Συνέντευξη
στην Πέγκυ Ντόκου
Στα προβλήματα των αποδήμων, στο ενδιαφέρον για την διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας στις ξένες χώρες αλλά και για το ενδεχόμενο να επενδύσουν οι ομογενείς στην Ελλάδα, μιλάει σήμερα στην «δ» ο γ.γ. Απόδημου Ελληνισμού και συμπατριώτης μας, κ. Μιχάλης Κόκκινος. Ακόμη, μιλάει για τη συνάντηση κορυφής που έγινε στην Ρόδο για την ασφάλεια και την σταθερότητα αλλά και για τις προτεραιότητες της Γ.Γ. Αποδήμων.
Η συνέντευξη αναλυτικά:
• Κύριε Κόκκινε, ποια είναι, ως επί το πλείστον, τα προβλήματα που σας θέτουν οι απόδημοι;
Η πρώτη ανησυχία τους αφορά στο μέλλον της διδασκαλίας της Ελληνικής γλώσσας, της Ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης. Η δεύτερη εντοπίζεται στην καθημερινότητά τους, στην επίλυση των απλών προβλημάτων που αφορούν στη σχέση τους με το Ελληνικό Κράτος. Από εκεί και πέρα, θέτουν το θέμα της ψήφου των ομογενών, όπως και το θέμα ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος για επενδύσεις, γιατί όλοι έχουν το όραμα να δημιουργήσουν κάποτε μία σοβαρή επιχείρηση στην πατρίδα, που ίσως κάποια στιγμή να τους επιτρέψει να επιστρέψουν για μόνιμη εγκατάσταση ή έστω για ένα εξάμηνο τον χρόνο.
Το μεγάλο μέλημά τους είναι η δυνατότητα των παιδιών τους να διατηρήσουν την επαφή με την πατρίδα και συγκεκριμένα η οργάνωση στοχευμένων προγραμμάτων φιλοξενίας στην Ελλάδα και γνωριμίας της ομογενειακής νεολαίας με την πατρίδα. Στοχευμένο πρόγραμμα φιλοξενίας και με ποιοτικό περιεχόμενο δράσεων πολιτισμού, υπήρξε το πρόγραμμα του προπερασμένου καλοκαιριού στη Ρόδο με τους ομογενείς από την περιοχή της Ουκρανίας. Τέτοια προγράμματα θα οργανώσουμε και σε άλλα νησιά της Δωδεκανήσου, έτσι ώστε να δώσουμε την δυνατότητα στην ομογένεια να γνωρίσει τις ομορφιές του νοτιοανατολικού Αιγαίου. Ας μην ξεχνούμε και το συγκεκριμένο ενδιαφέρον, που έχουν όλοι οι ανά τον κόσμο Δωδεκανήσιοι που διατηρούν σχεδόν στο σύνολό τους ζωντανή την εθνική τους συνείδηση και ζωηρότατο ενδιαφέρον για την Ελλάδα και για τα πανέμορφα νησιά μας.
• Πρόσφατα είχατε συνάντηση στην Κύπρο, όπου τέθηκε η πρόταση για την διοργάνωση παγκόσμιας Ολυμπιάδας Νεοελληνικής Γλώσσας. Υπάρχει έμπρακτο ενδιαφέρον για τα Ελληνικά στις ξένες χώρες;
Υπάρχει τεράστιο ενδιαφέρον αλλά για να εκδηλωθεί στην πράξη, θα πρέπει να αποδώσει καρπούς ένα συνολικό πλαίσιο παρεμβάσεων σε παγκόσμιο επίπεδο. Η στοχευμένη ενίσχυση των εδρών Ελληνικών σπουδών στα Πανεπιστήμια του εξωτερικού, η θεσμοθέτηση παγκόσμιων δράσεων προβολής του Ελληνικού πολιτισμού και της Ελληνικής γλώσσας, η επιλογή και εφαρμογή στις εστίες της ομογένειας προγραμμάτων πολιτισμού με συγκεκριμένο ενδιαφέρον για τις συγκεκριμένες εστίες της Ελληνικής διασποράς. Ιδιαίτερη σημασία έχουν διοργανώσεις σαν την Παγκόσμια Ολυμπιάδα Νεοελληνικής Γλώσσας, η οποία γνώρισε πρωτοφανή επιτυχία και μας επέτρεψε να διαπιστώσουμε την άσβεστη φλόγα όλων των Ελληνόπουλων του εξωτερικού για την Νεοελληνική γλώσσα. Θα συνεχίσουμε και ελπίζουμε ότι θα υπάρχουν κάθε χρόνο και περισσότερες συμμετοχές, που σε περιβάλλον ευγενούς άμιλλας θα προσπαθούν να αγωνισθούν στο γόνιμο πεδίο της ομορφότερης γλώσσας του κόσμου. Αν και την αρμοδιότητα για την γλώσσα την έχει το Υπουργείο Παιδείας και η Γενική Γραμματεία Αποδήμου Ελληνισμού απλώς συνεπικουρεί με τις δράσεις της, είναι προφανές ότι για εμάς στο Υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδας, η κατεύθυνση της ενίσχυσης της διδασκαλίας και χρήσης των Ελληνικών, είναι θεμελιώδης πυλώνας της προσπάθειάς μας. Δεν είναι τυχαίες οι προτάσεις της όπου γης ομογένειας που συνεργάζεται στενά μαζί μας γι’ αυτό τον σκοπό, ούτε οι προτάσεις και δράσεις για την θεσμοθέτηση Παγκόσμιας Ημέρας Ελληνικής Γλώσσας και Ελληνικού πολιτισμού που ξεκίνησε η ομογένειά μας στην Ιταλία, ούτε οι θεσμοθετημένες δράσεις της ομογένειας στην Αυστραλία για την προώθηση της Ελληνικής μέσω φορέων, οι οποίοι δημιουργήθηκαν ακριβώς γι’ αυτό το σκοπό. Όλα αυτά θα καρποφορήσουν, αλλά όχι άμεσα.
• Υπάρχει ενδιαφέρον από τους αποδήμους για επενδύσεις στην Ελλάδα; Οι ομογενείς θέλουν να επιστρέψουν στην χώρα;
Παρά το γεγονός πως υπάρχουν πολλά προβλήματα στις διαδικασίες των επενδύσεων και έχουμε πάντα μπροστά μας την γραφειοκρατία, προσωπικά πιστεύω ότι κανένα «τέρας» δεν είναι ανίκητο. Θεωρώ ότι κάθε εμπόδιο μπορούμε να το νικήσουμε και να δώσουμε κίνητρα, ώστε να προωθήσουμε την «4η Βιομηχανική Επανάσταση», όπως την χαρακτήρισε ο Υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας Νίκος Κοτζιάς. Θα επανεκκινήσουμε την οικονομία, αν δώσουμε κίνητρα σε
1. νέες τεχνολογίες,
2. σε start up companies
3. σε πρωτογενή τομέα και
4. δευτερογενή τομέα
Είναι σημαντικό να βγει η χώρα, έστω για μία χρονική περίοδο, από τις υποχρεώσεις οικονομικής λιτότητας και συλλογής υψηλών φόρων για αποπληρωμή δανειακών υποχρεώσεων. Αυτό σημειώθηκε κάποτε με την οικονομία της  Γερμανίας όταν χρειάστηκε μια νέα αρχή. Ενώ κάποτε λοιπόν, δόθηκαν αυτά τα εφόδια σε αυτή την χώρα, σήμερα, η ίδια η Γερμανία έχει επιβάλει ανελαστικό καθεστώς λιτότητας απαγορεύοντας σε εμάς, όλα όσα δόθηκαν προ δεκαετιών σε εκείνη. Μας απαγορεύει την επανεκκίνηση και τελικώς η Ευρώπη που μένει στάσιμη, θα βουλιάξει και θα  χάσουμε όλοι. Η Ευρώπη έχει πάρει λάθος δρόμο και είναι αναγκαίο να αλλάξει, για να γίνει και πιο ελκυστική η Ελλάδα και για τους ομογενείς, οι οποίοι σίγουρα θέλουν να επενδύσουν. Οι ομογενείς μας δεν μπορούν να επενδύσουν σε μία χώρα που τελεί υπό «καθεστώς τιμωρίας» προς τον μαθητή που πήρε 10 και όχι 10 με τόνο. Αν δεν καταστεί εφικτή η αναρρύθμιση των εργασιακών σχέσεων, δεν είναι δυνατή μία μακρόπνοη  συμφωνία για την εργασία και κατά συνέπεια δεν θα υπάρχει η απαραίτητη, για την μακροημέρευση των επιχειρήσεων, εργασιακή ειρήνη. Να ξεκαθαρίσουμε ότι με οξυμένα προβλήματα επιβίωσης, τα οποία καθηλώνουν τον ανθρώπινο παράγοντα, είναι αδύνατη η απελευθέρωση της ευρηματικότητας του Έλληνα στο επιχειρείν. Αν δεν ρυθμισθεί με δίκαιους πολιτικούς όρους ένα μακρόπνοο φορολογικό καθεστώς το οποίο να μην εξοντώνει τον επιχειρηματία, δεν είναι δυνατή η προσέλκυση του ομογενούς επιχειρηματία και επενδυτή.
Οι Ευρωπαίοι εταίροι μας πρέπει να καταλάβουν επιτέλους ότι πίσω από τα νούμερα υπάρχουν άνθρωποι. Η Κυβέρνηση αυτή αγωνίζεται με βασική αρχή να λύσει το πρόβλημα της οικονομικής κρίσης με ανθρωποκεντρική προσέγγιση σε αντίθεση με μια Ευρώπη, στην οποία επικρατεί μία ακραία νεοφιλελεύθερη άποψη ότι αρκεί να επιτευχθούν τα νούμερα ανεξαρτήτως του ανθρώπινου ψυχικού, ηθικού και κοινωνικού κόστους. Φαίνεται ότι η Ευρώπη ξεχνά την ιστορία της. Η βασική άποψη που εξέφρασε ο Υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας Νίκος Κοτζιάς είναι σαφής «την ιστορία μας, πρέπει να την θυμόμαστε για να την χρησιμοποιούμε σαν σχολείο, όχι σαν φυλακή». Εδώ και δεκαετίες γίνεται συζήτηση για τις επενδύσεις των ομογενών μας που θα βγάλουν την Ελλάδα από την στενωπό της κρίσης, αλλά δεν συνυπολογίζεται η σημαντικότατη παράμετρος του ίδιου του ομογενούς επιχειρηματία. Ο συμπατριώτης μας, από όποια χώρα του κόσμου, επενδυτής, μπορεί να θέλει να επενδύσει στην πατρίδα του, αλλά δεν προτίθεται να διακινδυνεύσει τους κόπους μίας ολόκληρης ζωής στην ξενιτιά, απλώς γιατί η πατρίδα δεν του εξασφαλίζει σταθερό φορολογικό σύστημα με βάθος δεκαετίας για να ξέρει τι θα πληρώνει ή δεν οικοδομεί ένα πολιτικό περιβάλλον, που να επιτρέπει σωστά ρυθμισμένες εργασιακές σχέσεις και κατά συνέπεια εργασιακή ειρήνη. Όλα αυτά επιβάλλουν την διευθέτηση των οικονομικών υποχρεώσεων της χώρας μας στο παγκόσμιο περιβάλλον με τρόπο που να μας επιτρέπει την οικονομική ανάπτυξη και τούτο είναι το πρώτιστο μέλημα της Ελληνικής Κυβέρνησης. Εμείς στη Γενική Γραμματεία Αποδήμου Ελληνισμού, έχουμε στόχο να αξιοποιήσουμε τις βάσεις των επαφών μας με τους ομογενείς που επιχειρούν στο εξωτερικό, έτσι ώστε να ενισχύσουμε τις τουριστικές επενδύσεις, τις επενδύσεις σε τομείς που επιτρέπουν στην Ελλάδα να εξάγει τα ποιοτικά της και πιστοποιημένα προϊόντα. Θέλουμε να αξιοποιήσουμε την ομογένεια ως αιχμή του δόρατος σε μία πανεθνική προσπάθεια τόνωσης των εξαγωγών μας και ανάδειξης των συγκριτικών μας πλεονεκτημάτων στο χώρο του πολιτισμού, της ιστορίας καθώς και του καθημερινού μας τρόπου ζωής. Όπως γνωρίζετε όμως, αυτά τα πράγματα δεν γίνονται από την μία ημέρα στην άλλη.
Πραγματικά πιστεύουμε ότι αν συστρατευθούν όλες οι δυνάμεις του Ελληνισμού σε μία πλατειά πατριωτική συμμαχία, θα βγούμε από την στασιμότητα. Το όραμα της συλλογικής επανεκκίνησης η ομογένεια το νοηματοδοτεί, ο παγκόσμιος Ελληνισμός που ουδέποτε σταμάτησε. Εξάλλου ο Ελληνισμός διατηρείται στη ζωή μόνον αν κινείται, η εσωστρέφεια τον αφυδατώνει, η στασιμότητα τον βαλτώνει. Σήμερα μόνον η Ελληνική Διασπορά βρίσκεται σε κίνηση και μπορεί να μας συμπαρασύρει στη δημιουργία.
• Με την ευκαιρία θα ήθελα να σας ρωτήσω και για την συνάντηση κορυφής που έγινε στην Ρόδο για την ασφάλεια και την σταθερότητα. Ήταν ένα μεγάλο στοίχημα το οποίο κέρδισε η Ρόδος;
Υπήρξε ένα τεράστιο στοίχημα για το νησί μας και για όλη την Δωδεκάνησο. Η δεδομένη θέση της Ρόδου στο σταυροδρόμι διαφορετικών πολιτισμών, η τεράστια ιστορική της προσφορά στην κατεύθυνση αυτή, επιβεβαιώθηκε στην Σύνοδο της Ρόδου. Ο Υπουργός των Εξωτερικών της Ελλάδας Νίκος Κοτζιάς ακόμα μιλά στα διεθνή φόρα για το πνεύμα της Συνόδου της Ρόδου, για το πνεύμα της συνεννόησης που διαπιστώθηκε στην «Διάσκεψη για την Ασφάλεια και τη Σταθερότητα». Όπως έχω και το περασμένο καλοκαίρι δηλώσει στην εφημερίδα σας, η συνάντηση κορυφής υπήρξε ένα από τα κορυφαία γεγονότα που θα δώσει στην Ρόδο την παλιά της αίγλη, στον ρόλο που έχει να διαδραματίσει στο διεθνές γίγνεσθαι, όπως και προ ολίγων δεκαετιών, όπως σε άλλες εποχές της ιστορίας, γι’  ακόμη μια φορά θα φέρει κοντύτερα χώρες με διαφορετικές κουλτούρες και πολιτισμούς. Πέραν του γεγονότος ότι η Σύνοδος της Ρόδου κατέστη πλέον θεσμός και θα ξαναγίνει και το 2017, οφείλω να σας πω ότι είμαι υπερήφανος ως Έλληνας και ως Ροδίτης, που εργάζομαι για το Υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδας και για τον Υπουργό Νίκο Κοτζιά κι έχω πολλούς λόγους γι’ αυτό, είναι και η υπεύθυνη εθνική μας στάση στο Κυπριακό, για μια ενιαία και ανεξάρτητη Κύπρο χωρίς τον στρατό κατοχής και το αναχρονιστικό καθεστώς των εγγυήσεων.
• Ποιες είναι οι προτεραιότητες και το πρόγραμμα της Γενικής Γραμματείας σας για το 2017; Τελικά τι έγινε με την αναδιάρθρωση του ΣΑΕ;
Μας ενδιαφέρουν οι πολιτιστικές δράσεις με στόχευση αποτελεσμάτων σε βάθος χρόνου, η προώθηση της Ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης και η ενίσχυσή της σε χώρες όπου υπάρχει ανάγκη, η τελική θεσμοθέτηση της  Παγκόσμιας Ημέρας Ελληνικής Γλώσσας και Ελληνικού πολιτισμού που αντιμετώπισε σειρά νομοθετικών προβλημάτων, η εφαρμογή προγραμμάτων φιλοξενίας της ομογενειακής νεολαίας στην πατρίδα όπως και η επισκευή των κατασκηνώσεων της Γενικής Γραμματείας Αποδήμου Ελληνισμού που έχουν σοβαρά προβλήματα λόγω της μακρόχρονης εγκατάλειψης και λόγω των εφετινών θεομηνιών. Αποτελεί για εμάς επίσης προτεραιότητα η συνέχιση μίας πολιτικής εξωστρέφειας, η δημιουργία και καθημερινή φροντίδα διαύλων επικοινωνίας και συνεργασίας με την ομογένεια και η δημιουργία Δικτύων σε όλο τον κόσμο. Δίκτυα φοιτητικά, ακαδημαϊκά, αθλητικά, θεατρικά, δίκτυα συντεχνιακά, όπως ομογενών δικηγόρων, γιατρών, μηχανικών, δίκτυα για την αξιοποίηση όλων των ανά τον κόσμο εκλεγμένων Ελλήνων σε επίπεδο αιρετών τοπικής αυτοδιοίκησης και αφήνω για τελευταίο, το πλέον σημαντικό, εκείνο της Παγκόσμιας Διακοινοβουλευτικής Ένωσης Ελληνισμού.  Φυσικά η αναδιάρθρωση του ΣΑΕ αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα και το Υπουργείο Εξωτερικών εργάζεται διαρκώς και αθόρυβα γι’ αυτό. Ήδη ο αρμόδιος για τον Απόδημο Ελληνισμό Υφυπουργός Εξωτερικών κ. Τέρενς Κουίκ, διοργάνωσε μία εξαιρετικά επιτυχή συνάντηση εργασίας με οκτώ πρώην και νυν Υφυπουργούς Εξωτερικών, όπου συμμετείχαμε και εμείς ως Γενική Γραμματεία Αποδήμου Ελληνισμού. Ανταλλάχθηκαν απόψεις και είμαι πολύ ευτυχής που διαπιστώθηκε σε μεγάλο βαθμό η σημαντικότατη, για ένα γόνιμο πολιτικό διάλογο, σύμπτωση απόψεων. Έχουμε ως ΓΓΑΕ από καιρό ετοιμάσει το σχέδιο νόμου, το οποίο βρίσκεται στα χέρια του αρμόδιου Υφυπουργού. Πρόκειται για ένα κείμενο που προνοεί για την θεσμική έκφραση και εκπροσώπηση της ομογένειας, αλλά και για την λειτουργία και οργάνωση του Συμβουλίου Αποδήμου Ελληνισμού ως μίας πολύτιμης για την Ελληνική πολιτεία «δεξαμενής σκέψης» για τα θέματα του ομογενειακού Ελληνισμού. Η ομογένεια θα λάβει ένα κείμενο σχεδίου νόμου για να κάνει τις παρατηρήσεις της και εκείνη είναι η μόνη που δικαιούται να κρίνει τον τρόπο με τον οποίο θα αυτοοργανωθεί.
• Είχατε μιλήσει για την επανασύσταση των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών που θα διευκολύνουν στις συναλλαγές, τους Έλληνες της διασποράς. Πώς προχωράει αυτή η πρόταση;
Ο Έλληνας που φεύγει από την πατρίδα του, δεν έχει χάσει τον πατριωτισμό του. Αντίθετα ο νόστος της ξενιτιάς τον ενισχύει. Πρώτο και θεμελιώδες βήμα για την επανεδραίωση μίας σχέσης εμπιστοσύνης με την πατρίδα, αποτελεί η επίλυση των προβλημάτων της καθημερινότητας του Έλληνα ομογενούς, που τον ενοχλεί μόνον που σκέφτεται την ανάγκη της όποιας επαφής με τη Δημόσια Διοίκηση για ένα πιστοποιητικό ή για οτιδήποτε άλλο τόσο απλό. Το πρόγραμμα για την ηλεκτρονική εξυπηρέτηση των ομογενών μας, το γνωστό Πρόγραμμα «Πρόξeνος» που ξεκινήσαμε τον περασμένο χρόνο υλοποιώντας μία αρχική μας δέσμευση ως ΓΓΑΕ από το 2015, προχωρά και θα επεκταθεί με συνέργειες και άλλων θεσμικών φορέων. Θα εξελιχθεί σε πρόγραμμα που θα επιλύει όλα τα θέματα που επιλύει και ένα οποιοδήποτε ΚΕΠ στην Ελλάδα για τους πολίτες. Η Δωδεκανησιακή ομογένεια έχει εκδηλώσει πολλές φορές το ενδιαφέρον της γι’ αυτό και έχω δεσμευθεί απέναντί τους. Έχουμε όλοι χρέος να στηρίξουμε τους πολίτες στα νησιά μας, στο αρχιπέλαγος του Αιγαίου, που αποτελεί την κοιτίδα του Ευρωπαϊκού πολιτισμού. Να σταθούμε ως Πολιτεία δίπλα στους κατοίκους των νησιών μας, που εξελίχθηκαν στις τελευταίες δεκαετίες στην αιχμή του δόρατος της Ελληνικής οικονομίας, γιατί στη συγκεκριμένη περίπτωση το συγκριτικό πλεονέκτημα του τεράστιου πολιτισμικού και περιβαλλοντικού αποθέματος λειτούργησε από μόνο του και χωρίς αναπτυξιακούς νόμους και ενίσχυσε τον Ελληνικό τουρισμό σε σημείο τέτοιο, που να καθορίζει αποφασιστικά την εξέλιξη του προγράμματος οικονομικής κι κοινωνικής ανόρθωσης της πατρίδας μας.