Στις αρχές του 20ού αιώνα η Θεσσαλονίκη περνά δια πυρός και σιδήρου, διαμορφώνοντας την ιδιαίτερη φυσιογνωμία, που καθόρισε τον σύγχρονο χαρακτήρα της: το 1912 η πόλη απελευθερώνεται. Το 1917 σαρώνεται από τη μεγάλη πυρκαγιά, που καίει 9.500 σπίτια και το 32% της έκτασής της, αφήνοντας περισσότερους από 70.000 άστεγους. Το 1922 υποδέχεται τα καραβάνια των προσφύγων από τη Μικρά Ασία, που άλλαξαν το πληθυσμιακό μέγεθός της και τη σύνθεσή του (το 1918 η πόλη είχε 170.000 κατοίκους και το ελληνικό στοιχείο ήταν λιγότερο από το μισό του πληθυσμού, ενώ το 1928 ο πληθυσμός φτάνει στους 251.000 κατοίκους, εκ των οποίων σχεδόν εννέα στους δέκα Έλληνες).
Σε αυτό το σκηνικό ραγδαίων αλλαγών για την πόλη, στις 3 Οκτωβρίου του 1926, ανοίγει τις πόρτες της η 1η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης, δίνοντας σάρκα και οστά στο όνειρο του επιστήμονα και πολιτικού Νικόλαου Γερμανού, ενός οραματιστή που γεννήθηκε από φτωχή οικογένεια στο Βάβδο Χαλκιδικής το 1862 και γρήγορα διέπρεψε.
Φέτος, η ΔΕΘ κλείνει τα 90 της χρόνια. Παρόλα αυτά, η επικείμενη διοργάνωση του Σεπτεμβρίου θα είναι η 81η, γεγονός που εξηγείται από τη σχεδόν δεκαετή διακοπή στη διοργάνωσή της κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Έξι ημέρες μετά την ολοκλήρωση της 15ης ΔΕΘ, τα περίπτερα είναι ακόμη γεμάτα με εκθέματα -εκθέματα που λεηλατούνται από τους ίδιους τους Θεσσαλονικείς, πριν πέσουν στα χέρια των Γερμανών. Το 1941 γερμανικές μονάδες μετατρέπουν τη ΔΕΘ σε «σπίτι» τους.
Το περίπτερο της εθνικής παραγωγής χρησιμοποιείται από τον ξένο στρατό ως αποθήκη ραδιοφωνικών πομπών και ασυρμάτων και στα υπόλοιπα αποθηκεύονται πυρομαχικά, όπλα και κινητήρες αεροπλάνων. Τον Οκτώβριο του 1944, βλέποντας την ήττα να ΄ρχεται, οι Γερμανοί ανατινάζουν τα πολεμοφόδιά τους για να μην πέσουν στα χέρια των συμμάχων -και μαζί τα περίπτερα της έκθεσης.
Αυτή η ταλαιπωρημένη από την ιστορία κυρία, όμως, ουδέποτε αποθαρρύνθηκε κι όχι απλά επιβίωσε αλλά συνέχισε να αναπτύσσεται κι έτσι φέτος γιορτάζει τα 90ά της γενέθλια, με εορταστικές εκδηλώσεις, στις οποίες καλούνται να συμμετάσχουν ενεργά όλοι οι Θεσσαλονικείς.
