Του Μαϊού ροδοφαίνεται η μέρα
που ωραιότερη φύση ξυπνάει
και την κάνουν λαμπρά και γελάει
πρασινάδες, αχτίδες, νερά.
Άνθη κι άνθη βαστούνε στο χέρι
παιδιά κι άνδρες, γυναίκες και γέροι
ασπροεντύματα, γέλια και κρότοι,
όλοι οι δρόμοι γιομάτοι χαρά.
Ναι, χαρείτε του χρόνου τη νιότη,
άνδρες, γέροι, γυναίκες παιδιά
Δ. ΣΟΛΩΜΟΣ
Από τα βάθη του χρόνου έρχονται τ΄ αρχαία έθιμα για την Πρωτομαγιά, την ημέρα που στέκει ολόδροση μεταξύ της εαρινής ισημερίας και του θερινού ηλιοστασίου, στ΄ αρχίνημα της Άνοιξης.
Και είναι η μέρα αυτή που οι Αιγυπτιώτες ξεχύνονταν στην εξοχή, σε κέντρα ή στην ύπαιθρο, γιορτάζοντας τη χαρά της ύπαρξης κάτω απ΄ το ζωογόνο λαμπύρισμα του ήλιου και πλέκοντας το μαγιάτικο στεφάνι από τα μυρωδάτα λουλούδια της καρπερής και φιλόξενης αιγυπτιακής γης.
Ας ταξιδέψουμε λοιπόν στο αιγυπτιώτικο χθες και μέσα από σχετικές διαφημιστικές καταχωρήσεις του 1922-23 ας μεταφερθούμε υπερβατικά στην εποχή κάποιας προγονικής νιότης:
¨Πρωτομαγιά ! Πρωτομαγιά ! Εις το Καζίνον ¨Ο Νείλος¨, Μωχαρέμπεη : Ωμορφότερη, διασκεδαστικώτερη και απολαυστικώτερη πρωτομαγιά δεν θα εύρητε άλλην απ΄ αυτή που σας ετοιμάζει ο ρέκτης και δημοφιλής κ. Κωνστ. Κούρτης ή Γαλατάς εις το παρά το Μωχαρέμβεη εξοχικόν του Καζίνον ¨Ο Νείλος¨. Η αξιότιμος και πολυπληθής πελατεία του θα εύρη στέφανα και ανθοδέσμας πρώτης τάξεως, ποτά αγνά και καθαρά, διαφόρους καθαρούς μεζέδες, αρνιά ψητά και κοκορέτσι και υπηρεσίαν προθυμοτάτην. Την δε πρωΐαν, γάλα, γιαούρτια, ριζόγαλα αγνά, κατασκευασμένα από τον ίδιον τον Γαλατά. Επίσης, επί της πελωρίας και ανθοστολίστου βεράνδας του θα παιανίζη ανατολική μουσική από εσπέρας μέχρι πρωΐας. Το κατάστημα θα διανυκτερεύση. Όλοι και όλαι στου Γαλατά¨.
¨Ζυθοπωλείον ¨Το Πήλειον¨ Κώστα Μαλαμίτσα. Εις Μωχαρέμβεη παρά τον Νείλον :Την πρωτομαγιά σας όλοι εις το άνω θαυμάσιον κέντρον. Εκεί θα εύρητε παγωμένην μπύραν μετ΄ αφθονίας εκλεκτών μεζέδων, καθαριότητα άμπεμπτον, υπηρεσίαν προθυμοτάτην υπό την αυστηράν επίβλεψιν του κ. Νικ. Νέου. Επίσης θα εύρητε αγνόν πρωτομαγιάτικον γάλα, επί πλέον δε την θαυμασίαν Ανατολίτικην μουσικήν, ήτις θα τέρπη μεγάλους και μικρούς μέχρι των πρωϊνών ωρών. Ειδικοί τεχνίται θα ασχολώνται εις την κατασκευήν στεφάνων από εκλεκτά άνθη. Όλοι λοιπόν εις το ¨Πήλειον¨.
¨Πρωτομαγιά : Με λουλούδια, με χαρές και γλέντια μέσα στου Κήπου τις δροσιές, τον ίσκιο και τη χάρη. Πρωτομαγιά Αθηναίϊκια ειν΄ αυτή που ετοιμάζει του Κήπου η Διεύθυνση των Ζυθοποιείων της Γκίζας. Τρέξετε το Μάη σας να δρέψετε, το γάλα σας να πιήτε με τσουρέκια και Μαγιάτικες κουλούρες. Απ΄ το Σάββατο τ΄ απόγευμα, όλη τη νύχτα και την Κυριακή είσαμε το πρωΐ, άλλως τε, όπως και κάθε μέρα, ο Κήπος θάναι στη διάθεσι σας για τη διασκέδασι σας. Τ΄ αυτοκίνητα μας, ως γνωστόν, θα σας περιμένουν στη Γέφυρα την Αγγλική, μετά όμως από την διακοπή των Τραμ θα σας περιμένουν μετά τη Γέφυρα του Κασρ ελ Νιλ, μπρος στο Πατινάζ, για να σας μεταφέρουν στον Κήπο¨.
¨Η πρωτομαγιά εις το Αμπουκίρ : Αναντιρρήτως η καλλίτερη πρωτομαγιά, η διασκεδαστικωτέρα και απολαυστικωτέρα θα είναι η πρωτομαγιά του ¨Ζεφυρίου¨, του δροσολούστου παραλιακού κέντρου του Αμπουκίρ, όπου θα συγκεντρωθούν όσοι θέλουν να αναπνεύσουν την ζωογόνον αύραν της Μεσογείου. Το ¨Ζεφύριον¨ του ρέκτου κ. Δ. Κρισταλλίδη είναι έτοιμον καθ΄ όλα και εφοδιασμένον με όλα να δεχθή και την μάλλον αθρόαν…επιδρομήν των θελόντων να πανηγυρίσουν αύριον το εσπέρας και μεθαύριον Κυριακήν την Ελληνικήν Πρωτομαγιάν εις το ύπαιθρον, εις την δροσιάν, εις την μαγευτικήν ακροθαλασσιάν του Αμπουκίρ και υπό τους ήχους της στρατιωτικής μουσικής¨.
¨Η πρώτη Μαΐου : Μίαν αλησμόνητον πρωτομαγιάν θα περάσουν εφέτος οι φίλοι του εν Κάμπο τσέζαρε Καζίνου ¨Μιραμάρε¨. Οι ρέκται κ.κ. Ματσάκης και Μακρίδης, γνήσια παιδιά του λαού, θα διοργανώσουν επί τη ευκαιρία ταύτη εντελώς λαϊκήν εορτήν. Ρωσσική μουσική, φωταψία, άνθη, στέφανα. Πάντα ταύτα θα κάμουν τους θαμώνας να νομίζουν δ΄ ολίγας ώρας ότι δεν ευρίσκονται εις την Αλεξάνδρειαν. Εν γένει το λαϊκόν Καζίνον υπόσχεται ότι η εντύπωσις από την ωραίαν εορτήν θα μείνη πραγματικά αλησμόνητος. Όλοι λοιπόν εις το ¨Μιραμάρε¨.
¨Καζίνον Αμφούσι. Διευθ. Θεόδ. Πάγκαλος : Κυριακή 1η Μαΐου με την ελληνικήν Φιλαρμονικήν. Ανακαινισθέν και εξωραϊσθέν κείμενον επί των μαγευτικών ακτών του Αμφούσι επί ρωμαντικής τοποθεσίας, με ποτά αγνά, με τιμάς εξαιρετικώς ευθυνάς, με ρεστωράν, θέατρον και μουσικήν. Είσοδος ελευθέρα¨.
¨Νέος Κόσμος. Καφενείον και Μπαρ : Την προσεχή Κυριακήν, επί τη ευκαιρία της πρωτομαγιάς, το ανωτέρω κατάστημα, κείμενον παρά την γέφυραν Ράγκεπ, θα διανυκτερεύση, χάριν των εορταστών της πρωτομαγιάς, οίτινες θα εύρουν όλα τα σχετικά¨.
¨Καζίνο Δορέ. Κάμπο Τσέζαρε : Τας Κυριακάς Φιλαρμονική 25 προσώπων. Πάντοτε μεζέδες εκλεκτοί. Περιποίησις τελεία. Την 1ην Μαΐου γάλα και άνθη¨.
Πηγές : ¨Ταχυδρόμος¨, 30-13/5/1922, 11/5/1923, 12/5/1923 – ¨Ομόνοια¨, Αλεξάνδρεια 29-12/5/1922
Ν.ΝΙΚΗΤΑΡΙΔΗΣ
