Την ικανοποίηση του ιδίου αλλά και της Κυβέρνησης αναφορικά με το ενδιαφέρον των εταιρειών για τον τρίτο γύρο αδειοδότησης στην κυπριακή ΑΟΖ εξέφρασε ο Υπουργός Ενέργειας Γιώργος Λακκοτρύπης.
Σε συνέντευξή του στο «Ράδιο Πρώτο» ο κ. Λακκοτρύπης τόνισε τη σημασία της εμπλοκής των εταιρειών του εκτοπίσματος της ExxonMobil και της Qatar Petroleum για την Κύπρο, ενώ παράλληλα απάντησε σε μια σειρά ερωτημάτων αναφορικά με τις σχέσεις Κύπρου-Ισραήλ, τον αγωγό προς Τουρκία, τις απειλές της Άγκυρας, αλλά και τους μελλοντικούς ενεργειακούς σχεδιασμούς.
Την ίδια ώρα τα κόμματα καλούν την Κυβέρνηση να επαναφέρει στο τραπέζι την ιδέα κατασκευής τερματικού, αποφεύγοντας την όποια διασύνδεση της λύσης του Κυπριακού με τα ενεργειακά δρώμενα στην περιοχή.
Η σημασία των συμμετοχών
«Από την αρχή της προσπάθειας στόχος μας ήταν ακριβώς η προσέλκυση ποιοτικών προτάσεων και προς αυτή την κατεύθυνση κάναμε αλλαγές στα κριτήρια και το πρότυπο συμβόλαιο. Γίναμε πιο αυστηροί όσον αφορά τη γεώτρηση και τις επιπτώσεις εάν κάποιος δεν τηρήσει τις υποχρεώσεις του», είπε, σημειώνοντας πως η Κυβέρνηση έψαχνε για εταιρείες που θα έχουν οικονομική και τεχνική εμβέλεια, προκειμένου να μας βοηθήσουν σε γεωτρήσεις σε βαθιά νερά.
Κληθείς να σχολιάσει κατά πόσον οι εκτιμήσεις περί δυσοίωνου μέλλοντος στον τομέα των τιμών ενέργειας διεθνώς επηρεάζουν και την Κύπρο, ο κ. Λακκοτρύπης απάντησε: «Το μέλλον των τιμών του πετρελαίου είναι όντως αβέβαιο. Αυτό ήταν και το μεγάλο μας δίλημμα να προχωρήσουμε στον τρίτο γύρο αδειοδότησης.
Ωστόσο, μετά από πολλές διαβουλεύσεις με τους συμβούλους μας, καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι δεν γνωρίζουμε αν θα υπάρξει άλλη καταλληλότερη στιγμή». Για αυτόν ακριβώς τον λόγο, συνέχισε, «είναι ακόμη πιο σημαντικό το γεγονός ότι οι κοινοπραξίες, οι οποίες κατέθεσαν προτάσεις, έχουν το οικονομικό βάθος για να αντεπεξέλθουν». Στο ίδιο πλαίσιο ο κ. Λακκοτρύπης επεσήμανε ότι παρά τη μείωση των τιμών, την ίδια ώρα υπήρξε και μείωση του κόστους ανάπτυξης κοιτασμάτων.
Αξιολογούνται οι προκλήσεις
Ερωτηθείς αν οι εταιρείες και η ίδια η Κυβέρνηση έχουν αξιολογήσει τους κινδύνους αναφορά με την παραχώρηση του τεμαχίου 6, το οποίο διεκδικεί παράνομα και η Τουρκία, ο κ. Λακκοτρύπης απάντησε: «Εμείς ένα πράγμα ξέρουμε για το τεμάχιο 4, ή 5 ή 6, που έχει παράνομες διεκδικήσεις η Τουρκία. Ότι θα πρέπει συνεχίσουμε να ασκούμε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα». Όσον αφορά τους μακροπρόθεσμους σχεδιασμούς της Κυβέρνησης, απάντησε πως το οικόπεδο 6 δεν βγήκε απλώς για αδειοδότηση. «Η πρόταση που λάβαμε από μια ισχυρή κοινοπραξία (ENI-TOTΑL) είναι ενδιαφέρουσα. Εκεί θα κριθεί όπως κρίθηκε και στον δεύτερο γύρο αδειοδότησης για το οικόπεδο 5 και 6 για την ENI».
Επιπλέον, ο Υπουργός εξήγησε πως τόσο οι εταιρείες όσο και η Κυβέρνηση έχουν ανάλογους σχεδιασμούς, προκειμένου να αποτρέψουν αλλά και να διαχειριστούν τυχόν νέες παρενοχλήσεις από την Τουρκία. Ο κ. Λακκοτρύπης δήλωσε επίσης πως κατά τις συναντήσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας στο Νταβός με υψηλόβαθμα στελέχη εταιρειών και πολιτικούς, η Κύπρος έλαβε διαβεβαιώσεις για το άνοιγμα του τρίτου γύρου αδειοδότησης.
«Κοιτάζουμε προς Ελλάδα»
Κληθείς να σχολιάσει τα όσα λέγονται από πλευράς Ισραήλ, και συγκεκριμένα από τον Υπουργό Ενέργειας της χώρας Γιουβάλ Στάινιτς περί αγωγού προς την Τουρκία, ο κ. Λακκοτρύπης είπε: «Το Ισραήλ, όπως εκφράστηκε και στις συναντήσεις μας εκεί, θα ήθελε η Τουρκία να αποτελεί ακόμη μια επιλογή, όπως είναι αυτή της Αιγύπτου, αυτή της Ελλάδας (μελέτη για αγωγό EastMed).
Εμείς κοιτάζουμε την επιλογή της Ελλάδας, την οποία χρηματοδοτεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κατά το ήμισυ. Από εκεί και πέρα περιμένουμε τα αποτελέσματα της μελέτης βιωσιμότητας στο τέλος του χρόνου. Τεχνικά φαίνεται να είναι εφικτό το έργο. Το ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί είναι το ύψος του κόστους», είπε, προσθέτοντας πως όλα θα εξαρτηθούν από τις ποσότητες που θα βρεθούν.
Αβέβαιος ο αγωγός προς Τουρκία
Όσον αφορά την Τουρκία, ο Υπουργός επεσήμανε πως δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι αποτελεί την πιο συμφέρουσα επιλογή, αφού αν και γεωγραφικά μπορεί να αποτελεί την πλησιέστερη αγορά, εντούτοις δεν είναι ακόμη ξεκάθαρη η μορφολογία του βυθού και κατά πόσο θα χρειαστούν επιπλέον χερσαίες κατασκευές για να υποστηρίξουν ένα τέτοιο έργο. Ερωτηθείς κατά πόσο το Ισραήλ μπορεί να παρακάμψει τα όσα ισχυρίζεται η Κυπριακή Δημοκρατία περί μη διέλευσης αγωγού από την ΑΟΖ της, ο κ. Λακκοτρύπης εξήγησε πως το όλο ζήτημα εμπεριέχει τρεις διαστάσεις.
Η πρώτη, όπως είπε, είναι νομικής φύσεως, όπου βάσει του Δικαίου της Θάλασσας ή και του Εθιμικού Δικαίου, η Κυπριακή Δημοκρατία δεν μπορεί να προβάλει την αρχή της αρνησικυρίας για να εμποδίσει τον αγωγό. Εντούτοις, εξήγησε, κάθε κράτος πρέπει να δώσει τη συγκατάθεσή του επικαλούμενο λόγους ασφάλειας, περιβαλλοντικούς και εμπορικούς.
Δύσκολη συνεκμετάλλευση
Ο κ. Λακκοτρύπης απέρριψε μάλιστα τους ισχυρισμούς περί διασύνδεσης της λύσης του Κυπριακού με το ζήτημα του φυσικού αερίου, ωστόσο παραδέχθηκε πως κατά καιρούς υπήρξαν δυσκολίες. «Στις επαφές που είχαμε με εταιρείες στο πλαίσιο του τρίτου γύρου, υπήρξαν κάποιες εταιρείες, πολύ λίγες, που δεν εξέφρασαν ενδιαφέρον λόγω του κυπριακού προβλήματος, αλλά και επειδή έχουν μεγάλες επενδύσεις στην Τουρκία», είπε. Για το θέμα της συνεκμετάλλευσης με το Ισραήλ, εξήγησε ότι το όλο θέμα δεν είναι και τόσο εύκολο, αποφεύγοντας ωστόσο να προβεί σε περαιτέρω λεπτομέρειες, επικαλούμενος ζήτημα δημοσίου συμφέροντος.
Τέλος, όσον αφορά το ζήτημα εκμετάλλευσης της Αφροδίτης και την κατασκευή τερματικού, ο Υπουργός είπε ότι η προηγούμενη Κυβέρνηση ακολούθησε μια μονοδιάστατη προσέγγιση, η οποία λόγω των μειωμένων ποσοτήτων που βρέθηκαν, οδήγησε στο χάσιμο πολύτιμου χρόνου για εναλλακτικές επιλογές. Συνεχίζοντας στο ίδιο πλαίσιο, δήλωσε πως όσον αφορά την επιλογή της Αιγύπτου, βάσει μελετών θα υπάρχει κάθε χρόνο αύξηση περίπου 7 τοις εκατό στη ζήτηση, ενώ η παραγωγή τους μειώνεται.
«Ήδη οι Αιγύπτιοι αξιωματούχοι μάς έχουν πει πως παρά την ανακάλυψη του Ζορ, χρειάζονται και το φυσικό αέριο από γειτονικές χώρες, προκειμένου να μπορέσουν να καλύψουν τις ανάγκες τους», είπε, ενημερώνοντας παράλληλα ότι σύντομα θα υπάρξει επίσκεψη του Αιγύπτιου Υπουργού Πετρελαίου στο νησί μας, ώστε να υπογραφούν ορισμένες σχετικές συμφωνίες. Οι συμφωνίες αυτές, σύμφωνα με τον ίδιο, έχουν να κάνουν με τη συνεργασία στον τομέα του φυσικού αερίου.
Ποικίλες αντιδράσεις κομμάτων
Οι συνέργειες και οι συνεργασίες που αναπτύσσονται μεταξύ Κυπριακής Δημοκρατίας και ισχυρών πολυεθνικών εταιρειών στον τομέα του φυσικού αερίου προσθέτουν αξία στην Κυπριακή Δημοκρατία και την ίδια ώρα αποτελούν ένα άλλο βοηθητικό παράγοντα σταθερότητας στη φλεγόμενη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, αναφέρει η ανακοίνωση του ΔΗΣΥ.
Για απουσία ενεργειακής στρατηγικής κατηγόρησε την Κυβέρνηση το ΑΚΕΛ, προσθέτοντας πως η ανακάλυψη τεράστιων κοιτασμάτων στο αιγυπτιακό Ζορ και το ενδιαφέρον των εταιρειών δεν αναιρεί τους κινδύνους από μια μελλοντική ενεργειακή συνεργασία Τουρκίας-Ισραήλ χωρίς την Κύπρο, «αφού η εγκατάλειψη του σχεδιασμού για τερματικό υγροποίησης μέσα από την αξιοποίηση συνεργειών με γειτονικά κράτη, ενισχύει αυτή την αρνητική προοπτική για τη χώρα μας».
«Οποιαδήποτε διασύνδεση του εθνικού μας ζητήματος με τα ενεργειακά αποτελεί έγκλημα εις βάρος της Κύπρου και του λαού μας και καλά θα κάνει η Κυβέρνηση να μην οδηγηθεί στα ίδια σφάλματα και παραλείψεις του παρελθόντος», αναφέρει η Συμμαχία Πολιτών, τονίζοντας πως είναι ξεκάθαρα κυριαρχικό μας δικαίωμα και δεν μπορεί να καταντήσει δικοινοτική υπόθεση.
Με τη σειρά τους οι Οικολόγοι εξέφρασαν την άποψη ότι η Βουλή πρέπει να ξεκινήσει άμεσα την εξέταση του νομοσχεδίου για την ίδρυση του Εθνικού Ταμείου Επενδύσεων. «Επιμένουμε ότι θα πρέπει να ακολουθηθεί το νορβηγικό μοντέλο, όπου τα έσοδα από τον ενεργειακό πλούτο πηγαίνουν αποκλειστικά σε ένα ταμείο για επενδύσεις εντός και εκτός χώρας», αναφέρει ανακοίνωση.
