά των δύο φίλιων χωρών Ελλάδας και Αιγύπτου, αλλά ενδυναμώνει και την πολιτισμική και ιστορική μνήμη των ανθρώπων της Πρεσβυγενούς Κοινότητας. Τον απολαύσαμε όσοι τυχεροί στην κυριολεξία, παρακολουθήσαμε την διάλεξή του στην αίθουσα του «Συλλόγου Ελλήνων Επιστημόνων Αλεξανδρείας Πτολεμαίος».
Εκεί που η ιστορία ανοίγει διάπλατα τις πόρτες της καθώς το παρελθόν ξετυλίγεται μέσα από το φωτογραφικό υλικό που κοσμεί τους τοίχους του αρχοντικού της αείμνηστης Αγγελικής Παναγιωτάτου και των ενθυμήσεων που δημιουργούν τα έπιπλα αντίκες των αλλοτινών εποχών της Αλεξάνδρειας. Στην υποδοχή η κ. Λιλίκα Θλιβίτου, η διοργανώτρια Πρόεδρος του «Πτολεμαίου» και του ΕΝΟΑ, η οποία με χαμόγελο και περίσσια ευγένεια φρόντισε να είναι όλα στην εντέλεια.
Οι Αιγυπτιώτες που κατέφθαναν οσμίζονταν κατά ένα περίεργο τρόπο πως αυτά που επρόκειτο να ακούσουν και να δουν, θα τους ταξίδευαν στα άγνωστα μέρη μιας γνώσης, την οποία αδημονούσαν να γίνει κτήμα τους. Και αυτό τους το προσέφερε αφειδώς με μοναδικό και σαγηνευτικό τρόπο ο ομιλητής κ. Βαρουξής.
Ο συντάκτης του κειμένου, ολίγον διάστημα διαμένων στην Αλεξάνδρεια, πιστεύει ότι διαλέξεις αυτού του επιπέδου και βεληνεκούς, είναι φρόνιμο να πραγματοποιούνται τακτικότερα γιατί ο πολιτισμός δεν αποτελεί μια αφηρημένη έννοια, αλλά ανακαλύπτεται και αποκαλύπτεται εν τοις πράγμασι. Όπως ακριβώς παρακολουθήσαμε και βιώσαμε το Σάββατο στην αίθουσα του «Πτολεμαίου», αυτά που πραγματώθηκαν σε σχέση με το ιστορικό πλοίο «Αδρίας».
Στην διάλεξη του Πλοιάρχου κ. Κώστα Βαρουξή, η αίθουσα γέμισε από Αιγυπτιώτες και όχι μόνο. Παραβρέθηκαν από την πλευρά των Αρχιερέων που διακονούν στην Αλεξάνδρεια, ο Πατριαρχικός Επίτροπος και Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Πηλουσίου κ.κ. Νάρκισσος, συνοδευόμενος από τον Θεοφιλέστατο Επίσκοπο Ταμιάθεως κ. Γερμανό, ο Α΄ Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας κ. Ανδρέας Βαφειάδης, ο Κοινοτικός Επίτροπος κ. Νικόλας Κόπελος μετά της συζύγου του, η Εκπρόσωπος του Προξενείου Αλεξανδρείας κα. Δήμητρα Κόλλια, η Διευθύντρια του Παραρτήματος Αλεξανδρείας του Ιδρύματος Ελληνικού Πολιτισμού κα. Σταυρούλα Σπανούδη, ο αρχιμανδρίτης και Σχολάρχης της Πατριαρχικής Σχολής «Άγιος Αθανάσιος» κ. Ισαάκ Τσαπόγλου, ο Πρωτοπρεσβύτερος Πάνος Γαζής, οι Διευθυντές των Σχολείων της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας, κα. Πασχαλίνα Αγαπιάδου, Κωνσταντίνος Ρήγας και Λένα Βοστάνη, εκπαιδευτικοί και βέβαια η οικογένεια του κ. Βαρουξή, ο Γ. Γραμματέας του «Πτολεμαίου κ. Δημήτριος Καλομοιράκης, εκπαιδευτικοί και φίλοι του ομιλητή και του Συλλόγου.
Την βραδιά άνοιξε η Πρόεδρος κ. Λιλίκα Θλιβίτου, η οποία καλωσόρισε τον τιμώμενο Πλοίαρχο και τους παρευρισκομένους, μίλησε για την προσφορά του Συλλόγου «Πτολεμαίος» και αναφέρθηκε εκτενώς στον σημαντικό ρόλο που επιτελεί στην Αλεξάνδρεια και στην Αίγυπτο συνολικά, ο Πλοίαρχος κ. Κώστας Βαρουξής ως Σύνδεσμος στην Αλεξάνδρεια μεταξύ του Ελληνικού και Αιγυπτιακού Πολεμικού Ναυτικού. Στη συνέχεια έδωσε τον λόγο στον κ. Βαρουξή για να αρχίσει την διάλεξή του περί του «Αδρία». Για όσους ζήσαμε αυτή την εκδήλωση θα θυμόμαστε για χρόνια αυτά που πληροφορηθήκαμε, παράλληλα δε, με συγκίνηση θα επιστρέφουμε στις δύσκολες στιγμές μας στον αείμνηστο καπετάνιο Τούμπα, που κατόρθωσε ένα καταδικασμένο σε ναυάγιο καράβι να το κρατήσει στην επιφάνεια και να δημιουργήσει έναν παγκόσμιο θρύλο.
Αυτά που ακούσαμε, που είδαμε και μας προβλημάτισαν, συνέπεσαν με τις εορταστικές εκδηλώσεις της 28ης Οκτωβρίου και εξ αυτού του λόγου η συγκίνηση ήταν διάχυτη στον ομιλητή και σε όλους όσοι των παρακολουθήσαμε σιωπηλοί να ξετυλίγει το κουβάρι του ημερολογίου των ηρώων του «Αδρία». Νιώσαμε πως είμαστε την εποχή του 1943 και ακούμε τις ζητωκραυγές των ναυτών της συμμαχικής αρμάδας, καθώς υποδέχονται τον μισό «Αδρία» αλλά ολόκληρο το έθνος πάνω στο μισοβυθισμένο σκαρί του.
Αν η ιστορία του «Αδρία» αφορούσε μόνο ένα πολεμικό πλοίο όπως τόσα και τόσα, η στάση του καπετάνιου και του πληρώματός του, συμπυκνώνουν σε μια λέξη τον Ελληνισμό και την υπερηφάνεια ενός λαού, που διαφοροποιείται εννοιολογικά απ’ το όνομα του πλοίου, με την πρόσθεση ενός [ν] για να επιτευχθεί η εξής ομοηχία: «Ανδρεία!!!»
Η Παγκόσμια Ναυτική Ιστορία κατέγραψε στους παπύρους των υψηλών αποστολών, τον θρύλο του «Αδρία» ο δε Πλοίαρχος Κώστας Βαρουξής με την διάλεξή του σφράγισε για πάντα τη μνήμη μας, το κατόρθωμα του καπετάνιου Ιωάννη Τούμπα, των αξιωματικών και των ναυτών του!
Γι αυτό και ως ομιλητής της εκδήλωσης καταχειροκροτήθηκε επανειλημμένως, για τον άρτιο λόγο του, την εμπεριστατωμένη έρευνά του και το ήθος με το οποίο προσέγγισε τον «μύθο» του Αδρία.
Βαρύνουσας σημασίας ο λόγος, στο τέλος της διάλεξης, του Πατριαρχικού Επιτρόπου και Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Πηλουσίου κ.κ. Νάρκισσου ο οποίος αναφέρθηκε στον ηρωισμό του καπετάνιου Ιωάννη Τούμπα και του πληρώματός του, τόνισε την απαράμιλλη θυσία τους και την διδακτική αξία που έχουν για τον Ελληνισμό, ιδιαίτερα τη σημερινή εποχή, αυτού του είδους τα ανδραγαθήματα. Επίσης δεν λησμόνησε να αναφερθεί στο Έπος της 28η Οκτωβρίου και στα προκύπτοντα εξ αυτής διδάγματα.
Ήταν μια εξαίρετη διάλεξη που έκλεισε με την απαραίτητη «δευτερολογία» στο σαλόνι του «Πτολεμαίου», συνοδευόμενη από καλούδια, χυμούς και άφθονα χαμόγελα ικανοποίησης όλων μας.
