Όταν οι νεκροί μιλούν… οι ζωντανοί σιωπούν και τους τιμούν

Υπάρχουν μάχες στην ιστορία της ανθρωπότητας που καθόρισαν την έκβαση ενός πολέμου. Καμία τέτοια μάχη όμως δεν ολοκληρώθηκε δίχως θύματα. Η μάχη του Ελ Αλαμέιν ανήκει στις «πυραμίδες» των μαχών, εισχωρώντας μαζί με τους νεκρούς της στο πάνθεον των πολέμων και καταγεγραμμένη στις δέλτους της αθανασίας. Ογδόντα χρόνια κλείνουν από τότε που οι ναζί ηττήθηκαν στο αιγυπτιακό έδαφος. Από την ημέρα εκείνη και μετά, ουδέποτε ο γερμανικός στρατός, «απόλαυσε» νίκη

Ήταν η αρχή του ξεκαθαρίσματος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Απ’ τη μια πλευρά αγωνίστηκαν οι εκπρόσωποι του σκότους και της οπισθοχώρησης του ανθρώπινου γένους και απ’ την άλλη το Φως, η εξέλιξη και ο σεβασμός προς τον Άνθρωπο. Όχι, δεν ήταν απλά μια μάχη κυριαρχίας πολεμιστών. Στην ουσία κρίθηκε αν μετά από χιλιάδες αιώνες, το δίποδο ον θα παραμείνει δίποδο ή αν θα επιστρέψει ως τετράποδο στην πρωτόγονη εποχή του.

Γι αυτό δεν κρίθηκε μόνο η μάχη ενός πολέμου αλλά το μέλλον της ανθρωπότητας.

Η επιβεβλημένη αναγκαιότητα της νίκης που θεωρήθηκε επιλογή τύπου: «ή ταν ή επί τας», προερχόταν απ΄ το γεγονός ότι έπρεπε να κρατηθεί η στρατηγικής σημασίας διώρυγα του Σουέζ και οι πετρελαιοπαραγωγικές περιοχές της Μέσης Ανατολής. Σκάκι μοναδικής στρατηγικής έπαιξαν οι επικεφαλής των δύο στρατών Ρόμελ και Μοντγκόμερυ. Η συμμαχική επίθεση εκδηλώθηκε στις 22.00 το βράδυ της 23ης Οκτωβρίου 1942, χωρίς να γίνει εφικτό να διασπαστεί η αμυντική γραμμή των Γερμανών και των Ιταλών.

Από ελληνικής πλευράς συμμετείχε το τμήμα του ελληνικού εκστρατευτικού σώματος της Μέσης Ανατολής με την 1η Ταξιαρχία υπό τον συνταγματάρχη Παυσανία Κατσώτα, η οποία υπαγόταν στην βρετανική 50η Μεραρχία. Από την 23^η Οκτωβρίου έως την 3η Νοεμβρίου, ο ελληνικός στρατός έκανε αρκετές επιδρομές και όταν άρχισε η υποχώρηση των αντιπάλων, ανέλαβε την καταδίωξή του προελαύνοντας σε βάθος 100 χιλιομέτρων. Οι απώλειες των Συμμάχων πολλές, ο δε Ελληνικός Στρατός πλήρωσε γερό τίμημα σε νεκρούς αξιωματικούς, οπλίτες και τραυματίες.

Αυτούς τους νεκρούς τιμήσαμε και φέτος στο πεδίο των μαχών, στο ιστορικό Ελ Αλαμέιν.

Η Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας με τρία λεωφορεία μεταφοράς καθηγητών, μαθητών, προσκόπων και άλλων συμμετεχόντων, ξεκίνησε απ’ το Ελληνικό Τετράγωνο, με την επιθυμία όλων να φτάσουν όσο το δυνατόν συντομότερα στο Ελληνικό Μνημείο. Για πολλούς ήταν η πρώτη φορά. Μια παρέα ενήλικες και παιδιά με την ευδιαθεσία να περισσεύει. Στη διαδρομή ο αλεξανδρινός συγγραφέας κ. Γιώργος Κυπραίος πήρε το μικρόφωνο και μας μετέφερε όλους με τις ιστορικές του γνώσεις, στα γεγονότα της μάχης και τις εξελίξεις που ακολούθησαν αυτής.

Φθάνοντας στον προορισμό μας, ακολούθησε μια γρήγορη επίσκεψη στο Μουσείο Πολέμου και στη συνέχεια ένα γρήγορο τρέξιμο για να προλάβουμε να πιάσουμε τις θέσεις μας στον ιερό χώρο τιμής και μνήμης. Και ήρθε η στιγμή έναρξης της τελετής για να τιμηθούν όπως κάθε χρόνο οι νεκροί μας. Γιατί όταν μιλούν οι νεκροί, οι ζωντανοί σιωπούν και τους τιμούν. Αρκετή ώρα πριν την τελετή κατέθεσαν στεφάνι στο Ελληνικό Στρατιωτικό Κοιμητήριο του Ελ Αλαμέιν, εκπρόσωποι, πρέσβεις και στρατιωτικοί ακόλουθοι, των χωρών των: ΗΠΑ, Πολωνίας, Καναδά, Μεξικού, Βραζιλίας, Αυστραλίας, Ζηλανδίας, Ελβετίας, Βελγίου, Δανίας και Γερμανίας.

Την επιμνημόσυνη δέηση στο Ελληνικό Στρατιωτικό Μνημείο του Ελ Αλαμέιν, τέλεσε ο Εκπρόσωπος του Πατριάρχη Αλεξανδρείας και Πάσης Αφρικής, ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Ταμιάθεως κ.κ. Γερμανός. Μαζί του έλαβαν μέρος και οι ιερείς: Ο πρωτοπρεσβύτερος του Οικουμενικού Θρόνου και Συνταγματάρχης Στρατιωτικός Ιερέας π. Νεκτάριος Μαρκάκης, Διευθυντής της Διεύθυνσης Στρατιωτικών Ιερέων του ΓΕΣ και ο Πρωτοπρεσβύτερος του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας και Δάσκαλος του Τοσιτσαίου – Πρατσίκειου Δημοτικού Σχολείου της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας π. Πάνος Γαζής.

Ακολούθως ο Έλληνας Ακόλουθος Άμυνας Πλοίαρχος (ΠΝ) Μιχάλης Τσιλιγκάκης, ο έχων το γενικό οργανωτικό πρόσταγμα, κάλεσε το προσκλητήριο των νεκρών. Εκείνη τη στιγμή δεν κινήθηκε κανείς απ΄ την ιερότητα της προσφώνησης. Θαρρείς και όλοι οι παρευρισκόμενοι ήταν συνεννοημένοι να τιμήσουν δια της σιωπής και της έκδηλης συγκίνησης, τους Έλληνες ήρωες της μάχης εκείνης, που έμελλε να αρχίσει το τέλος των ναζί.

Η σάλπιγγα διέχυσε τις νότες της θλιμμένης περηφάνιας σε όλο το Ελ Αλαμέιν. Ήταν η πλέον ιερή στιγμή της ενθύμησης, για εκείνους που έκαναν μετάγγιση το αίμα τους στις γενιές που τους ακολούθησαν.

Παρών στην ημέρα της Μνήμης, ο εκπροσωπών τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις, ο Υπαρχηγός του Επιτελείου Εθνικής Άμυνας της Ελλάδας Αντιναύαρχος Ιωάννης Δριμούσης. Με το λόγο του έδωσε το νόημα, την αξία και το στίγμα της υπέρτερης θυσίας των ηρώων εκείνης της μάχης. Αναφέρθηκε στην συμμαχική σύμπραξη του πολέμου και στην εξιδανίκευση μιας νίκης, που προσέφερε στην ανθρωπότητα τις προϋποθέσεις για έναν κόσμο καλύτερο με ελευθερία, δημοκρατία και σεβασμό στον άνθρωπο.

Ο Έλληνας Πρέσβης στην Αίγυπτο κ. Νικόλαος Γαριλίδης με βαθιά αίσθηση του Πανηγυρικού που είχε αναλάβει να εκφωνήσει και με τεκμηριωμένη ομιλία, προσέδωσε τις επιπλέον διαστάσεις του θριάμβου των συμμάχων στο Ελ Αλαμέιν. Η διελκυστίνδα των δύο κόσμων που συγκρούστηκαν τότε, ήταν ο αγώνας για την επικράτηση του φωτός ή του σκότους και αναντίρρητα νίκησε το φως, ήταν το απόσταγμα του εξαίρετου λόγου του.

Και όταν ήρθε η στιγμή οι μαθητές και οι πρόσκοποι των Ελληνικών Σχολείων, των Κοινοτήτων Αλεξανδρείας και Καΐρου, να ανέβουν στο Μνημείο των Ελλήνων πεσόντων με τις σημαίες τους, αισθανόσουν πως μέσα από τις μαρμάρινες πλάκες με τα χαραγμένα ονόματα των ηρώων, άκουγες ένα «σιωπηλό ευχαριστώ» των νεκρών προς τα νέα παιδιά που συνεχίζουν να τους τιμούν. Μόνο που τα «ευχαριστώ» τα οφείλει ο κόσμος της δημοκρατίας και της προόδου και όχι το αντίθετο. Τους οφείλουμε δεν μας οφείλουν.

Και αυτήν την επίσημη οφειλή ανέλαβαν οι καταθέτοντες τον στέφανο της τιμής, της μνήμης και της υποχρέωσης προς τους αθάνατους νεκρούς μας. Από πλευράς Αιγυπτιακού Κράτους στέφανους κατέθεσαν εκ μέρους των Αιγυπτιακών Ενόπλων Δυνάμεων ο Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας και ο Γενικός Κυβερνήτης της Μάρσα Ματρούχ κ. Χαλίντ Σου Εμπ.

Η Ελληνική κατάθεση άρχισε με τον Έλληνα Πρέσβη στην Αίγυπτο κ. Νικόλαο Γαριλίδη και ακολούθησαν η Πρέσβης της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Αίγυπτο κα Πόλυ Ιωάννου συνοδευόμενη από τον Ακόλουθο Άμυνας Συνταγματάρχη Μηχανικού κ. Κωνσταντίνο Χατζηκωστή, ο Υπαρχηγός του Επιτελείου Εθνικής Άμυνας της Ελλάδας Αντιναύαρχος κ. Ιωάννης Δριμούσης, η κα Γεωργία Παπουτσάκη Γ. Γραμματέας του Συνδέσμου του Πανελλήνιου Συνδέσμου Πολεμιστών Εκστρατευτικών Σωμάτων Μέσης Ανατολής Ριμινιτών Ιερολοχιτών, ο Αντιπρόεδρος Α΄ της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας κ. Ανδρέας Βαφειάδης, ο Αντιπρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Καΐρου κ. Μιχάλης Γκρουνστέιν, η κα. Μαρία Παυλίδου της Κυπριακής Αδελφότητας Αλεξανδρείας, ο εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η κα. Λιλίκα Θλιβίτου με δύο στεφάνους τον πρώτο ως Πρόεδρος του Ελληνικού Ναυτικού Ομίλου Αλεξανδείας και τον δεύτερο ως Πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Επιστημόνων Πτολεμαίος, ο κ. Γιώργος Ρετκσίνης, Πρόεδρος του Ελληνικού Ναυτικού Ομίλου Καΐρου, η κα. Πασχαλίνα Αγαπιάδου Διευθύντρια Αβερώφειου Γυμνασίου – Λυκείου, ο κ. Κωνσταντίνος Ρήγας Διευθυντής Τοσιτσαίου -Πρατσίκειου Δημοτικου Σχολείου, ο κ. Γιώργος Κοκορέλης Διευθυντής Αμπετείου Σχολής, Ο κ. Βασίλης Λάγιος Διευθυντής της Αχιλλοπουλείου Σχολής, ο Αναπληρωτής Έφορος των Προσκόπων Αλεξανδρείας κ. Γιάννης Μύρος και οι εκπρόσωποι των Προσκόπων Καΐρου, Αρχηγός κ. Χρήστος Αντωνίου και Υπαρχηγός Ναταλί Σαΐντ.

Στην τελετή παρέστησαν, ο Γενικός Πρόξενος της Ελλάδας στην Αλεξάνδρεια κ. Αθανάσιος Κοτσιώνης μετά της συζύγου του, ο Πλοίαρχος κ. Κώστας Βαρουξής Σύνδεσμος στην Αλεξάνδρεια μεταξύ του Ελληνικού και Αιγυπτιακού Πολεμικού Ναυτικού, μετά της συζύγου του, ο Προξενικός Λιμενάρχης του Πόρτ Σαΐντ κ. Βασίλης Πιτάκης, ο κ. Γιώργος Μπούλος Διευθυντής της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας με προσκοπική συμμετοχή και στη τελετή, η κα. Κωνσταντίνα Γεδεών Διευθύντρια Οικονομικών του Ελληνικού Πολιτιστικού Κέντρου Καΐρου, η Συντονίστρια Εκπαίδευσης κα Σωτηρία Μπέτα, εκπαιδευτικοί των δύο Κοινοτήτων Αλεξανδρείας και Καΐρου, και πολλοί επισκέπτες που θέλησαν να ζήσουν και να βιώσουν την τελετή μνήμης και απόδοσης τιμών στους Έλληνες ήρωες της Μάχης του Ελ Αλαμέιν.

Θα πρέπει να σημειωθεί η συγκίνηση που κατέκλυσε τους πάντες στο Ελληνικό Στρατιωτικό Μνημείο, όταν ακούστηκαν οι δυο Εθνικοί Ύμνοι Ελλάδος και Αιγύπτου. Ήταν το φινάλε μιας εξαιρετικής τελετής για τα 80 χρόνια από τον ιστορικό θρίαμβο των συμμάχων εναντίον των ναζί.

Και ως είθισται, μετά από την επιτυχημένη εκδήλωση, η κατάληξη ήταν το εθιμοτυπικό γεύμα στον Ελληνικό Ναυτικό Όμιλο. Εκεί η Πρόεδρος του ΕΝΟΑ κα. Λιλίκα Θλιβίτου, υποδέχθηκε τους εξ Αθηνών, εκ Καιρου και εξ Αλεξανδρείας, επίσημους συμμετέχοντες και παρευρισκόμενους στην Ημέρα Μνήμης για το Ελ Αλαμέιν και προσκάλεσε τον Υπαρχηγό του Επιτελείου Εθνικής Άμυνας της Ελλάδας Αντιναύαρχο κ. Ιωάννη Δριμούση και τον Εκπρόσωπο του Πατριάρχη Αλεξανδρείας και Πάσης Αφρικής, Θεοφιλέστατος Επίσκοπο Ταμιάθεως κ.κ. Γερμανό, να «εισάγουν» τους προσκεκλημένους στο πνεύμα Μνήμης της ομοτράπεζης σύναξης.

Ήταν η φετινή εκδήλωση στο Ελληνικό Στρατιωτικό Μνημείο του Ελ Αλαμέιν, πολύ διαφορετική απ’ των δύο τελευταίων ετών, αφενός μεν, γιατί φέτος έκλεισαν 80 χρόνια απ΄ την ιστορική μάχη που έκρινε το μέλλον της ανθρωπότητας και αφετέρου δε, γιατί η επιβληθείσα καραντίνα των δυο τελευταίων ετών, αυτή τη χρονιά δεν υφίστατο.

Η Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας τιμώντας ιστορική μνήμη του Ελ Αλαμέιν, εύχεται σε όλους να ξανανταμώσουμε και του χρόνου σε μια εξίσου επιτυχημένη τελετή, έτσι ώστε μεγάλοι και μικροί να μην λησμονήσουμε ποτέ εκείνους που θυσιάστηκαν για τις γενιές που ακολούθησαν τη θυσία τους.