Η επιτυχία της επίσκεψης του Έλληνα πρωθυπουργού στην Αίγυπτο στα πλαίσια της τριμερούς Συνόδου Κορυφής ανάμεσα στην Ελλάδα, την Αίγυπτο και την Κύπρο σχετικά με τη συνεργασία τους επί ενεργειακών θεμάτων, διαφαίνονταν ήδη, πριν από την άφιξη του κου Σαμαρά στο Κάιρο, από τα δημοσιεύματα των Αιγυπτιακών μέσων ενημέρωσης. Χαρακτηριστικά υπήρξαν δε τα δημοσιεύματα των ιστοσελίδων της «Sada Al-Balad», της «Albawabhnews», της «Youm7» και της «Alwafd» σχετικά με την Αιγυπτιώτικη και συγκεκριμένα Αλεξανδρινή καταγωγή του Έλληνα πρωθυπουργού. Προγιαγιά του κου Σαμαρά είναι η Πηνελόπη Δέλτα, μία μία από τις σημαντικότερες γυναικείες φυσιογνωμίες για τον Ελληνισμό, τις πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα. Ιδιαιτέρως εγκωμιαστικά ήταν τα δημοσιεύματα και για την Κυβερνητική εκπρόσωπο της Ελλάδας κα Σοφία Βούλτεψη, για την οποία η εφημερίδα Al-Youm Al-Sabe αναφέρει: «Η Σοφία Βούλτεψη είναι η πρώτη γυναίκα που εκλήθη από τον Πρωθυπουργό της Ελλάδας Αντώνη Σαμαρά να αναλάβει Κυβερνητική Εκπρόσωπος στην Ελλάδα. Στο πλαίσιο των απαιτητικών αρμοδιοτήτων της, η κα Βούλτεψη ανέλαβε ως αποστολή την δημόσια προβολή της Κυβέρνησης και τη συνολική οργάνωση και διαχείριση της επικοινωνίας του κράτους στο εσωτερικό και το εξωτερικό. Ικανή και δυναμική παρουσία με άποψη και θέσεις τις οποίες υπερασπίζεται με συνέπεια, μη διστάζοντας ακόμη και να συγκρουσθεί, χρόνια τώρα, η κα Βούλτεψη από το χώρο της μάχιμης δημοσιογραφίας αλλά και μετέπειτα από τα έδρανα της Ελληνικής Βουλής υπερασπίστηκε τις ιδεολογικές της απόψεις και την προσήλωσή της στη σωστή ενημέρωση των πολιτών.»
Ενώ συνέντευξη του Έλληνα Προωθυπουργού στο μόνιμο ανταποκριτή της Al-Ahram στην Αθήνα, Abdul-Sattar Barakat, παρουσιάστηκε στο φύλλο της 7ης Νοεμβρίου, Απαντώντας στις ερωτήσεις του δημοσιογράφου, ο κ. Σαμαράς ανάμεσα σε άλλα επιβεβαίωσε το ενδιαφέρον της Ελλάδος να αναπτύξει τη μακροχρόνια σχέση με την Αίγυπτο, η οποία βασίζεται στην αμοιβαία κατανόηση και στην αλληλοϋποστήριξη σε διάφορους τομείς κοινού ενδιαφέροντος, χαρακτηρίζοντας τη σχέση Ελλάδας – Αιγύπτου βαθιά ριζωμένη σε επίπεδο κυβερνήσεων και λαών. Υπογράμμισε παράλληλα ότι η Αίγυπτος επανακτά το διεθνή και περιφερειακό ρόλο της, υπό την ηγεσία του Προέδρου Abdul-Fattah el-Sissi, ο οποίος απέδειξε στον κόσμο ότι αυτός είναι που θα οδηγήσει την Αίγυπτο στην ασφάλεια, τη σταθερότητα, την πρόοδο και την ανάκαμψη. Αναφερόμενος στις δυνατότητες συνεργασίας μεταξύ των δύο χωρών στο μέλλον, ο κ. Σαμαράς διαβεβαίωσε ότι οι τομείς συνεργασίας είναι πολλοί. Η Ελλάδα ως μέλος της Ε.Ε., μαζί με την Κύπρο αντιπροσωπεύουν τα «προπύργια» της Ευρώπης στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Αίγυπτος επίσης, έχει μεγάλη επιρροή στον Αραβικό Κόσμο και σε όλη τη Μέση Ανατολή. Είναι σημαντικό αυτή τη στιγμή, Ελλάδα, Κύπρος και Αίγυπτος να δημιουργήσουν μια «γέφυρα μόνιμης συνεργασίας» μεταξύ της Ευρώπης, των λαών των γειτονικών χωρών και των χωρών της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, διότι για την Ευρώπη οι γειτονικές χώρες έχουν μεγάλη σημασία. Όσον αφορά στη σημασία της επίσκεψής του στην Αίγυπτο, η οποία είναι η πρώτη του μετά την ανάληψη του αξιώματος του πρωθυπουργού, ο κ. Σαμαράς δήλωσε ότι με μεγάλη χαρά και μεγάλο ενδιαφέρον θα εντείνει τις παραγωγικές συζητήσεις που ήδη έχουν ξεκινήσει με την αιγυπτιακή ηγεσία, όχι μόνο για να διατηρηθούν οι φιλικές σχέσεις δεκαετιών, αλλά για να προχωρήσουν πολύ περισσότερο, αφού ήδη έχει ξεκινήσει μια στρατηγική συνεργασία για την εξυπηρέτηση των κοινών συμφερόντων. Υπάρχουν κοινά συμφέροντα και κοινές επιδιώξεις και ήρθε η ώρα να προχωρήσουν πιο αποφασιστικά και για το καλό των λαών και για το καλό όλων των λαών της περιοχής, δίνοντας έτσι το στίγμα σχετικά με τη συζήτηση γύρω από τα ενεργειακά. Ενώ δεν παρέλειψε ο κ. Σαμαράς να σχολιάσει και θέματα σχετικά με τη σταθερότητα στην περιοχή, την παράνομη μετανάστευση, το παλαιστινιακό, την κατάσταση των Αιγυπτίων που ζουν και εργάζονται στην Ελλάδα, την Ελληνική Κοινότητα στην Αίγυπτο, αλλά και το κύμα τρομοκρατίας που αντιμετωπίζει η Αίγυπτος από τη Μουσουλμανική Αδελφότητα και τα εξτρεμιστικά ισλαμιστικά κινήματα.
Στην κατ’ιδίαν συνάντηση που είχαν ο Έλληνας Πρωθυπουργός και ο Αιγύπτιος Πρόεδρος, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής, ο τελευταίος διαβεβαίωσε τον κ. Σαμαρά η ελευθερία της λατρείας και η προστασία των θρησκευτικών χώρων είναι δικαίωμα που διασφαλίζεται από την Αίγυπτο, για όλους όσους διαμένουν στην επικράτειά της. Από εδώ ξεκινά και η αιγυπτιακή φροντίδα για την Ελληνική Κοινότητα και τις ελληνικές περιουσίες στην Αίγυπτο, όπως είναι η Μονή της Αγίας Αικατερίνης, ανέφερε η εφημερίδα. Παράλληλα, ο Αιγύπτιος Πρόεδρος προσέθεσε ότι η Αίγυπτος καταβάλλει επίπονες προσπάθειες για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας που απειλεί ολόκληρη την περιοχή, προκειμένου να επιτευχθεί και να διασφαλιστεί η ελευθερία πίστης και λατρείας για όλους, ως ένας από τους σημαντικότερους στόχους. Ο κ. Sissi εξήρε το ρόλο της Ελλάδας όσον αφορά την αποσαφήνιση των αιγυπτιακών θέσεων στα διάφορα σημαντικά θέματα, ιδιαίτερα την αιγυπτιακή άποψη για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και τις προσπάθειες της Αιγύπτου στο θέμα αυτό. Επεσήμανε ότι η χώρα του προσβλέπει σε περαιτέρω συνεργασία με την Ελλάδα στα διεθνή φόρα, κυρίως στο πλαίσιο της Ε.Ε., για επεξήγηση των αιγυπτιακών θέσεων. Ο Πρόεδρος της Αιγύπτου έδωσε ιδιαίτερη προσοχή στην ενίσχυση των διμερών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών, ιδιαίτερα στο οικονομικό επίπεδο, υπό το φως της εμπειρίας που αποκόμισε η Ελλάδα στην αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης. Σημείωσε ότι η Αίγυπτος προσβλέπει στην υποστήριξη των Ευρωπαϊκών φίλων – χωρών προς την οικονομία της, καλώντας τους να συμμετάσχουν σε άμεσες επενδύσεις και να λάβουν μέρος στην οικονομική Διάσκεψη, την οποία φιλοξενεί η Αίγυπτος τον προσεχή Φεβρουάριο. Σε περιφερειακό επίπεδο, ο Πρόεδρος της Αιγύπτου υπογράμμισε τη σημασία ενίσχυσης της συνεργασίας στον τομέα καταπολέμησης της τρομοκρατίας και της επίτευξης της ασφάλειας και της σταθερότητας, ιδίως στις χώρες της Μεσογείου, με πρώτη τη Λιβύη. Στο θέμα αυτό υπάρχει συμφωνία απόψεων σχετικά με την ανάγκη να παύσουν όλες οι περιφερειακές πλευρές να τροφοδοτούν τις συγκρούσεις, να χρηματοδοτούν την τρομοκρατία και να υποστηρίζουν εξτρεμιστικές δυνάμεις. Ο κ. Sissi υπογράμμισε την ανάγκη να καταπολεμηθεί η τρομοκρατία με μια ολοκληρωμένη προσέγγιση, που θα περιλαμβάνει την αναπτυξιακή διάσταση, με τις οικονομικές και κοινωνικές πλευρές της και δεν θα περιορίζεται στον τομέα της ασφάλειας και στη στρατιωτική αντιμετώπιση.
Από την πλευρά του, ο Έλληνας Πρωθυπουργός τόνισε το ενδιαφέρον της Ελλάδος να υποστηρίξει το εμπόριο και τις επενδύσεις στην Αίγυπτο, όπου η Ελλάδα είναι ο πέμπτος μεγαλύτερος επενδυτής. Ο κ. Σαμαράς αναφέρθηκε στις συζητήσεις που έχουν διεξαχθεί με το Υπουργείο Εμπορίου και Βιομηχανίας στο πλαίσιο αυτό και στην εξέταση σύνδεσης του λιμένα του Πειραιά με το λιμάνι της Αλεξάνδρειας και τη Διώρυγα του Σουέζ, προς ενίσχυση του διμερούς εμπορίου και της θαλάσσιας κυκλοφορίας. Παράλληλα ο κ. Σαμαράς τόνισε το ενδιαφέρον της Ελλάδας για την υποστήριξη της Ε.Ε. τις προσπάθειες της Αιγύπτου, προς επίτευξη των ελπίδων και προσδοκιών του αιγυπτιακού λαού. Επαίνεσε επίσης, τις προσπάθειες που καταβάλλει η Αίγυπτος για τη διαφύλαξη των ελληνικών ιδιοκτησιών στην Αίγυπτο και τη μεγάλη φροντίδα και προσοχή που απολαμβάνει η ελληνική παροικία στο Κάιρο.
Τα Αποτελέσματα της Συνόδου Κορυφής των ηγετών της Ελλάδας, της Αιγύπτου και της Κύπρου
Στην κοινή διακήρυξη του Καΐρου προβλέπεται επίσπευση των διαπραγματεύσεων μεταξύ Ελλάδας- Κύπρου και Αιγύπτου για την οριοθέτηση των μεταξύ τους ΑΟΖ, που αποφάσισαν οι ηγέτες των τριών χωρών κατά την σημερινή τριμερή Σύνοδο Κορυφής στην αιγυπτιακή πρωτεύουσα. Συγκεκριμένα, το ανακοινωθέν αναφέρει: «Οι τρεις χώρες υπογραμμίζουμε την καθολική ισχύ της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας και αποφασίζουμε να προχωρήσουμε το ταχύτερο τις διαπραγματεύσεις μας για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών μας όπου αυτό δεν έχει ακόμη γίνει». Το ανακοινωθέν περιλαμβάνει ακόμη αναφορά στην ανάγκη σεβασμού των κυριαρχικών δικαιωμάτων και καλεί την Τουρκία να σταματήσει όλες τις εν εξελίξει σεισμογραφικές έρευνες εντός της θαλάσσιας ζώνης της Κύπρου και να αποφύγει παρόμοιες δραστηριότητες στο μέλλον. Κάνει επίσης αναφορά σε μία δίκαιη συνολική και διαρκή λύση του κυπριακού σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο.
Ενώ και οι επιμέρους δηλώσεις των τριών ηγετών είναι χαρακτηριστικές του κλίματος της Συνόδου.
Έλληνας Πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς
«Οφείλουμε για χάρη της ειρήνης και της σταθερότητας για την Ευρώπη και τον κόσμο ολόκληρο να εγκαινιάσουμε μία στενή συνεργασία με διάρκεια και με βάθος ενισχύοντας και διευρύνοντας τον κύκλο των επαφών μας» ανέφερε ο πρωθυπουργός.
Στην τοποθέτησή του μετά τη σύνοδο των τριών ηγετών ο Πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς δήλωσε πως ιδιαίτερο βάρος δόθηκε σε θέματα ενεργειακής ασφάλειας και υδρογονανθράκων προαναγγέλλοντας τη στενή συνεργασία των χωρών προς όφελος των λαών τους αλλά και όπως υπογράμμισε «του ενεργειακού εφοδιασμού ολόκληρης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.)». Στις πρωτοβουλίες που θα αναλάβει η Ελλάδα είναι άλλωστε η ενίσχυση των δεσμών της Αιγύπτου με την Ε.Ε. Είναι χαρακτηριστική η αποστροφή του κ. Σαμαρά ότι «σ’ αυτή την σχέση των τριών η Ελλάδα και η Κύπρος θα στηρίξουν ως Πρέσβεις της Αιγύπτου την Αίγυπτο στην Ε.Ε. γιατί γνώμονας πρέπει να είναι η σταθερότητα και η ασφάλεια», προσθέτοντας ότι «Πρέσβης της σταθερότητας και της ασφάλειας στην περιοχή είναι η Αίγυπτος». Ενώ αξιολογώντας τη Σύνοδο ανέφερε ότι «Δεν ήταν απλά μία σύνοδος ή απλή συνάντηση κορυφής, ήταν το θεμέλιο μίας πολυσήμαντης στρατηγικής συνεργασίας, ενός κοινού μετώπου για γεωπολιτική σταθερότητα, ενεργειακή ασφάλεια, πόλεμο στην τρομοκρατία και οικονομική ανάπτυξη», υπογραμμίζοντας και την αξία της συνάντησης «για το θέμα της επανένωσης της Κύπρου, με σεβασμό στη δικαιοσύνη και τη ιστορία τερματίζοντας τις απαράδεκτες προκλήσεις που γίνονται σε βάρος της Μεγαλονήσο».
Αιγύπτιος Πρόεδρος Ελ Σίσι
Ο Πρόεδρος της Αιγύπτου Άμπντελ Φατάχ Ελ Σίσι δήλωσε ότι η Αίγυπτος φιλοξένησε μία συνάντηση κορυφής, εγκαινιάζοντας μία εποχή τριμελούς συνεργασίας και ενισχύοντας την εποικοδομητική συνεργασία με δύο από τις χώρες που στήριξαν την πολιτική γραμμή για την αποκατάσταση της δημοκρατίας στην Αίγυπτο. «Βεβαίως εξετάστηκε η συνεργασία στον τομέα των επενδύσεων και του εμπορίου. Ξεκινώντας από αυτό το σημείο, οι απόψεις μας ταυτίζονται πλήρως σε όλα τα θέματα που συζητήσαμε. Πρέπει να υπάρχει συνεργασία και πολλές επίσημες συναντήσεις σε όλα τα επίπεδα. Οι χώρες αποσκοπούν στην περαιτέρω ενίσχυση των σχέσεών τους ώστε να είναι πρότυπο συνεργασίας και γειτονίας σε όλες τις άλλες χώρες». Ο ίδιος κάλεσε σε σεβασμό του διεθνούς δικαίου στις βάσεις των Ηνωμένων Εθνών και σε σεβασμό της κυριαρχίας και της μη ανάμειξης στο εσωτερικό των άλλων χωρών. «Η Αίγυπτος δίνει σημασία στην τριμερή συνεργασία που αποβλέπει στην επικράτηση της ειρήνης της σταθερότητας και της οικονομικής ανάπτυξης στην περιοχή» ανέφερε ο Αιγύπτιος Πρόεδρος.
Κύπριος Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης
Ο Πρόεδρος της Κύπρου Ν. Αναστασιάδης δήλωσε ότι η συνάντηση αποτελεί την απόδειξη της αναβάθμισης και την διερεύνηση περαιτέρω κοινών τρόπων εμβάθυνσης των σχέσεων. Η τριμερής συνεργασία βασίζεται σε τέσσερις πυλώνες: 1) πολιτικής συνεργασία μέσω του διπλωματικού συντονισμού των δράσεων πάντα με σεβασμό της διεθνούς νομιμότητας και του χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, 2) ανάληψη πρωτοβουλιών για το συμφέρον των χωρών και των λαών μας μέσω της ενίσχυσης συμπράξεων σε τομείς όπως η ενέργεια, ο τουρισμός, η ναυτιλία, 3) διαμόρφωση κοινού μετώπου για την αντιμετώπιση των απειλών στην ανατολική μεσόγειο όπως η τρομοκρατία, η ξενοφοβία και ο θρησκευτικός φανατισμός και 4) η τριμερής συνεργασία φιλοδοξεί να είναι πρότυπο εποικοδομητικής και επωφελούς συνεργασίας στην εύφλεκτη περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου. Τόνισε παράλληλα ότι ο διάλογος και η συνεργασία που αναπτύσσεται δεν στρέφεται εναντίον καμίας χώρας και βασίζεται σε αρχές του διεθνούς δικαίου και στον στόχο της προώθησης της ασφάλειας της ευημερίας της ειρήνης στην Ανατολική Μεσόγειο. Ο Κύπριος Πρόεδρος αναφέρθηκε στην ανάγκη τερματισμού της αναχρονιστικής διαίρεσης μέσα από μία λύση βιώσιμη με δικοινοτική διζωνική ομοσπονδία στο πλαίσιο των αποφάσεων του ΟΗΕ με μία και μόνη νομική προσωπικότητα και ιθαγένεια. Μάλιστα, κάλεσε την Τουρκία να δείξει την απαραίτητη καλή θέση με ουσιαστικά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση. «Δεν διστάσαμε να καταδικάσουμε τις πρόσφατες παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην ΑΟΖ της Κύπρου λίγες ημέρες πριν την κρίσιμη φάση των διαπραγματεύσεων για την εξεύρεση λύσης» δήλωσε.
Θερμή υποδοχή επεφύλαξαν στον Έλληνα Πρωθυπουργό οι εκπρόσωποι της ελληνικής παροικίας
«Μεγάλη μέρα» για την Ελλάδα, χαρακτήρισε ο Έλληνας Πρωθυπουργός την τριμερή Σύνοδο Κορυφής μιλώντας προς τους εκπροσώπους της ελληνικής παροικίας, λίγο μετά τη συνάντηση κορυφής.
«Εσείς οι Αιγυπτιώτες, συμβολίζετε, είστε η ζωντανή συνέχεια του Ελληνισμού», τόνισε ο κ. Σαμαράς παρουσία των εκπροσώπων των δύο Ελληνικών Κοινοτήτων, του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας, της Ιεράς Μονής Σινά και πολλών ελλήνων επιχειρηματιών. Είμαστε πάρα πολύ περήφανοι για σας», τόνισε ο κ. Σαμαράς, ευχαριστώντας τους θερμά εκ μέρους του ελληνικού λαού για ό,τι έχουν κάνει, προσθέτοντας ότι εκείνος είναι ακόμη περισσότερο υπερήφανος που η καταγωγή της μητέρας του προέρχεται από την Αλεξάνδρεια, υποσχόμενος ότι σύντομα θα επισκεφτεί την πόλη. Ο Έλληνας Πρωθυπουργός τόνισε ιδιαίτερα την ανάγκη να στηριχτεί η Ιερά Μονή της Αγίας Αικατερίνης του Σινά. Παράλληλα, απευθυνόμενος προς την ελληνική επιχειρηματική οικογένεια της περιοχής, εξέφρασε τη χαρά του καθώς βλέπει ότι ενισχύεται με καινούργιους επιχειρηματίες και εξέφρασε την αισιοδοξία του ότι ανοίγουν πλέον οι ορίζοντες για να πετύχουν οι ελληνικές επιχειρήσεις της Αιγύπτου πολλά περισσότερα, με την ιδιαίτερα μεγάλη επιχειρηματική παρουσία στην Αίγυπτο, που μετριάται σε περισσότερες από 176 επιχειρήσεις, με επενδεδυμένα πάνω από 4 δισεκατομμύρια δολλάρια από ελληνικά κεφάλαια στην Αίγυπτο, μέσω των οποίων ζούνε περίπου 30.000 αιγυπτιακές οικογένειες. Ενώ, τόνισε ότι μέσα σε τέσσερα μόλις χρόνια, οι ελληνικές εξαγωγές προς την Αίγυπτο έχουν τετραπλασιαστεί, γεγονός που ο κ. Σαμαράς το χαρακτήρισε έναν πραγματικό «θρίαμβο» των Ελλήνων επιχειρηματιών που δραστηριοποιούνται στην Αίγυπτο. Και στόχος είναι πλέον εξαγωγές να φτάσουν το 1 δις ευρώ μέχρι το τέλος του 2014, αφήνοντας πολύ πίσω το γεγονός ότι η Ελλάδα ήταν 29η στη βαθμίδα προτίμησης της Αιγύπτου καθώς τώρα έχει φτάσει πλέον στην 6η θέση. Με αφορμή τα όσα στοιχεία παρέθεσε, ο Έλληνας Πρωθυπουργός ευχαρίστησε εκτός από τους Έλληνες επιχειρηματίες, και τους Αιγύπτιους εταίρους τους για το έργο τους, με δεδομένη και την πολύ σημαντική σύσταση του Ελληνοαιγυπτιακού Επιχειρηματικού Συμβουλίου, ήδη από την περασμένη χρονιά.
Ο κ. Σαμαράς τόνισε ότι ήδη συζήτησε τα προβλήματα της ελληνικής παροικίας, με τον Πρόεδρο της Ελληνικής Κοινότητας Καΐρου Χρήστο Καβαλή και τον Πρόεδρο της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας κ. Γιάννη Σιόκα (οι οποίοι του παρέδωσαν κοινό υπόμνημα), καθώς και τον πρώην Πρόεδρο του Συμβουλίου Αποδήμου Ελληνισμού κ. Στέφανο Ταμβάκη, υποσχόμενος ότι σύντομα θα απαντήσει συγκεκριμένα στα ζητήματα που του θέσανε. Ιδιαίτερα για τα ζητήματα που απασχολούν τους Έλληνες επιχειρηματίες, τόνισε ότι ενημέρωσε την αιγυπτιακή πλευρά και προσδοκά στην επίλυση των όποιων προβλημάτων αυτών.
Αναφερόμενος παράλληλα στη Σύνοδο Κορυφής, ο Έλληνας Πρωθυπουργός επεσήμανε ότι θέσαμε σε πιο γερές βάσεις, τους κοινούς στόχους των τριών χωρών μας, επεσήμανε ο κ. Σαμαράς, μην παραλείποντας να επισημάνει την ιδιαίτερη σημασία που έχει η προσωπική – πλέον – σχέση με τον Αιγύπτιο Πρόεδρο Ελ Σίσσι. «Ταυτόχρονα, μπορέσαμε να θεμελιώσουμε αυτή τη συνεργασία, εξετάζοντας και τις προκλήσεις που έχει η κάθε χώρα αλλά και η περιοχή μας γενικά», προσέθεσε, ανοίγοντας λαμπρά πεδία δράσης και συνεργασίας μεταξύ μας. Ο κ. Σαμαράς αναφέρθηκε στα σημαντικότερα ζητήματα που απασχόλησαν την Σύνοδο Κορυφής, που ήταν η καταπολέμηση της τρομοκρατίας, τα θέματα της οικονομίας αλλά και της οριοθέτησης της ΑΟΖ.
Από την πλευρά του, ο Υπουργός Εμπορίου που ήταν παρών στη συνάντηση, τόνισε ότι μεγάλη σημασία στη συνεργασία της Αιγύπτου με τις Ελληνικές Κοινότητες Καΐρου και Αλεξανδρείας και τους Έλληνες επιχειρηματίες. Ο ίδιος αναγνώρισε ότι υπάρχουν προβλήματα που πρέπει να ξεπεραστούν (όπως είναι η γραφειοκρατία που πλήττει και την Αίγυπτο) αλλά υποσχέθηκε να γίνει κάθε τι δυνατόν για να ξεπεραστούν τα προβλήματα αυτά.
Το υπόμνημα των Ελληνικών Κοινοτήτων προς τον Πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά
Εξοχότατε Κύριε Πρωθυπουργέ,
Με ιδιαίτερη χαρά ο Ελληνισμός της Αιγύπτου σας υποδέχεται στην δεύτερη Πατρίδα του, την Αίγυπτο. Η επίσκεψή σας αυτή την χρονική στιγμή αποτελεί για μας ένα μήνυμα αισιοδοξίας καθώς συμπίπτει με τις νέες πολιτικές αλλαγές στην Αίγυπτο.
Έχουμε την τιμή να ζητήσουμε την βοήθειά σας για την επίλυση μερικών κρίσιμων θεμάτων που απασχολούν τις Ελληνικές Κοινότητες στην Αίγυπτο και τα οποία παραθέτουμε παρακάτω, με την ελπίδα ότι θα βρεθούν οι απαιτούμενες λύσεις.
Α) Συντάξεις και ιατροφαρμακευτική υποστήριξη
Όπως γνωρίζετε κ. Πρωθυπουργέ, με τον Ν.2079/1992, δύνανται οι μονίμως διαμένοντες στην Αίγυπτο Έλληνες υπήκοοι και ομογενείς να λαμβάνουν τις συντάξεις του Ι.Κ.Α., μέσω της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος στην Αίγυπτο. Παράλληλα από τις συντάξεις αυτές, παρακρατείται ποσοστό 4% για την κάλυψη εξόδων ιατροφαρμακευτικής και νοσοκομειακής περίθαλψης. Μολονότι υπάρχει αυτή η παρακράτηση, οι συνταξιούχοι εξακολουθούν να στερούνται ιατροφαρμακευτικής και νοσοκομειακής κάλυψης και δεν έχει ληφθεί καμία μέριμνα μέχρι τώρα γι’ αυτούς.
Θεωρούμε επίσης σημαντικό να σας γνωρίσουμε ότι σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 2 του Κανονισμού Ασθένειας του ΙΚΑ, χορηγούνται παροχές εντός και μόνον των ορίων της Ελλάδας. Οι περισσότεροι λοιπόν πάροικοι δεν κάνουν χρήση της παροχής αυτής αλλά αυτοσυντηρούνται ή καλύπτονται από το Ελληνικό Νοσοκομείο Καΐρου, χωρίς να μπορεί αυτό να εισπράττει από το ΙΚΑ το αναλογούν ποσό.
Προτείνουμε λοιπόν προς τις αρμόδιες ελληνικές υπηρεσίες να υπάρξει νομοθετική διάταξη έτσι ώστε το ΙΚΑ να συμπεριλάβει το Ελληνικό Νοσοκομείο Καΐρου στα συμβαλλόμενα με το ΙΚΑ ιδρύματα και κατά συνέπεια, το Αιγυπτιώτικο ίδρυμα, που αποτελεί και το μοναδικό αμιγώς ελληνικό νοσηλευτικό ίδρυμα εκτός Ελλάδος, να επιτελεί το σοβαρό αυτό λειτούργημα έναντι των συνταξιούχων που το δικαιούνται.
Β) Φορολογικά θέματα
Οι λιγοστοί υπερήλικες συνταξιούχοι του ΙΚΑ είναι υποχρεωμένοι να υποβάλλουν φορολογική δήλωση για τα εισοδήματα που αποκτήθηκαν κατά το οικονομικό έτος 2013. Καλούνται λοιπόν φέτος σύμφωνα με το Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (Ν. 4172/2013) να πληρώσουν φόρο που αντιστοιχεί στο 22% του εισοδήματός τους (και δεν είναι άλλο από τη σύνταξη του ΙΚΑ) και χωρίς ανώτατο όριο, όταν πέρυσι για το οικονομικό έτος 2012 πλήρωσαν φόρο το 10% του εισοδήματός τους, με ανώτατο όριο τα 500 ευρώ για όσους από αυτούς ήταν γεννημένοι πριν το 1948.
Επιπλέον, δεδομένου ότι είναι κάτοικοι εξωτερικού και υποβάλλουν δήλωση στη Δ.Ο.Υ. Κατοίκων Εξωτερικού, δεν γίνονται δεκτές οι αποδείξεις δαπανών οπότε δεν έχουν επιστροφή φόρου, δικαίωμα που έχουν οι Έλληνες πολίτες που μένουν μόνιμα στην Ελλάδα. Αυτό αποτελεί άνιση μεταχείριση στη φορολογία μεταξύ Ελλήνων πολιτών κατοίκων εξωτερικού και κατοίκων Ελλάδος. Συγκεκριμένα:
Έλληνας πολίτης, κάτοικος Ελλάδος, συνταξιούχος του ΙΚΑ με ετήσιες αποδοχές 5.000 ευρώ, που υποβάλλει φορολογική δήλωση σε οποιαδήποτε Δ.Ο.Υ. και για κάποιο λόγο δεν δήλωσε αποδείξεις δαπανών θα πληρώσει φόρο μόνο 275 ευρώ.
Αντίθετα Έλληνας πολίτης, κάτοικος εξωτερικού, συνταξιούχος του ΙΚΑ με ετήσιες αποδοχές 5.000 ευρώ, που υποβάλλει υποχρεωτικά φορολογική δήλωση στη Δ.Ο.Υ. Κατοίκων Εξωτερικού, θα πληρώσει φόρο 1.100 ευρώ (5.000 Χ 22%).
Θα σας παρακαλούσαμε λοιπόν να το λάβετε υπόψη σας για το επόμενο οικονομικό έτος ώστε να μειωθεί το ποσοστό του φόρου που καταβάλλεται.
Γ) Θέματα διαβατηρίων
Παλαιότερα, το Ελληνικό Γενικό Προξενείο στο Κάιρο εξέδιδε ελληνικά διαβατήρια σε όσους ήταν εγγεγραμμένοι στα προξενικά μητρώα ασχέτως αν ήταν εγγεγραμμένοι σε Δήμο στην Ελλάδα ή όχι (βάσει του Ν.1524/1918 «περί αναγνωρίσεως ως Ελλήνων υπηκόων των εγγεγραμμένων εν τοις μητρώοις των εν Τουρκία και Αιγύπτω προξενικών αρχών και αναγνωριζομένων ως τοιούτων υπό των εγχωρίων αρχών»). Από τη στιγμή όμως που άλλαξε ο Κώδικας Ελληνικής Ιθαγένειας και καταργήθηκε ο παραπάνω νόμος, η ελληνική υπηκοότητα αποκτάται από την εγγραφή σε Δήμο, οπότε ελληνικά διαβατήρια χορηγούνται μόνο σε όσους είναι εγγεγραμμένοι σε κάποιο Δήμο. Αρκετοί πάροικοι, επειδή ήταν εγγεγραμμένοι στα προξενικά μητρώα του Καΐρου και είχαν ήδη ελληνικό διαβατήριο δεν επιδίωξαν να εγγραφούν σε κάποιο Δήμο στην Ελλάδα. Όταν όμως έληξε το διαβατήριό τους, το Προξενείο δεν μπόρεσε να προβεί στην ανανέωσή του λόγω της μη ύπαρξης εγγραφής σε Δήμο. Η διαδικασία της εγγραφής αυτής είναι πολλές φορές χρονοβόρα – και άλλες φορές αδύνατη σε περιπτώσεις ατόμων προχωρημένης ηλικίας – και αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να μην μπορούν να ανανεώσουν το διαβατήριό τους όσο εκκρεμεί το θέμα αυτό. Επίσης από την στιγμή που δεν έχουν διαβατήριο δεν μπορούν να ανανεώσουν ούτε την άδεια παραμονής τους στην Αίγυπτο (όσοι δεν είναι Αιγύπτιοι υπήκοοι) και κατά συνέπεια να θεωρούνται παράνομα διαμένοντες στην Αίγυπτο. Υπάρχει λοιπόν εκ των πραγμάτων ανάγκη να τροποποιηθεί η διαδικασία εγγραφής στους δήμους για όσους θα μπορούσαν να κάνουν χρήση του παλαιού Ν.1524/1918 έστω και για κάποιο ορισμένο χρονικό διάστημα και μέσω των προξενικών αρχών να λυθεί αυτή η αδιέξοδη κατάσταση.
Δ) Θέματα Ελληνικής υπηκοότητας
Η απόκτηση της Ελληνικής υπηκοότητας σε όσους είχαν Ελληνίδα μητέρα υπήρξε αναμφίβολα ένα θετικό μέτρο που στις αρχές της δεκαετίας του ‘80 έλυσε σημαντικά προβλήματα σε πολλούς πάροικους. Κάποιοι από αυτούς όμως είτε από αμέλεια είτε διότι δεν το έμαθαν εγκαίρως ή διότι σπούδαζαν στο εξωτερικό, δεν παρουσιάστηκαν μέσα στις καθορισμένες προθεσμίες στα Προξενεία με αποτέλεσμα σήμερα να μην μπορούν να αποκτήσουν την ελληνική υπηκοότητα, ενώ άλλα μέλη της ίδιας οικογένειας έχουν την υπηκοότητα της μητέρας τους! Και σε αυτό επίσης το θέμα ζητάμε μια τροποποίηση για την τακτοποίησή τους.
Το θέτουμε υπόψη σας καθότι θεωρούμε την διάσωση της Ελληνικότητας έστω και ενός παροίκου, ουσιαστική για την επιβίωση της παροικίας μας, καθώς ολοένα και οι αριθμοί συρρικνώνονται και δεν έχουμε την πολυτέλεια να χάνουμε πάροικους για λόγους γραφειοκρατίας.
Ε) Θέματα Υπ. Παιδείας και Θρησκευμάτων
Η διατήρηση της Ελληνικής γλώσσας και κουλτούρας αποτελούν τη βάση για τη συνέχιση της ζωής της παροικίας. Τα σχολεία μας έχουν μεγάλη ιστορία η οποία ξεπερνά τα 100 χρόνια.
Οφείλουμε όμως να προσαρμοζόμαστε στις τρέχουσες συνθήκες, με τους μεικτούς γάμους να αποτελούν την πλειοψηφία της νεολαίας της παροικίας.
Η εκπαίδευση λοιπόν, με δική μας πρωτοβουλία, έχει στραφεί στην κατεύθυνση να ετοιμάζουμε τα παιδιά μας έτσι ώστε να μπορούν να συνεχίσουν την ζωή τους στην Αίγυπτο, με πρόσθετες ώρες Αραβικών και Αγγλικών. Μας προβληματίζει όμως σοβαρά η περίπτωση που μπορεί να υπάρξει με τη μη ανανέωση από το Ελληνικό κράτος των αποσπάσεων των εκπαιδευτικών στο εξωτερικό, όπου η πολιτική για την ομογενειακή εκπαίδευση τουλάχιστον για τις μη Ευρωπαϊκές χώρες οφείλει να λαμβάνει υπόψη τις τοπικές συνθήκες.
Σε αυτή την κρίσιμη περίοδο δεν πρέπει να διαταράξουμε το σημερινό σχολείο με την μη απόσπαση ικανού αριθμού εκπαιδευτικών στο εξωτερικό, αλλά σαφώς να γίνονται πάντα οι αποσπάσεις αυτές με μέτρο και έλεγχο. Για τον λόγο αυτό ζητάμε όπως συνεχιστούν οι αποσπάσεις των εκπαιδευτικών στα σχολεία μας που στο Κάιρο και την Αλεξάνδρεια αριθμούν σήμερα 220 μαθητές, για την ομαλή αποφοίτηση των παιδιών μας.
Η λύση που προτείνουμε είναι η επένδυση στην ομογένεια τόσο στην υπάρχουσα όσο και στα μέλη της που επαναπατρίστηκαν και επιθυμούν να επιστρέψουν στην χώρα που γεννήθηκαν, με νέες νομοθετικές ρυθμίσεις που να δίνουν κίνητρα στα νέα παιδιά να μορφώνονται στην Ελλάδα και να επιστρέφουν στη δεύτερη πατρίδα τους για να εργαστούν και να προσφέρουν, χωρίς να επιβαρύνουν τριπλά το Ελληνικό κράτος, αλλά μόνο με έναν μισθό.
Είμαστε βέβαιοι εξοχότατε, ότι θα συμβάλετε με κάθε τρόπο στην επίλυση των θεμάτων αυτών μεταφέροντας τις εντολές σας στις αρμόδιες υπηρεσίες, καθώς αποτελούν ουσιαστικά θέματα που άπτονται της βιωσιμότητας της παροικίας μας.
Με ιδιαίτερη εκτίμηση
Οι Ελληνικές Κοινότητες Καΐρου και Αλεξανδρείας
Το υπόμνημα για τα ζητήματα που απασχολούν τους ομογενείς, που παρέδωσε στον Αντώνη Σαμαρά, ο Στέφανος Ταμβάκης
Τα ζητήματα που απασχολούν τα εκατομμύρια των ομογενών που ζούνε εκτός Ελλάδας περιγράφονται στο υπόμνημα που παρέδωσε στον Έλληνα Πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά, ο πρώην Πρόεδρος του Συμβουλίου Αποδήμου Ελληνισμού κ. Στέφανος Ταμβάκης, λίγο πριν τη συνάντηση που είχε ο κ. Σαμαράς με τους εκπροσώπους της Ελληνικής παροικίας στην Αίγυπτο. Αναλυτικά, το υπόμνημα του πρώην Προέδρου του ΣΑΕ κ. Στέφανου Ταμβάκη αναφέρει:
ΥΠΟΜΝΗΜΑ
ΠΡΟΣ ΤΗΝ Α.Ε. ΤΟΝ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
ΚΥΡΙΟ ΑΝΤΩΝΙΟ ΣΑΜΑΡΑ
Φορολογικά
Με το νόμο 4110/2013 άλλαξαν οι κλίμακες φορολογίας των φορολογουμένων στην Ελλάδα, οι οποίες για τους μισθωτούς είναι από 22% μέχρι 42%. Σε ορισμένες περιπτώσεις υπάρχουν εκπτώσεις φόρου λόγω δαπανών διαβίωσης, ιατροφαρμακευτικής και νοσοκομειακής περίθαλψης, και ανάλογα με το βαθμό αναπηρίας.
Από τις εκπτώσεις αυτές (παρ.11 – άρθρο 1 του Ν.4110/2013), εξαιρούνται οι μόνιμοι κάτοικοι εξωτερικού, οι οποίοι έχουν αποκτήσει εισόδημα από πηγή που βρίσκεται στην Ελλάδα και ταυτόχρονα καλούνται να προσκομίσουν και σωρεία δικαιολογητικών για την φορολογική τους κατάσταση, στη χώρα που διαμένουν.
Με αυτό τον τρόπο πλήττονται κυρίως οι συνταξιούχοι ομογενείς, που ζουν στην Αίγυπτο, λαμβάνουν την ελάχιστη σύνταξη του ΙΚΑ (360,00 €) και καλούνται να καταβάλουν φόρο το 22% αυτής ετησίως.
Για τους λόγους αυτούς σας παρακαλούμε να αναλάβετε την πρωτοβουλία και με παρέμβασή σας, στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, να καταργηθεί η εξαίρεση των μονίμων κατοίκων εξωτερικού και να υπάρξει εξομοίωση με τους κατοίκους εσωτερικού για να επέλθει μια ισορροπία και να μπορούμε να ανταποκριθούμε, έστω και με μεγάλη δυσκολία, στις υποχρεώσεις έναντι του ελληνικού κράτους.
Ψήφος
Σταθερές και πάγιες θέσεις που αποτελούν ομόφωνη απόφαση της βάσης του οργανωμένου και μη, απανταχού ελληνισμού είναι:
1) Η δυνατότητα άσκησης του εκλογικού δικαιώματος από τους τόπους διαμονής των μονίμων κατοίκων εξωτερικού με επιστολική ψήφο και κάλπη και
2) Η εκπροσώπηση της ομογένειας στο ελληνικό κοινοβούλιο με τη δημιουργία εκλογικών περιφερειών εξωτερικού.
Συμβούλιο Απόδημου Ελληνισμού (Σ.Α.Ε.)
Τον Δεκέμβριο του 2012, έληξε η θητεία των οργάνων του ΣΑΕ (Προεδρείο και Περιφερειακά Συντονιστικά Συμβούλια) και έκτοτε δεν λειτουργεί, αναμένοντας την τροποποίηση του νόμου, που ισχύει.
Ως απερχόμενο Προεδρείο, καταθέσαμε τις προτάσεις μας για την τροποποίηση του νόμου, συμμετείχαμε στην οργανωτική επιτροπή, που συγκρότησε ο Υφυπουργός Εξωτερικών, ολοκληρώσαμε την επεξεργασία
Το ΣΑΕ πρέπει να είναι εισηγητικό γνωμοδοτικό συμβουλευτικό και διεκδικητικό όργανο προς την Ελληνική Πολιτεία που παράλληλα υπερασπίζεται και προωθεί τα ζητήματα που απασχολούν τους Έλληνες της Διασποράς, ζητήματα που έχουν σχέση με την Ελληνική κυβέρνηση και τις κυβερνήσεις των χωρών υποδοχής.
Πρέπει δηλαδή να μετεξελιχθεί σε ένα λειτουργικό, ανεξάρτητο οικονομικά και πολιτικά συντονιστικό και διεκδικητικό όργανο του απανταχού Ελληνισμού, προσαρμοσμένο στα σύγχρονα δεδομένα..
Μένουν ελάχιστα θέματα να συμφωνηθούν μεταξύ όλων των πλευρών (ΥΠΕΞ, Κομμάτων, Ομογένειας) ώστε να κατατεθεί το νομοσχέδιο στη Βουλή για ψήφιση. Ο ΥΦΥΠΕΞ είχε προαναγγείλει ότι το Σεπτέμβριο 2014 θα κατέθετε το νομοσχέδιο. Αναμένουμε.
Με ιδιαίτερη εκτίμηση
Στέφανος Π. Ταμβάκης
Επίτιμος Πρόεδρος Ελληνικής Κοινότητας Αλεξάνδρειας
Πρόεδρος Συμβουλίου Απόδημου Ελληνισμού 2007-2012