της Σαββούλας Λιάτσου
Η επανάληψη των συζητήσεων για το Κυπριακό στην Ελβετία, η πολυαναμενόμενη αξιολόγηση για την επόμενη δόση του δανείου, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η παραμονή του ή μη στο ελληνικό πρόγραμμα, οι διαρθρωτικές αλλαγές και οι νέοι φόροι, αλλά και τα απογοητευτικά στατιστικά στοιχεία για τα ελληνικά νοικοκυριά κυριάρχησαν στην επικαιρότητα.
Χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα έληξαν οι συζητήσεις για το Κυπριακό ζήτημα, αν και ο ειδικός σύμβουλος του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ για την Κύπρο χαρακτήρισε επιτυχείς τις εργασίες της ομάδας των τεχνοκρατών και των εμπειρογνωμόνων στο Μοντ Πελεράν της Ελβετίας. Στη συνάντηση κατατέθηκαν για πρώτη φορά χάρτες με τις περιοχές των δυο πλευρών και έγινε καταγραφή συγκεκριμένων ερωτήσεων σε σχέση με το θέμα της ασφάλειας και των 
εγγυήσεων. Από πλευράς Ελλάδας και Κύπρου τονίστηκε ότι είναι ανάγκη να αξιοποιηθεί η δυναμική των συνομιλιών, για μια δίκαιη και βιώσιμη λύση του κυπριακού στη βάση των αποφάσεων του ΟΗΕ και της ιδιότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας ως κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης, μακριά από αναχρονιστικές λογικές και προσεγγίσεις και για μια επανενωμένη Κύπρο χωρίς κατοχικούς στρατούς, χωρίς εγγυήσεις και προς όφελος του συνόλου του Κυπριακού λαού. Ο Τούρκος Πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν ήταν για άλλη μια φορά προκλητικός δηλώνοντας ότι η Τουρκία δεν θα φύγει ποτέ από την Κύπρο και κατηγόρησε την Ελλάδα ότι αποφεύγει την εξεύρεση λύσης. Τα «αγκάθια» στη διαπραγμάτευση, σύμφωνα με διπλωματικούς κύκλους, είναι η περίπτωση της Μόρφου που δεν επιστρέφεται υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση και η εκ περιτροπής προεδρία, καθώς η τουρκοκυπριακή πλευρά επιμένει στην διοίκηση κατά ίσα χρονικά διαστήματα ανεξάρτητα από την πληθυσμιακή σύνθεση του νησιού.
Νέες προκλητικές δηλώσεις από την Άγκυρα που αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία σε διάφορες νησίδες στο Αιγαίο και επαναφέρει το ζήτημα των γκρίζων ζωνών. Μετά την ανακοίνωση στη Βουλή της πρωτοβουλίας του υπουργείου Ναυτιλίας για κατασκευή έργων υποδομής και κατοίκηση 28 μικρών νησιών στο Αιγαίο, το Τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών διαμήνυσε: «μην τολμήσετε να κατοικήσετε διαφιλονικούμενα νησιά».
Μεταξύ σφύρας και άκμονος βρίσκεται η Ελλάδα για το χρέος και τα νέα μέτρα. Από τη μία πλευρά το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο δηλώνει ότι θέλει να παραμείνει στο ελληνικό πρόγραμμα επαναλαμβάνοντας ότι αποδέχεται πλεονάσματα μόνο 1,5% και ότι αν επιμείνουν Αθήνα και Ευρωπαίοι σε πλεονάσματα 3,5% θα πρέπει να ληφθούν σκληρά μέτρα (νέα μείωση συντάξεων και αφορολόγητου, αύξηση του χαμηλού συντελεστή ΦΠΑ σε 14%). Από την άλλη πλευρά ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών Β.Σόιμπλε δήλωσε ότι αν το ΔΝΤ αποχωρήσει θα πρέπει να ληφθούν πιο αυστηρά μέτρα από την πλευρά της Ελλάδας, ίσως και νέο μνημόνιο. «Η Ελλάδα επέλεξε έναν μακρύ και επίπονο δρόμο το 2015 όταν αποφάσισε να συνεχίσει ως μέλος της ευρωζώνης και απέρριψε την εναλλακτική λύση που ήταν η αποχώρηση από το ευρώ», είπε χαρακτηριστικά ο κ.Σόιμπλε.
Η ελληνική κυβέρνηση θα δεχόταν, στο πλαίσιο ενός συμβιβασμού, την παράταση του αυτόματου κόφτη δαπανών μετά το 2018, που λήγει το πρόγραμμα, δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Καθημερινή». ΄Όπως τόνισε θα μπορούσαν να περιγραφούν τα μέτρα που θα ληφθούν, εάν επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, ότι δεν θα επιτευχθεί πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ. Απέκλεισε όμως, κατηγορηματικά τη θεσμοθέτηση αυτών των μέτρων από τώρα.
Την πεποίθηση ότι το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης είναι κοντά, εξέφρασαν ο Επίτροπος Οικονομικών υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ενωσης Πιέρ Μοσκοβισί και ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος. «΄Οταν υπάρχει θέληση υπάρχει και τρόπος», είπε χαρακτηριστικά ο Ευρωπαίος αξιωματούχος επισημαίνοντας ότι τα ανοιχτά ζητήματα είναι πλέον λίγα (διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στην ενέργεια, δημοσιονομικό μετά το 2018, εργασιακά).
Το 40% του πλούτου των ελληνικών νοικοκυριών χάθηκε από την κρίση χρέους μεταξύ 2010-2014, σύμφωνα με έρευνα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, που κρούει τον κώδωνα του κινδύνου και για το άνοιγμα της ψαλίδας μεταξύ πλούσιων και φτωχών στην Ευρωπαϊκή ΄Ενωση, αλλά και τις σημαντικές ανισότητες μεταξύ των κρατών-μελών. Ο μέσος καθαρός πλούτος των νοικοκυριών στην ευρωζώνη μειώθηκε κατά περίπου 10% μεταξύ 2010-2014, στα 104.100 ευρώ, κυρίως λόγω της μείωσης των τιμών ακινήτων, ιδιαίτερα για το 5% του πληθυσμού που είναι οι οικονομικά ασθενέστεροι. Η πτώση είναι μεγάλη και στην Ιταλία, την Πορτογαλία και την Ισπανία, πάνω από 15%. Για την Ελλάδα, τα στοιχεία της ΕΚΤ έδειξαν ότι ο μέσος πλούτος των νοικοκυριών έπεσε από τα 108.700 ευρώ το 2009 στα 65.100 ευρώ το 2014 και το μέσο εισόδημα για τα νοικοκυριά διολίσθησε το ίδιο διάστημα από τα 23.500 ευρώ στα 17.600 ευρώ. Αντίθετα, ο μέσος όρος του πλούτου στη Γερμανία αυξήθηκε κατά 10% την ίδια περίοδο. Αύξηση καταγράφηκε στην Αυστρία, την Φινλανδία και το Λουξεμβούργο. Οι οικογένειες στο Λουξεμβούργο ήταν οι πλέον οικονομικά εύρωστες, έχοντας κατά μέσο περιουσία 437.500 ευρώ. Αντίθετα, ο μέσος πλούτος των νοικοκυριών στη Λετονία ήταν μόλις 14.200 ευρώ.
Απαισιόδοξες είναι οι προβλέψεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και για την ανεργία στην Ελλάδα. Ο αναπληρωτής διευθυντής του ευρωπαϊκού τμήματος του Ταμείο Πωλ Τόμσεν υποστήριξε σε ομιλία του στην Ουάσιγκτον η ανεργία στην Ελλάδα θα πέσει σε επίπεδα προ κρίσης, σε 21 χρόνια. Με δηκτικό τρόπο σχολίασε τις προβλέψεις Τόμσεν το Μέγαρο Μαξίμου, κάνοντας αναφορά και στις λανθασμένες εκτιμήσεις που είχε κάνει και κατά το παρελθόν, όταν προέβλεπε ανάπτυξη και αντί αυτού υπήρξε ύφεση 9%.
Ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ δήλωσε ότι η Ελλάδα κινείται στη σωστή κατεύθυνση και ότι αποκαθίσταται η εμπιστοσύνη των υπολοίπων κρατών-μελών. Σε συνέντευξή του σε βελγική εφημερίδα είπε ότι σημειώνεται ανάπτυξη τους τελευταίους μήνες και τόνισε ότι είναι αναγκαία η συνέχιση της πολιτικής σταθερότητας. Αναφερόμενος στο μέλλον της Ευρωζώνης δήλωσε αισιόδοξος και εκτίμησε ότι είναι μικρή η πιθανότητα μιας νέας μεγάλης κρίσης μέσα στο 2017, καθώς είναι ισχυρή η πολιτική βούληση για τη διάσωση του ευρώ και προκειμένου να ενισχυθεί η οικονομική και πολιτική σταθερότητα αποφασίστηκαν σημαντικές μεταρρυθμίσεις, όπως η τραπεζική ένωση.
Η Ελλάδα θα έχει ρυθμούς ανάπτυξης υψηλότερους από το μέσο όρο της ευρωζώνης το 2017 και 2018, εκτιμά ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Moody’s. Σε έκθεσή του για τις προοπτικές των χωρών της Ευρωζώνης αναμένει ότι θα υπάρξει ανάπτυξη 1,3% στο σύνολο, αλλά ορισμένες μικρότερες χώρες όπως η Ιρλανδία, το Λουξεμβούργο, η Μάλτα και η Σλοβακία θα φθάσουν ή και θα ξεπεράσουν το 3%, ενώ η Ελλάδα, η Ισπανία και η Σλοβενία θα αναπτυχθούν με χαμηλότερο ρυθμό αλλά πάντως υψηλότερο από το μέσο όρο της Ευρωζώνης. Οι ισχυρές οικονομίες της Ευρώπης, Γερμανία, Γαλλία και Ιταλία θα συνεχίσουν να αναπτύσσονται με ρυθμούς αρκετά κάτω από το 2%, σημειώνει η έκθεση.
Υποχρεωτική γίνεται η χρήση πιστωτικών καρτών σε όλες σχεδόν τις συναλλαγές. Στόχος του μέτρου είναι η φορολογική συμμόρφωση των επαγγελματιών και των επιχειρήσεων, μέσω της ενθάρρυνσης των φορολογουμένων να προτιμούν τις ηλεκτρονικές συναλλαγές και να κερδίζουν έκπτωση φόρου. Σύμφωνα με την απόφαση του υπουργείου Οικονομικών θα πρέπει να προσκομίζουν αποδείξεις αγορών με πιστωτικές κάρτες οι μισθωτοί, οι συνταξιούχοι έως 70 ετών και οι κατ΄επάγγελμα αγρότες. Οι δαπάνες που περιλαμβάνονται είναι από σούπερ μάρκετ, καταστήματα ένδυσης και υπόδησης, μεταφορές, επικοινωνίες, εκπαίδευση, πολιτιστικές δραστηριότητες, ξενοδοχεία, καφέ, εστιατόρια. Εξαιρούνται οι δαπάνες ενοικίου, τέλη κυκλοφορίας, αγοράς οχημάτων, πληρωμής φόρων, αγοράς ακινήτων. Επίσης, εξαιρούνται από τη συλλογή αποδείξεων για το αφορολόγητο οι δημόσιοι υπάλληλοι που υπηρετούν στο εξωτερικό, οι ανήλικοι που υποβάλουν φορολογική δήλωση, οι άνεργοι, οι υπηρετούντες τη στρατιωτική τους θητεία και άλλες κατά περίπτωση κατηγορίες πολιτών.
Την λειτουργία των καταστημάτων και τις Κυριακές ζήτησαν οι δανειστές, αλλά η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας φαίνεται ότι μπλοκάρει ένα τέτοιο ενδεχόμενο θέτοντας θέμα αντισυνταγματικότητας. Συγκεκριμένα ακυρώνεται απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης από το 2014 για πιλοτική λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων τις Κυριακές σε περιοχές κυρίως τουριστικού ενδιαφέροντος. Το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε πρώτον ότι τέτοια απόφαση μπορεί να ληφθεί μόνο με Προεδρικό Διάταγμα και δεύτερον ότι το Σύνταγμα κατοχυρώνει στον κάθε εργαζόμενο το δικαίωμα ελεύθερου χρόνου κάθε εβδομάδα και κατά παράδοση αυτή η ημέρα έχει επιλεγεί να είναι η Κυριακή τόσο στην Ελλάδα όσο και στα λοιπά κράτη της Ευρώπης καθώς σχετίζεται με τη Χριστιανική θρησκεία.
Απαισιοδοξία των πολιτών για την πορεία της χώρας κατά 88% καταγράφει δημοσκόπηση του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Στην πρόθεση ψήφου προκύπτει σταθερό και μάλιστα διψήφιο προβάδισμα της Νέας Δημοκρατίας έναντι του ΣΥΡΙΖΑ με ποσοστά 30,5% και 16,5%, αντίστοιχα. Τρίτο κόμμα παραμένει η Χρυσή Αυγή με 7,5%, ενώ ακολουθούν με ποσοστό 6,5% Δημοκρατική Συμπαράταξη και ΚΚΕ. Εκτός Βουλής μένουν η Ένωση Κεντρώων, οι Ανεξάρτητοι Έλληνες, αλλά και η Πλεύση Ελευθερίας, με ποσοστό 2,5%, ενώ το Ποτάμι λαμβάνει μόλις 2%. Καταλληλότερος για πρωθυπουργός κρίνεται πάλι ο «Κανένας» με ποσοστό 44% και ακολουθούν ο Κυριάκος Μητσοτάκης με 33,5% και ο Αλέξης Τσίπρας με 20%.
Εκσυγχρονίζονται τα ΑΤΜ των Τραπεζών. Σταδιακά θα αντικατασταθούν τα παλαιάς τεχνολογίας μηχανήματα με νέα που θα επιτρέπουν τη διενέργεια περισσότερων συναλλαγών. ΄Ετσι ο πελάτης θα μπορεί να καταθέτει –χωρίς τη χρήση φακέλου- χρήματα στον λογαριασμό του ή να εμβάσει χρήματα σε λογαριασμό άλλου, να πληρώσει μια σειρά από λογαριασμούς, ακόμη και οφειλές προς την Εφορία.
Καταγγελίες για ένα μεγάλο σκάνδαλο με τη ελβετική φαρμακευτική εταιρία Novartis ερευνά η Δικαιοσύνη, ενώ δικαστικοί και πολιτικοί κύκλοι κάνουν λόγο για σκάνδαλο τεραστίων διαστάσεων που μπορεί να ξεπεράσει ακόμη και εκείνο της Siemens. Σύμφωνα με δημοσιεύματα φέρονται εμπλεκόμενοι τέσσερις πρώην υπουργοί. Ο οικονομικός εισαγγελέας διέταξε συγκεκριμένα συνολικούς ελέγχους των οικονομικών και φορολογικών στοιχείων της φαρμακοβιομηχανίας, αλλά και υψηλόβαθμων στελεχών της με ερευνώμενα αδικήματα φοροδιαφυγής και νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Ειδικότερα, η εντολή του οικονομικού εισαγγελέα είναι να ανοίξουν όλοι οι ύποπτοι λογαριασμοί που σχετίζονται με την εταιρία, καθώς πληροφορίες αναφέρουν πως στελέχη της περιλαμβάνονται σε «λίστες μεγαλοκαταθετών». Η υπόθεση αυτή ήταν βασικό αντικείμενο σύσκεψης στο Μέγαρο Μαξίμου υπό τον πρωθυπουργό με τη συμμετοχή των αρμοδίων υπουργών.
Το Κίνημα Δημοκρατών Σοσιαλιστών του Γ.Παπανδρέου αποφάσισε να συμμετάσχει στη Δημοκρατική Συμπαράταξη. Η προσχώρηση ανακοινώθηκε μετά τη συνάντηση που είχαν ο Γ.Παπανδρέου με την πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ Φώφη Γεννηματά. Στόχος της ενέργειας αυτής είναι να συγκροτηθούν οι προοδευτικές δυνάμεις για να καταστεί δυνατή η δημοκρατική αλλαγή που έχει ανάγκη η χώρα για να βγει από την κρίση, αναφέρεται χαρακτηριστικά στο κοινό ανακοινωθέν. Ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Ευάγγελος Βενιζέλος σε ομιλία του στην Κεντρική Επιτροπή του κόμματος άφησε αιχμές εναντίον του Γιώργου Παπανδρέου και της απόφασης της Φώφης Γεννηματά, λέγοντας ότι «ενότητα και συσπείρωση δεν σημαίνει αναπαλαίωση» και ότι ο ίδιος «επωμίστηκε τη φθορά όταν άλλοι έφευγαν σαν ποντίκια από το καράβι».
Στα ράφια των σούπερ μάρκετ βρίσκονται πλέον 216 μη συνταγογραφούμενα φάρμακα και βιταμίνες. Πρόκειται για παυσίπονα, αλοιφές για μυικούς πόνους, φάρμακα για το πεπτικό σύστημα, δερματικές κρέμες, αντισηπτικά, αντιφλεγμονώδη. Η διάθεσή τους εκτός φαρμακείων σηματοδοτεί και την απελευθέρωση της τιμής τους, καθώς καταργείται ο καθορισμός ανώτατης τιμής.
«Πρεμιέρα» θα κάνει από τον επόμενο μήνα το ηλεκτρονικό εισιτήριο, ενώ μέχρι τον Απρίλιο αναμένεται να έχει επεκταθεί η χρήση του σε όλα τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς. ΄Οπως διαβεβαιώνουν από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, «η τιμή δεν πρόκειται να αλλάξει με το ηλεκτρονικό εισιτήριο», ενώ θα είναι εφικτή η αγορά του και μέσω κάρτας. Αρχικά θα εφαρμοστεί στα λεωφορεία, τα τρόλεϊ, το τραμ και τον ηλεκτρικό και από τον Απρίλιο και στο μετρό. Το ηλεκτρονικό εισιτήριο θα καλύπτει από απλές ως πολλαπλές διαδρομές. Οι επιβάτες μπαίνοντας στα λεωφορεία, θα περνούν την κάρτα από ειδικά μηχανήματα και εφόσον είναι έγκυρη θα ανάβει πράσινο. Στον ΗΣΑΠ και το μετρό θα υπάρχουν γυάλινες θυρίδες που θα ανοίγουν με το ηλεκτρονικό εισιτήριο. Θα μοιάζει με πιστωτική κάρτα ενώ οι κάτοχοι καρτών πολλαπλών διαδρομών θα μπορούν να τις μετατρέψουν σε ηλεκτρονικά εισιτήρια χωρίς επιπλέον επιβάρυνση.
