Της Σαββούλας Λιάτσου

Τη μεγαλύτερη προσφυγική κρίση από τον Β΄παγκόσμιο πόλεμο αντιμετωπίζει η Ευρώπη με το κύριο βάρος να πέφτει στην Ελλάδα και την Τουρκία. Περισσότεροι από 50.000 πρόσφυγες και μετανάστες εγκλωβίστηκαν στην Ελλάδα, όταν οι γειτονικές βαλκανικές χώρες, έκλεισαν τα σύνορά τους παρά τις περί του αντιθέτου διαβεβαιώσεις τους. ΄Αλλα τρια εκατομμύρια βρίσκονται στην Τουρκία, η οποία ύστερα από σκληρό «παζάρι» με τους 28 στις Βρυξέλλες συμφώνησε να συνεργαστεί στη λύση του προβλήματος, αφού πέτυχε να πάρει βίζα Σένγκεν για τους πολίτες της που θέλουν να ταξιδέψουν στην Ευρώπη, οικονομική ενίσχυση άνω των 6 δις και πρόοοδο στις ενταξιακές της διαπραγματεύσεις. Η Ελλάδα πέτυχε την οικονομική και τεχνική στήριξη της Ευρώπης στην οργάνωση των κέντρων φιλοξενίας, την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας των επιχειρήσεων του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο και την συμφωνία της Τουρκίας να δεχθεί την επιστροφή των παράτυπων μεταναστών και να περιορίσει τη ροή νέων προσφύγων προς τα ελληνικά νησιά.

• Στα σημεία που φιλοξενούνται οι περισσότεροι πρόσφυγες, στην Ειδομένη, το λιμάνι του Πειραιά και τον Ελαιώνα, οι συνθήκες είναι τριτοκοσμικές και λόγω και της κακοκαιρίας επιδεινώθηκαν. Καθημερινό φαινόμενο είναι οι συμπλοκές μεταξύ μεταναστών και προσφύγων στους καταυλισμούς. Παρά τις άοκνες προσπάθειες εθελοντικών σωματείων, ελληνικών και ξένων και των μη κυβερνητικών οργανώσεων είναι πρακτικά αδύνατο να καλυφθούν οι ανάγκες σε τρόφιμα, φάρμακα και ρουχισμό χιλιάδων ανθρώπων. Για ένα σύγχρονο «Νταχάου» έκανε λόγο ο υπουργός Εσωτερικών Παναγιώτης Κουρουμπλής. Η ελληνική κυβέρνηση αναγκάστηκε να θεσπίσει πλαφόν στις τιμές διαφόρων ειδών πρώτης ανάγκης για τον έλεγχο των κρουσμάτων αισχροκέρδειας. Η διατίμηση αφορά εννέα προϊόντα μεταξύ των οποίων εμφιαλωμένο νερό, χυμοί, τσάι, γάλα και σάντουιτς και ισχύει στα σημεία όπου φιλοξενούνται πρόσφυγες και στον οδικό άξονα Αθήνας Θεσσαλονίκης.
• Άπαντες εντός και εκτός της χώρας μας ομιλούν για μια τεράστια ανθρωπιστική κρίση, η οποία πηγάζει από τον συνεχιζόμενο εμφύλιο στη Συρία και στην αδυναμία να επιτευχθεί συμφωνία για την κατάπαυση του πυρός. «Η Ελλάδα δεν θα πρέπει να εγκαταλειφθεί» τόνισε η καγκελάριος της Γερμανίας Ανγκελα Μέρκελ μετά τη Συνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες. Δήλωσε παράλληλα, ότι το βασικό στοιχείο της αντιμετώπισης της προσφυγικής κρίσης στην Ευρώπη είναι να περιορίσει η Τουρκία την παράνομη μετανάστευση προς τα ελληνικά νησιά.
• Η διάσημη ηθοποιός του Χόλυγουντ Αντζελίνα Τζολί βρέθηκε για δυο ημέρες στην Ελλάδα ως πρέσβειρα Καλής Θέλησης της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες. Επισκέφθηκε σημεία συγκέντρωσης προσφύγων στον Πειραιά, την Αθήνα, τη Λέσβο και συναντήθηκε με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα. Σε δήλωσή της ανέφερε ότι βρέθηκε στην Ελλάδα για να μεταφέρει τη στήριξη της Ύπατης Αρμοστείας στην Ελληνική κυβέρνηση σε ό,τι αφορά στην προσπάθεια να ενισχυθούν οι διαδικασίες καταγραφής και παροχής ασύλου, να γίνονται σεβαστά τα θεμελιώδη διεθνή πρότυπα προστασίας και προσφυγικού δικαίου και να εφαρμοστεί το πρόγραμμα της ΕΕ σχετικά με τη μετεγκατάσταση των προσφύγων. Επίσης, η Αντζελίνα Τζολί «εξέφρασε την εκτίμησή της για την υποστήριξη, την αλληλεγγύη και τη γενναιοδωρία που έχει επιδείξει η Ελλάδα» και αναχωρώντας από τη Λέσβο δήλωσε ότι προτίθεται να ξαναπάει στο νησί για να περάσει τις καλοκαιρινές της διακοπές μαζί με την οικογένειά της.
• Διεθνείς αντιδράσεις προκάλεσε η απόφαση κρατών της Ευρώπης να κλείσουν τα σύνορά τους στους πρόσφυγες. Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Μπαν Γκι Μουν κατήγγειλε τη στάση της Αυστρίας, της Σλοβενίας, της Κροατίας, της Σερβίας και των Σκοπίων, τονίζοντας ότι οι πράξεις αυτές είναι αντίθετες με το πνεύμα κοινής ευθύνης και αλληλεγγύης που προκύπτει από τις συμβάσεις του ΟΗΕ, δημιουργούν τεράστιο πρόβλημα στην Ελλάδα και την Τουρκία, αλλά και κίνδυνο στη ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων.
• «Μονομερείς ενέργειες κρατών – μελών και η έλλειψη κοινής ευρωπαϊκής στάσης, μπορούν να προκαλέσουν ένα αυτοκαταστροφικό ντόμινο επιπτώσεων στην Ευρώπη. Το προσφυγικό είναι ένα διεθνές ζήτημα και η Ελλάδα δεν πρέπει να αφεθεί μόνη», τόνιζαν διπλωματικοί κύκλοι στην Γερμανία, τη Γαλλία, τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Βρετανία, ενώ ο διεθνής τύπος ενώ μέσω θετικών αναφορών για την στάση της Ελλάδας, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για το ζοφερό μέλλον με το οποίο έρχεται αντιμέτωπο το ευρωπαϊκό οικοδόμημα αν δεν εφαρμοστούν άμεσα συλλογικές αποφάσεις. Για «Ευρώπη σε νευρική κρίση» έκανε λόγο ο Ελληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, τονίζοντας ότι οι μονομερείς πρωτοβουλίες, οι παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου υποσκάπτουν τα θεμέλια της Ευρωπαϊκής Ενωσης».
• Πρόγραμμα οκτάμηνης απασχόλησης 5.000 ανέργων που θα στελεχώσουν άμεσα “hot spots”, κέντρα φιλοξενίας και οποιαδήποτε άλλη δομή δημιουργηθεί για την υποστήριξη των προσφύγων, θα υλοποιήσει το υπουργείο Εργασίας σε συνεργασία με το υπουργείο Εσωτερικών, Μεταναστευτικής πολιτικής και τους αρμόδιους Δήμους. Οι θέσεις περιλαμβάνουν ειδικότητες διοικητικού και οικονομικού προσωπικού, ψυχολόγων, κοινωνικών λειτουργών, νοσηλευτών, δασκάλων, νηπιαγωγών, βρεφονηπιοκόμων, ηλεκτρολόγων, υδραυλικών, βοηθητικού προσωπικού καθαριότητας, φύλαξης, οικοδόμων, οδηγών και γενικών καθηκόντων. Οι εργαζόμενοι στο πρόγραμμα, ηλικίας έως 25 ετών, θα λαμβάνουν μηνιαίως 432 ευρώ καθαρές αποδοχές (μικτά 639), ενώ όσοι είναι πάνω από 25 θα λαμβάνουν 495 ευρώ (μικτά 732). ΄Οσοι αλλάξουν τόπο διαμονής θα λαμβάνουν επίδομα 200 ευρώ. Δικαίωμα συμμετοχής έχουν οι εγγεγραμμένοι άνεργοι στον ΟΑΕΔ.
• Μείζον ζήτημα δημιούργησε στη συνοχή της κυβέρνησης αναφορά του αναπληρωτή υπουργού Μεταναστευτικής Πολιτικής Ιωάννη Μουζάλα στο κρατίδιο των Σκοπίων με το όνομα «Μακεδονία». Την άμεση αποπομπή του ζήτησε ο κυβερνητικός εταίρος και υπουργός Εθνικής ΄Αμυνας, πρόεδρος του κόμματος των «Ανεξαρτήτων Ελλήνω» Πάνος Καμμένος. Ο κ.Μουζάλας ζήτησε συγγνώμη και έκανε λόγο για εκ παραδρομής λάθος.
• Με αμοιβαίες υποχωρήσεις μεταξύ ελληνικής κυβέρνησης και των εκπροσώπων των πιστωτών της χώρας μας άνοιξε ο δρόμος για συμφωνία στο ασφαλιστικό. Η συμφωνία περιλαμβάνει «κούρεμα» συντάξεων, κύριων και επικουρικών, καθώς και των μερισμάτων. Τα κυριότερα σημεία της συμφωνίας περιλαμβάνουν εθνική σύνταξη 384 ευρώ με τη συμπλήρωση 20 ετών ασφάλισης χωρίς εισοδηματικά κριτήρια, τα ποσοστά αναπλήρωσης των κύριων συντάξεων, η αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών στις επικουρικές συντάξεις, το σύστημα επαναϋπολογισμού των συντάξεων, μειώσεις σε εφάπαξ και μέρισμα του μετοχικού ταμείου πολιτικών υπαλλήλων του Δημοσίου, καθώς και τεχνικά θέματα που αφορούν το ασφαλιστικό των αγροτών και των ελευθέρων επαγγελματιών. Σχετικά με το φορολογικό ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος έκανε λόγο για μια «προοδευτική φορολογική κλίμακα η οποία επιβαρύνει περισσότερο τα υψηλότερα εισοδήματα, μια κλίμακα την οποία μπορεί να υποστηρίξει με άνεση μια κυβέρνηση της αριστεράς». Παράλληλα ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Τρύφων Αλεξιάδης, έκανε γνωστό ότι την ερχόμενη εβδομάδα θα αρχίσει η υποβολή δηλώσεων για τα εισοδήματα του 2015 και διαβεβαίωσε ότι ούτε υπάρχει, ούτε θα υπάρξει, αναδρομικά, κανένα νέο μέτρο.
• Αποδείξεις ανάλογα με το ύψος του εισοδήματός τους θα πρέπει να συγκεντρώσουν για το 2016 μισθωτοί και συνταξιούχοι, σύμφωνα με το νέο φορολογικό νομοσχέδιο της κυβέρνησης. Για εισόδημα έως 9.500 ευρώ χρειάζονται αποδείξεις που αντιστοιχούν στο 15%, έως 20.000 εισόδημα αποδείξεις ίσες με το 30%, ενώ όσοι έχουν εισόδημα πάνω από 20.000 ευρώ θα πρέπει να συγκεντρώσουν αποδείξεις ίσες με το 40% για να εξασφαλίσουν έκπτωση φόρου. Οι αποδείξεις μάλιστα θα μετρούν μόνο εφόσον γίνονται μέσω πιστωτικών καρτών ή μέσω e-banking.
• Καταρρέει η μεσαία τάξη στην Ελλάδα υπό το βάρος της υπερφορολόγησης διαπιστώνει έκθεση του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών. Οπως αναφέρεται χαρακτηριστικά «τέσσερις εργαζόμενοι πληρώνουν φόρους και εισφορές ώστε να πληρώνονται οι συντάξεις τριών συνταξιούχων και να καλύπτονται οι ανάγκες σε παροχή δημοσίων υπηρεσιών υγείας, εκπαίδευσης, δικαιοσύνης, άμυνας κ.λπ., μοντέλο που προφανώς δεν είναι βιώσιμο». Θεωρούν ότι πρέπει να επεκταθεί η φορολογική βάση ώστε να πάψουν να επιβαρύνονται υπέρμετρα οι μισθωτοί στα μεσαία εισοδηματικά κλιμάκια. Σημειώνεται ότι 267.000 φορολογούμενοι που βρίσκονται στα μεσαία εισοδηματικά κλιμάκια πληρώνουν το 42% του φόρου εισοδήματος.
• Υπερψηφίστηκε από τη Βουλή το νομοσχέδιο για την εγγύηση των καταθέσεων. Σύμφωνα με τις διατάξεις του διατηρείται το όριο κάλυψης στο ποσό των 100.000 ευρώ ανά καταθέτη ανά πιστωτικό ίδρυμα. Παρέχεται η δυνατότητα πρόσθετης κάλυψης έως 300.000 ευρώ και για προσωρινό χρονικό διάστημα έως έξι (6) μηνών από την πίστωση ποσών που προέρχονται αποδεδειγμένα από συγκεκριμένες δραστηριότητες που εξυπηρετούν κοινωνικούς σκοπούς. Η αποζημίωση θα δίνεται από το Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεν και Επενδύσεων εντός επτά ημερών από την εκκαθάριση της τράπεζας.
• Περαιτέρω χαλάρωση των capital controls αποφάσισε η κυβέρνηση. Αυξάνεται στα 1.000 ευρώ το μήνα, από 500 που ίσχυε έως τώρα, το όριο για τη μεταφορά χρημάτων στο εξωτερικό, ενώ απελευθερώνεται η δυνατότητα λήξης των προθεσμιακών καταέσεων, επιτρέπεται η μερική αποπληρωμή δανείου έως του 50% του ανεξόφλητου κεφαλαίου του δανείου, αλλά και πλήρης αποπληρωμή με μετρητά ή έμβασμα από το εξωτερικό. Επίσης, αυξάνεται το όριο των συναλλαγών επιχειρήσεων και επιτηδευματιών στα 10.000 ευρώ.
• Πέντε μήνες μετά το σκάνδαλο με τους αυξημένους ρύπους των αυτοκινήτων της Volkswagen, η Ευρωπαϊκή ΄Ενωση αποφάσισε να αυξήσει κατά 110% τα όρια εκπομπών ρυπογόνων αερίων από κινητήρες ντίζελ. Την απόφαση αυτή καταγγέλουν με άρθρο στην γαλλική εφημερίδα Le Monde, 20 δήμαρχοι ευρωπαϊκών πρωτευουσών, ανάμεσά τους και ο δήμαρχος της Αθήνας Γιώργος Καμίνης. Απευθύνους έκκληση στις κυβερνήσεις τους να προστατεύσουν την υγεία των πολιτών και να μην επιτρέψουν την εφαρμογή μια απόφασης που επικυρώνει μια «άδικη και εσφαλμένη απόφαση». Και αναφέρουν χαρακτηριστικά: «Χρειαζόμαστε δίκαιους κανόνες που ισχύουν για όλες τις ιδιωτικές εταιρίες στην Ευρώπη, και ιδιαίτερα στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας. Ας μην ξεχνάμε ότι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει διαπιστώσει ότι οι εκπομπές των οχημάτων είναι υπεύθυνες για 75.000 πρόωρους θανάτους κάθε χρόνο στην Ευρώπη». Το άρθρο υπογράφουν επίσης οι δήμαρχοι του Παρισιού, των Βρυξελλών, της Βαρκελώνης, της Κοπενγχάγης, του ΄Οσλο, του ΄Αμεστερνταμ, της Λισαβώνας, της Μαδρίτης, της Στοκχόλμης, της Βιέννης, του Μιλάνου, της Βαλέτας, της Λευκωσίας, της Ρίγας, του Ρότερνταμ, της Σόφιας, της Βαρσοβίας, της Βουδαπέστης και του Βουκουρεστίου.
• Πρωτοφανές περιστατικό αποβολής ευρωβουλευτή από τη συνεδρίαση της Ολομέλειας της Ευρωβουλής. Και ο ευρωβουλευτής είναι ΄Ελληνας. Με απόφαση του προέδρου του Σώματος Μάρτιν Σούλτς υποχρεώθηκε να αποχωρήσει ο ευρωβουλευτής της Χρυσής Αυγής Ελευθέριος Συναδινός. Είχε προηγηθεί παρέμβαση του ευρωβουλευτή για το προσφυγικό, κατά την οποία ανέφερε ότι «όπως έχουν γράψει Οθωμανοί επιστήμονες οι Τούρκοι είναι βάρβαροι, είναι βρώμικοι, είναι όπως τα σκυλιά που γαβγίζουν και όταν επανέλθει ο εχθρός υποχωρούν». Εξηγώντας την απόφασή του ο πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου είπε ότι σύμφωνα με το άρθρο 165 της Ευρωπαϊκής Ενωσης, «πρόκειται για κατάφωρη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα οποία είναι προσηλωμένη και υποκλίνεται η Ε.Ε.».