Παγκόσμιο Μνημείο οι «Φίλιπποι»

ΑρχαιολογίαΜεγάλη επιτυχία για την Ελλάδα αποτελεί η χθεσινή έγκριση από την Επιτροπή Παγκόσμιας Κληρονομιάς της εγγραφής του Αρχαιολογικού Χώρου των Φιλίππων στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCΟ.

Η εγγραφή έγινε στο πλαίσιο της 40ής Συνόδου της που διεξάγεται τις ημέρες αυτές στην Κωνσταντινούπολη. Το υπουργείο Πολιτισμού εκπροσώπησαν η Ευγενία Γερούση, που είχε χειριστεί το θέμα από την προηγούμενη θέση της, της διευθύντριας Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων, η Σταυρούλα Δαδάκη και η Μαρία Πατέρα. Παρέστησαν επίσης ο πρώην δήμαρχος Φιλίππων και ο νυν Καβάλας.

Οι Φίλιπποι αποτελούν έναν από τους σημαντικότερους και πληρέστερους αρχαιολογικούς χώρους της Βόρειας Ελλάδας, με πλήθος μνημείων, τα οποία συνδέονται με τη διαχρονική εξέλιξη της πόλης από την ελληνιστική περίοδο μέχρι τα ύστερα βυζαντινά χρόνια. Η στρατηγική της θέση, που διέκρινε ο Φίλιππος Β’, αναβαθμίζεται με την Εγνατία Οδό. Μετά τη δραματική μάχη το 42 π.Χ. που καθόρισε την πολιτική ιστορία του ρωμαϊκού κράτους ζει μια περίοδο ακμής ως ρωμαϊκή αποικία (Colonia Augusta Julia Philippensis).

Σε αυτό το ζωηρό αστικό κέντρο ήρθε ο Απόστολος Παύλος και ίδρυσε την πρώτη χριστιανική εκκλησία σε ευρωπαϊκό έδαφος το 49/50 μ.Χ., γεγονός που έμελλε να αλλάξει τόσο τη φυσιογνωμία της πόλης, όσο και της ηπείρου. Με την αναγνώριση του Χριστιανισμού και την καθιέρωσή του ως επίσημης θρησκείας του κράτους στην πόλη ιδρύθηκαν επιβλητικοί χριστιανικού ναοί, ένα πανόραμα παλαιοχριστιανικής αρχιτεκτονικής.

Η κατάρτιση του φακέλου της υποψηφιότητας του Αρχαιολογικού Χώρου των Φιλίππων ολοκληρώθηκε τον Ιανουάριο του 2015 με γενικό συντονισμό της τότε γενικής γραμματέως Λίνας Μενδώνη. Αποκορύφωμα ήταν μια συζήτηση στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, με τα προαπαιτούμενα που έθετε η UNESCO για τον χώρο, και κυρίως ένα Master plan ως προς την προστασία και τη διαχείρισή του. Η πορεία μέχρι τη συγκεκριμένη συνεδρίαση ήταν πολύμηνη και υπήρξε αποτέλεσμα μιας συντονισμένης και συστηματικής προσπάθειας των Υπηρεσιών του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και ειδικά της Διεύθυνσης Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, της Διεύθυνσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων, της Εφορείας Αρχαιοτήτων Καβάλας-Θάσου και του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων. Σημαντική ήταν επίσης η αρωγή του πρώην Δήμου Φιλίππων και του νυν Δήμου Καβάλας, που εκφράζουν την ένθερμη υποστήριξη της τοπικής κοινωνίας.

Ο φάκελος υποβλήθηκε στη συνέχεια στην απαιτητική διαδικασία της αξιολόγησης από το αρμόδιο για την πολιτιστική κληρονομιά συμβουλευτικό όργανο της UNESCO, το διεθνές ICOMOS. Στη διάρκεια της αξιολόγησης συνεχής ήταν η υποστήριξη της υποψηφιότητας από τα στελέχη του ΥΠΠΟΑ.

Σύμφωνα με την απόφαση της Επιτροπής Παγκόσμιας Κληρονομιάς, η Εξέχουσα Οικουμενική Αξία της πόλης των Φιλίππων τεκμηριώνεται τόσο βάσει της αρχαιολογικής και αρχιτεκτονικής της κληρονομιάς [κριτήριο (iv)], όσο και λόγω της παρουσίας του Αποστόλου Παύλου, η οποία σηματοδότησε τις απαρχές του Χριστιανισμού στην Ευρώπη [κριτήριο (iii)].

Η σημαντική αυτή επιτυχία, ένας ακόμη σταθμός στο πολυσχιδές έργο του ΥΠΠΟΑ και της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, έρχεται να τονίσει το εύρος και τις δυνατότητες της πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας μας για περαιτέρω προβολή και ανάδειξη αλλά και τις ευθύνες και τις υποχρεώσεις που δημιουργεί.

Μετά την ένταξη του Αρχαιολογικού Χώρου των Φιλίππων ο Κατάλογος Παγκόσμιας Κληρονομιάς αριθμεί πλέον 18 εγγραφές από την Ελλάδα. Κορυφαία μνημεία ή συγκροτήματα μνημείων από όλη τη χώρα (Ναός Επικουρίου Απόλλωνος, Ακρόπολη Αθήνας, Δελφοί, ιστορικό κέντρο Θεσσαλονίκης κ.ά.) έχουν εγγραφεί εδώ και χρόνια. Το ΥΠΠΟΑ θα πρέπει τώρα να δει ποιο θα είναι το επόμενο μνημείο που θα υποστηρίξει στο μέλλον, ώστε να αρχίσει να καταρτίζεται ο φάκελος.

(www.ethnos.gr)