Αποτελεί ένα Μουσείο κόσμημα. Βρίσκεται στα Μαστιχοχώρια το σύνολο μεσαιωνικών χωριών στη Νότια Χίο και μαρτυρά την ιστορία τούτου του τόπου.
Το Μουσείο Μαστίχας της Χίου το μεγαλύτερο έργο του Πολιτιστικού Ιδρύματος του Ομίλου Πειραιώς στο Αιγαίο, επισκέψιμο πλέον για το κοινό, άνοιξε τις πόρτες του μετά από μία λαμπρή τελετή εγκαινίων που έφερε εκλεκτούς καλεσμένους στο νησί.
Τα εγκαίνια πραγματοποίησε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος.
«Ο τόπος τούτες τις κρίσιμες στιγμές έχει ανάγκη από ανθρώπους που έχουν δύναμη και ιδέες. Αυτές οι ιδέες είναι πιο δυνατές για να βγούμε από την κρίση που μαστίζει την χώρα», σημείωσε ο κ. Παυλόπουλος κατά την τελετή του μοναδικού σε σημαντικότητα Μουσείου.
Η πρωτοβουλία της δημιουργίας του Μουσείου Μαστίχας της Χίου συνιστά σημαντική συμβολή και στην εν γένει πολιτιστική μας κληρονομιά αλλά και στην περιφερειακή ανάπτυξη της χώρας, συνέχισε, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος
Κατά την τελετή, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας αναφέρθηκε στους τρεις άξονες που έχουν συμβάλει ώστε η Χίος να έχει αυτή τη διεθνή προβολή, εστιάζοντας στους αγώνες για την Ελευθερία, ιδίως δε του αγώνα και της μαρτυρικής τους θυσίας – απτού, δυστυχώς, δείγματος της τουρκικής θηριωδίας – κατά την περίοδο της Εθνεγερσίας τον Μάρτιο – Απρίλιο του 1822 καθώς και στο εμπορικό δαιμόνιο και τα μαστιχοχώρια του νησιού.
Οραμα ενάντια στην απαξίωση των καιρών
Χαιρετισμό απεύθυναν ο πρόεδρος της Ένωσης παραγωγών Μαστίχας Γιώργος Τούμπος και ο δήμαρχος της Χίου Μανώλης Βουρνούς.
Απο την πλευρά της, η πρόεδρος του ΠΙΟΠ Σοφία Στάικου ανέφερε ότι το δίκτυο των 8 μουσείων του Ιδρύματος και σύντομα των 9 με τα εγκαίνια του νέου μουσείου του Ομίλου τον Σεπτέμβριο στα Ιωάννινα, υπηρετούν ένα όραμα ενάντια στην απαξίωση των καιρών.
Τα εγκαίνια του Μουσείου πραγματοποιήθηκαν από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, προεξάρχοντος του Μακαριοτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου. Ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών, εξήρε τις πρωτοβουλίες του Πολιτιστικού Ιδρύματος του Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ) επισημαίνοντας ότι τέτοιες πρωτοβουλίες αποτελούν ένα λάκτισμα, που μας βοηθάει να κάνουμε κάτι πιο αισιόδοξο.
Το παρών στην τελετή έδωσε ο πρόεδρος της τράπεζας Πειραιώς Μιχάλης Σάλλας, ο πρώην πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, ο Δήμαρχος Αθηναίων Γιώργος Καμίνης, βουλευτές και ευρωβουλευτές.
Το Μουσείο Μαστίχας Χίου σκοπεύει να αναδείξει την παραγωγική ιστορία της καλλιέργειας και την επεξεργασίας της μαστίχας, την οποία εντάσσει στο πολιτιστικό τοπίο της Χίου.
Μέσα από το πρίσμα της εγγραφής από την UNESCO της παραδοσιακής μαστιχοκαλλιέργειας στον Αντιπροσωπευτικό κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας, το 2014, έμφαση δίνεται στη διαχρονία και την αειφορία του χιώτικου αυτού προϊόντος.
Η μόνιμη έκθεση πραγματεύεται τη μαστίχα Χίου ως μοναδικό φυσικό προϊόν.
Στην εισαγωγή του, μαθαίνουμε για το σχίνο και τη μαστίχα, την ρητίνη που το 2015 αναγνωρίστηκε ως φυσικό φάρμακο. Στην πρώτη ενότητα ανακαλύπτουμε την παραδοσιακή τεχνογνωσία της μαστιχοκαλλιέργειας.
Στην δεύτερη ενότητα παρατηρούμε πώς η διαχείριση της μαστίχας ιστορικά διαμόρφωσε το αγροτικό και οικισμένο τοπίο της νότιας Χίου και των Μαστιχοχωρίων. Στην τρίτη ενότητα ενημερωνόμαστε για τη συνεταιριστική εκμετάλλευση και μεταποίηση της μαστίχας στους νεότερους χρόνους, που σηματοδοτεί ένα σημαντικό κεφάλαιο της παραγωγικής ιστορίας της Χίου.
Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στις χρήσεις με τις οποίες η μαστίχα σήμερα ταξιδεύει σε όλον τον κόσμο. Η μουσειακή εμπειρία ολοκληρώνεται στην υπαίθρια έκθεση, στην οποία το κοινό έρχεται σε επαφή με το φυτό και το φυσικό περιβάλλον στο οποίο ευδοκιμεί.
Για την καλύτερη κατανόηση της μόνιμης έκθεσης, χρησιμοποιούνται πολυμεσικές εφαρμογές, ταινίες τεκμηρίωσης, μακέτες αλλά και πρωτότυπα μηχανήματα σε λειτουργία.
Στην Αίθουσα «Σχίνος» (αίθουσα πολλαπλών χρήσεων) φιλοξενούνται περιοδικές εκθέσεις, οργανώνονται εκδηλώσεις και αναπτύσσονται δράσεις πολιτισμού, ενώ στηναίθουσα «Κεντητήρι» εκπονούνται εκπαιδευτικά προγράμματα.
Το Μουσείο Μαστίχας Χίου υλοποιήθηκε από το ΠΙΟΠ, με τη συνεργασία της Ένωσης Μαστιχοπαραγωγών Χίου, του Υπουργείου Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού, του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, καθώς και του Δήμου Χίου.
Το έργο εντάχθηκε στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα και Επιχειρηματικότητα» ΕΠΑΝ ΙΙ στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2007-2013 και συγχρηματοδοτήθηκε από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης.