της Σαββούλας Λιάτσου
Οι διαπραγματεύσεις για το ελληνικό χρέος και τα νέα μέτρα που απαιτούν οι δανειστές να λάβει η χώρα μας μετά την λήξη του προγράμματος το 2018, μονοπώλησαν την επικαιρότητα για μια ακόμη φορά. Παρασκηνιακές διαβουλεύσεις, πιέσεις από Ευρώπη και Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, οξείες αντιπαραθέσεις μεταξύ των πολιτικών δυνάμεων στην Ελλάδα, απεργίες και πορείες διαμαρτυρίες από τους εργαζόμενους και τους συνταξιούχους συνθέτουν το σκηνικό. Παράλληλα, ένα ακόμη μέτωπο ανοίγει από την πλευρά της Τουρκίας που σχεδόν σε καθημερινή βάση προκαλεί ένταση, παραβιάζοντας τις διεθνείς συνθήκες και δοκιμάζει τις ελληνικές αντοχές και ανοχές.
«Έντιμο συμβιβασμό» χαρακτήρισε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας τη συμφωνία που επιτεύχθηκε στη συνεδρίαση του Eurogroup . Μιλώντας στη Βουλή ο κ.Τσίπρας τόνισε ότι έγινε ένα καθοριστικό βήμα για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης και την επιστροφή των εκπροσώπων των δανειστών στην Αθήνα για την συνέχιση των συζητήσεων που θα οδηγήσουν στην εκταμίευση των επόμενης δόσης. ΄Όπως είπε «συμφωνήθηκε για πρώτη φορά να αφήσουμε πίσω την αρχή της διαρκούς λιτότητας και να επανακαθορίσουμε προτεραιότητες». Έκανε επίσης λόγο για «εξαιρετική επιτυχία της διαπραγματευτικής ομάδας», καθώς, όπως είπε, «είχαμε συνηθίσει μέχρι σήμερα στην Ελλάδα μόνο να παίρνουν, όχι να παίρνουν και να δίνουν». Τόνισε ακόμη ότι «η κυβέρνηση κάνει μία μεγάλη προσπάθεια σε δύο μέτωπα: από τη μία να πετύχει τους στόχους του τρέχοντος προγράμματος και από την άλλη πλευρά να ολοκληρώσει με επιτυχία και χωρίς πρόσθετη επιβάρυνση για την κοινωνία τη διαπραγμάτευση για την αξιολόγηση».
Εξηγώντας αναλυτικά τη συμφωνία του Eurogroup, ο κ. Τσίπρας διευκρίνισε πως το κλειδί βρίσκεται στη φράση του κ. Μοσκοβισί ότι τα μέτρα θα έχουν καθαρό, μηδενικό δημοσιονομικό αποτέλεσμα, θα είναι μέτρα μηδενικής επιβάρυνσης. Επανέλαβε ότι «για κάθε ευρώ από τα μέτρα που θα ζητήσουν οι δανειστές, θα υπάρξει όφελος ενός ευρώ από τις μεταρρυθμίσεις που θα προτείνουμε εμείς», σημειώνοντας μάλιστα ότι στα συγκεκριμένα μέτρα δεν θα υπάρχει καμία αίρεση, δεδομένου ότι κάτι τέτοιο δεν προβλέπεται από το ελληνικό Σύνταγμα. «Τα μέτρα θα ψηφιστούν ταυτόχρονα από το ελληνικό κοινοβούλιο και θα έχουν έναρξη εφαρμογής την 1η Ιανουαρίου του 2019» πρόσθεσε και ξεκαθάρισε ότι μοναδική προϋπόθεση για την εφαρμογή των αντισταθμιστικών μέτρων συνιστά «η συνέχιση της απρόσμενα ανοδικής πορεία της ελληνικής οικονομίας». Ανέφερε ακόμη ότι «δεν υπάρχει πλέον στο τραπέζι η παράλογη απαίτηση για επιπλέον μέτρα 2% του ΑΕΠ για μετά τη λήξη του προγράμματος. Ο πρωθυπουργός καταλόγισε «αφωνία» και «έλλειμμα στρατηγικής» στη Νέα Δημοκρατία, ασκώντας κριτική και για τη στάση της αναφορικά με τη συμφωνία του Eurgoroup.
Ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε δήλωσε ότι η Ελλάδα είναι αναγκαίο να προχωρήσει σε διαρθρωτικές αλλαγές στο φορολογικό σύστημα και τα εργασιακά , τονίζοντας ότι το μεγάλο της πρόβλημα δεν είναι το χρέος αλλά οι μεταρρυθμίσεις.
«Η παραμονή της Ελλάδας στο ευρώ συνιστά όρο επιβίωσης», τόνισε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας και προειδοποίησε ότι υπάρχει κίνδυνος αβεβαιότητας στην οικονομία αν δεν υπάρξει σύντομα συμφωνία για την δεύτερη αξιολόγηση. Εκτίμησε ότι εφόσον οι δύο πλευρές επιδείξουν ευελιξία, τότε «μπορούμε να έχουμε αποτελέσματα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα» και ότι το πρόγραμμα βοήθειας θέτει τη χώρα σε τροχιά ανάπτυξης με βάση και τις επιδόσεις του 2016. Απαραίτητες προϋποθέσεις θεώρησε ότι αποτελούν η άμεση θετική κατάληξη της δεύτερης αξιολόγησης, η επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων και η αντιμετώπιση του προβλήματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Ο κ.Στουρνάρας έκανε ειδική μνεία στο μίγμα της δημοσιονομικής πολιτικής, τονίζοντας ότι πρέπει σταδιακά να αρθεί η υπέρμετρη φορολογική επιβάρυνση σε επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα, γιατί λειτουργεί ανασταλτικά στην ανάπτυξη.
Επαφές με την Γερμανίδα Καγκελάριο ΄Ανγκελα Μέρκελ και τον υπουργό Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε είχε στο Βερολίνο ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Κυριάκος Μητσοτάκης. Λεπτομέρειες από το περιεχόμενο των συναντήσεων δεν ανακοινώθηκαν, ούτε φωτογραφίες δόθηκαν στη δημοσιότητα. Πληροφορίες ανέφεραν ότι ήταν μια «χρήσιμη συνάντηση με πολλές τεχνικές λεπτομέρειες σχετικά με το οικονομικό πρόγραμμα της Νέας Δημοκρατίας και τη φιλοσοφία των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που προτείνει το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης». Ο κ.Μητσοτάκης είχε επίσης γεύμα εργασίας με 30 εκπροσώπους σημαντικών επιχειρήσεων και πολυεθνικών που δραστηριοποιούνται και στην Ελλάδα. Ο Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας εστίασε στο όραμά του για την ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας και επανέλαβε τη δέσμευσή του σε ένα πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων που θα μπορέσει να προσελκύσει επενδύσεις ύψους 100 δις ευρώ μέσα σε μια πενταετία. Όπως ήταν αναμενόμενο οι επιχειρηματίες εστίασαν στις δυσκολίες που υπάρχουν στην Ελλάδα και εμποδίζουν την επιχειρηματικότητα και κυρίως στην ανάγκη για μείωση της φορολογίας και της γραφειοκρατίας, καθώς και στην ύπαρξη σταθερού φορολογικού περιβάλλοντος.
«Τώρα πια δεν υπάρχει η απειλή του Grexit, για την αποτροπή του οποίου έχω αναλώσει πολλές προσπάθειες τα τελευταία χρόνια», δήλωσε ο επίτροπος Οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, Πιέρ Μοσκοβισί, σε ομιλία του κατά τη διάρκεια επίσκεψης στην Αθήνα. Πρόσθεσε ότι τις ημέρες που έρχονται «πρέπει να στρώσουμε τον δρόμο για ένα success story. Για μία ισχυρή Ελλάδα, η οποία ανακάμπτει και επανακτά εμπιστοσύνη, δημιουργεί θέσεις εργασίας και προσελκύει επενδύσεις, στην καρδιά μίας ενισχυμένης Ευρωζώνης». Στην ομιλία που εκφώνησε ο κ. Μοσκοβισί, αμέσως μετά την αναγόρευσή του στο Πανεπιστήμιο Αθηνών σε επίτιμο διδάκτορα, παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας και πολλών υπουργών, στελεχών της αντιπολίτευσης, διπλωματών, ακαδημαϊκών και επιχειρηματιών, έστειλε μηνύματα υπέρ μίας ισχυρής Ευρώπης, υπέρ της ενότητας, κατά του λαϊκισμού. Μεταξύ των εξελίξεων που θα μπορούσαν να δώσουν πνοή στην Ευρώπη, ανέφερε τη δυνατότητα επίλυσης του Κυπριακού. «Θα έδινε έμπνευση στον κόσμο», είπε χαρακτηριστικά. Όπως τόνισε ο Ευρωπαίος επίτροπος, «για να καταπολεμήσουμε τον λαϊκισμό πρέπει να αναστρέψουμε την τάση λιτότητας και τις αποκλίσεις μεταξύ των οικονομιών της Ευρωζώνης, που δημιουργήθηκαν τα τελευταία έξι χρόνια».
Παιχνίδι με τη φωτιά από την Τουρκία. Συστηματικές είναι οι προκλήσεις με παραβιάσεις των εθνικών συνόρων στο Αιγαίο και δηλώσεις κυβερνητικών αξιωματούχων. Η τακτική αυτή κλιμακώθηκε μετά την απόφαση της Ελληνικής Δικαιοσύνης να μην εκδοθούν στην Αγκυρα οι οκτώ Τούρκοι αξιωματικοί που ζήτησαν πολιτικό άσυλο στην χώρας μας και κατηγορούνται για συμμετοχή στο πραξικόπημα εναντίον του Προέδρου της Τουρκίας το περασμένο καλοκαίρι. Τα ελληνικά δικαστήρια έκριναν ότι δεν μπορεί να διασφαλιστεί ότι οι κατηγορούμενοι θα τύχουν μιας δίκαιης δίκης και δεν θα κινδυνεύσει η σωματική τους ακεραιότητα. Ο Τούρκος Πρόεδρος και ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών με οξύτατες δηλώσεις τους κατηγόρησαν την Ελλάδα ότι προστατεύει πραξικοπηματίες , ότι δεν συμβάλει στη μάχη κατά της τρομοκρατίας και ότι η δικαστική απόφαση έχει πολιτικά κίνητρα. Υποστήριξαν ότι «η ελληνική κυβέρνηση είχε υποσχεθεί να λύσει το θέμα και να εκδώσει αυτά τα καθάρματα που διέπραξαν τρομοκρατική επίθεση» και απείλησαν με αναστολή της διμερούς συμφωνίας επαναπροώθησης προσφύγων. Από την άλλη πλευρά, όμως, τα Ευρωπαϊκά μέσα ενημέρωσης έκαναν λόγο για νίκη της Ελληνικής Δημοκρατίας και τόνισαν ότι η απόφαση του Αρείου Πάγο τιμά τις ευρωπαϊκές αξίες και την έννοια του κράτους δικαίου.
Η Τουρκία υπέβαλε και δεύτερο αίτημα έκδοσης των οκτώ αξιωματικών και λίγες ημέρες αργότερα δύο ακόμη Τούρκοι αξιωματικοί έφτασαν στην Αλεξανδρούπολη, ζητώντας πολιτικό άσυλο. Οι δυο παραδέχθηκαν ότι ήταν μέλη της ομάδας ειδικών δυνάμεων «Μπορντώ Μπερελί» που συμμετείχε στο πραξικόπημα εναντίον του Ταγίμπ Ερντογάν.
Οι προκλήσεις κορυφώθηκαν με την επίσκεψη του αρχηγού των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων στην περιοχή των Ιμίων με τη συνοδεία σκαφών του πολεμικού ναυτικού, ενώ πάνω από τις βραχονησίδες, την ίδια ώρα, πετούσε ελικόπτερο που μαγνητοσκοπούσε τα πάντα. Το τουρκικό Γενικό Επιτελείο έδωσε, μάλιστα, στη δημοσιότητα πολλές φωτογραφίες. Το Ελληνικό Γενικό Επιτελείο Εθνικής Αμυνας ανακοίνωσε ότι μια τουρκική πυραυλάκατος και δυο συνοδευτικές λέμβοι μεταφοράς ειδικών δυνάμεων παρέμειναν στην περιοχή επτά λεπτά και κατά την κίνησή τους παραβίασαν τα ελληνικά χωρικά ύδατα. Από ελληνικής πλευράς σκάφη του Λιμενικού και Κανονιοφόρος του Πολεμικού Ναυτικού παρακολουθούσαν τις κινήσεις των τουρκικών σκαφών και ζήτησαν την απομάκρυνσή τους. Ανάλογες κινήσεις τουρκικών σκαφών έγιναν αρκετές φορές και σε κάθε περίπτωση οι ελληνικές δυνάμεις ενήργησαν με ψυχραιμία και νηφαλιότητα στο πλαίσιο του διεθνούς δικαίου. Σε μία μάλιστα περίπτωση στη νησίδα Φαρμακονήσι τουρκικά σκάφη που εκτελούσαν άσκηση, χρησιμοποίησαν πραγματικά πυρά.
Ο Πρόεδρος της Ελλάδας Προκόπης Παυλόπουλος κάλεσε την Τουρκία να σεβαστεί την ιστορία, τη φιλία και την καλή γειτονία, σημειώνοντας ότι με τις παραβιάσεις καταπατώνται όχι μόνο τα θαλάσσια σύνορα της Ελλάδας , αλλά και τα σύνορα της Ευρώπης και η συνθήκη της Λωζάνης.
Σε διπλωματικό επίπεδο τα υπουργεία Εξωτερικών και ΄Αμυνας προέβησαν σε όλα τα αναγκαία διαβήματα διαμαρτυρίας σε διεθνείς οργανισμούς. Ο Ελληνας υπουργος Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς τόνισε ότι «σε κάθε ενεργεια της Τουρκίας υπάρχει η κατάλληλη νομική, πολιτική και διπλωματική απάντηση, χωρίς να είμαστε προκλητικοί». Πρόσθεσε ότι η Ελλάδα πρεπει να είναι πάντα «στρατιωτικά, ηθικά πολιτικά και διπλωματικά προετοιμασμένη για κάθε είδους επεισόδια».
«Η Τουρκία έχει αποφασίσει να κλιμακώσει την κρίση» δήλωσε ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Πάνος Καμμένος για να προσθέσει ότι «διεξάγεται ένας πρωτοφανής “μιντιακός” πόλεμος για γεγονότα που δεν υπάρχουν». Ανέφερε ακόμη ότι «στην περιοχή βρίσκεται συνεχώς σκάφος του Πολεμικού Ναυτικού και σκάφος του Λιμενικού Σώματος» και ότι «οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις είναι απόλυτα ψύχραιμες και έτοιμες να απαντήσουν σε οποιαδήποτε απειλή της εθνικής κυριαρχίας». «Τα ΄Ιμια είναι ελληνικό έδαφος και η μετάβαση του οποιουδήποτε πολίτη είναι «βόλτα στο σπίτι του», είπε ο υπουργος Εθνικής Αμυνας, τονιζοντας ότι είχε υποχρέωση να μεταβεί στα Ιμια και να πετάξει ένα στεφάνι στον τόπο της θυσίας για να τιμήσει τους τρεις ήρωες που σκοτώθηκαν το βράδυ της κρίσης πέφτοντας με το ελικόπτερο στην περιοχή.
«Δεν ανησυχούμε για θερμό επεισόδιο, αλλά είμαστε και προετοιμασμένοι. Για μας κόκκινη γραμμή είναι η εθνική μας ανεξαρτησία και κυριαρχία. Δεν υπάρχουν γκρίζες ζώνες. Το ότι το λέει κάποιος, δεν σημαίνει πως υπάρχουν» επισήμανε ο αναπληρωτής υπουργός Εθνικής Άμυνας Δημήτρης Βίτσας.
Στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο παραπέμπει την Ελλάδα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή γιατί δεν βάζει φόρο στο τσίπουρο και την τσικουδιά. ΄Όπως ανακοινώθηκε η χώρα μας παραβιάζει τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ενωσης και επιτρέπει να εφαρμόζεται ένας εξαιρετικά μειωμένος συντελεστής για τα συγκεκριμένα προϊόντα σε σχέση με άλλα.
Ένα σπουδαίο αρχαιολογικό εύρημα έφεραν στο φως οι εργασίες για το μετρό της Θεσσαλονίκης, μπλοκάροντας για μήνες την συνέχιση του έργου. Το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο αποφάσισε την ανάδειξή του παράλληλα με τη δημιουργία του σταθμού του μετρό. Πρόκειται για την λεωφόρο των βυζαντινών χρόνων, την οποία περπάτησαν αυτοκράτορες και ο Αγιος Δημήτριος, τόνισαν οι αρχαιολόγοι, επισημαίνοντας ότι η πλακόστρωτη οδός σώζεται σε πολύ καλή κατάσταση σε μήκος περίπου 75 μέτρων κάτω από την σημερινή Εγνατία Οδό. Μεταξύ των ευρημάτων ξεχωρίζουν τμήματα των δημοσίων κτιρίων που στέγαζαν εμπορικές χρήσεις και του εντυπωσιακού τετράπυλου που σηματοδοτούσε τη διασταύρωση. Σύμφωνα με τη νέα μελέτη οι αρχαιότητες θα διατηρηθούν στη θέση τους κατά 91%. Πεζογέφυρα θα περνάει πάνω από τις αρχαιότητες και ένα γυάλινο δάπεδο θα δίνει τη δυνατότητα πρόσβασης και επιτόπου επίσκεψης στο χώρο. Ο σταθμός με τις αρχαιότητες θα περατωθεί σε τέσσερα χρόνια.
Συγχαρητήρια για την εντυπωσιακή του διάκριση έδωσε στον μπασκετμπολίστα Γιάννη Αντετοκούμπο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος. Επικοινώνησε μαζί του τηλεφωνικά και τον συνεχάρη για το υποδειγματικό αθλητικό του ήθος και την όλη, ήδη εμβληματική, αθλητική του σταδιοδρομία, η οποία επιβραβεύθηκε επαξίως από την συμμετοχή του στο All Star Game. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας διαβεβαίωσε τον Γιάννη Αντετοκούμπο ότι έχει κάθε δικαίωμα να αισθάνεται ως ξεχωριστός Έλληνας, αφού αυτή η παγκόσμιας, κυριολεκτικώς, εμβέλειας διάκρισή του τιμά εκτός από τον ίδιο και την Πατρίδα μας.
΄Ενας ακόμη κορυφαίος ΄Ελληνας που τιμά την χώρα μας, είναι ο βιολιστής Λεωνίδας Καβάκος. Τιμήθηκε στη Δανία με την υψηλότερη μουσική διάκριση το «Leonie Sonning Music Prize 2017» μετά την συναυλία του και σειρά παραστάσεων στο φεστιβάλ της Κοπενχάγης. Το βραβείο έχει απονεμηθεί στο παρελθόν στον Ιγκόρ Στραβίνσκι και σε βιολιστές όπως ο Γεγούντι Μενουχίν, Ισαάκ Στερν, Γκίντο Κρέμερ και Αν Σοφί Μούτερ.
