Η Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας έχοντας παράδοση στην προσφορά προς την Ελλάδα, δε θα μπορούσε να απέχει από το μεγάλο αγώνα που η πατρίδα διεξήγαγε κατά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η προσφορά μεγάλη και υλική αλλά και σε ανθρώπινο δυναμικό.

1942. Αλεξάνδρεια, Chatby. Ελληνικά Σχολεία Ε.Κ.Α. Επίσκεψη Γεωργίου Β’. (Σουλογιάννης, Ε. Η Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας 1843-1993, Αθήνα: Ε.Λ.Ι.Α, 2005)

Το 1940 ο Γενικός Πρόξενος της Ελλάδας στην Αλεξάνδρεια Κ. Βαλτής αναλαμβάνει την πρωτοβουλία να συστήσει την Εθνική Επιτροπή Ελλήνων Αλεξανδρείας, με έδρα τα γραφεία της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας. Στην επιτροπή πρόεδρος είναι ο ίδιος ο Γενικός Πρόξενος και μετέχουν πολύ αξιόλογοι Αλεξανδρινοί:

Δ. Αφουδάκης, Ν. Βατίμπελας, Σ. Βλάχο;, Β. Δελλαπόρτας, Κ. Δημόπουλος, Δ. Ζερμπίνης, Α. Θεοδωράκης, Δ. Θεοδωράκης, Μ. Θερμιώτης, Α. Καζούλης, Μ. Καζούλης, Ε. Καλοχριστιανάκης, Ι. Κασιμάτης, Ν. Κοκκιναράς, Α. Κουταρέλλης, Μ. Λάσκαρις, Ν. Λέβη, Α. Λεοντής, Α. Μινώτος, Α. Μπενάκης, Μ. Μπενάκης, Π. Μοδινός, Ο. Μουστάκης, Γ. Νικολάου, Κ. Νικολάου, Δ. Οικονόμου, Γ. Οικονόμου, Χ. Περαίος, Π. Πετρίδης, Ι. Πηλαβάκης, Ρ. Ραδόπουλος, Ρ. Ρεμανδάς, Γ. Ρούσος, Κ. Σαλβάγος, Μ. Σαλβάγος, Α. Σαράτσης, Δ. Σαρσέντης, Α. Συναδινός, Κ. Ταβουλαρίδης, Ζ. Χαλκιάδης, Α. Χωρέμης και Γ. Χωρέμης.

Έντοιχη πλάκα στην αυλή του Ι.Ν. Ευαγγελισμού προς τιμήν των πεσόντων Ελλήνων Αλεξανδρινών κατά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Το Μάρτιο του 1941 τα σχολεία της Ε.Κ.Α. παραχωρούνται στον Ελληνικό Στρατό, που αρχίζει να καταφθάνει στην Αλεξάνδρεια, μετά την κατάρρευση του μετώπου της Βορείου Ελλάδος, για να φιλοξενηθούν οι ιππείς, οι οποίοι είναι και οι πρώτοι Έλληνες στρατιώτες που φτάνουν. Το Μπενάκειο Συσσίτιο αναλαμβάνει τη σίτιση τους. Ταυτόχρονα τα σχολεία της Ε.Κ.Α. γίνονται κέντρο της Ελληνικής Παθητικής Αεράμυνας, την οργάνωση της οποίας είχε αναλάβει ο Ρ. Ρεμανδάς σε συνεργασία με τον Κυανό Σταυρό του Συλλόγου Ελλήνων Επιστημόνων Αλεξανδρείας «Πτολεμαίος ο Α΄». Τα σχολεία όμως πρόσφεραν και ανθρώπινο δυναμικό. Μέχρι τις 18 Φεβρουαρίου 1942 και ως αποτέλεσμα της επιστράτευσης οκτώ ηλικιών, είχαν στρατολογηθεί 14 διοικητικοί υπάλληλοι και 2 καθηγητές, οι οποίοι πολέμησαν στο Αλαμέιν, στη Μεσόγειο με το Ελληνικό Ναυτικό και στην Ελληνική Αεροπορία που δρούσε στη Βόρειο Αφρική.

Στα κτίρια της Ε.Κ.Α. στεγάστηκε η έδρα της «Επιτροπής Περιθάλψεως Οικογενειών Επιστράτων», η «Φανέλλα του Στρατιώτου», το «Δέμα του Στρατιώτου», το «Σώμα Ελληνίδων Εθελοντριών Νοσοκόμων Αιγύπτου», το «Σπίτι του Ναύτη» κ.α.

Έντοιχη πλάκα στην αυλή του Ι.Ν. Ευαγγελισμού προς τιμήν των πεσόντων μαθητών των σχολείων της Ε.Κ.Α.

Η μεγαλύτερη, ίσως, βοήθεια της Ε.Κ.Α., πέραν του ανθρώπινου δυναμικού, στην αγωνιζόμενη Ελλάδα προσφέρθηκε μέσω του Ελληνικού Νοσοκομείου «Θεοχ. Κότσικας». Αρχικά και για μερικούς μήνες του 1941 εγκαθήστατε και λειτουργεί στους χώρους του Ελληνικού Νοσοκομείου το Γενικό Αυστραλιανό Νοσοκομείο, χωρητικότητας 250 κλινών. Εν συνεχεία η Ε.Κ.Α. παραχωρεί το Ελληνικό Νοσοκομείο στην Ελληνική Κυβέρνηση για να λειτουργήσει εκεί το Ελληνικό Ναυτικό Νοσοκομείο, χωρητικότητας 250 κλινών. Ενώ στη συνέχεια προστίθενται άλλες 250 κλίνες για την κάλυψη των αναγκών στρατού ξηράς και αεροπορίας. Ταυτόχρονα η Ε.Κ.Α. υπογράφει συμβόλαιο φιλοξενίας του 2^ου Νεοζηλανδικού Εκστρατευτικού Σώματος και κάλυψης των αναγκών του σε θέματα περίθαλωης τραυματιών. Στο Ελληνικό Νοσοκομείο προσφεύγουν όμως και οι ναυτεργάτες και αξιωματικοί του εμπορικού ναυτικού, καθώς και μέλη οικογενειών επιστράτων και τραυματίες από τις αεροπορικές επιδρομές των δυνάμεων του Άξονα (Γερμανία, Ιταλία).

Έντοιχη πλάκα στην αυλή του Ι.Ν. Ευαγγελισμού προς τιμήν των πεσόντων Ελλήνων στο μέτωπο της Βορείου Αφρικής και της Μεσογείου κατά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Ο Ιερός Ναός του Ευαγγελισμού εξυπηρετεί τις θρησκευτικές ανάγκες των Ελλήνων στρατιωτών, με την τέλεση Ακολουθιών, Δοξολογιών και Μνημοσύνων, τα οποία συνήθως τελούνταν από τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας Χριστόφορο και στις οποίες παρευρίσκονταν η στρατιωτική και πολιτική ηγεσία. Στον αυλόγηρο του ναού εντοιχίστηκαν πλάκες με τα ονόματα των πεσόντων Ελλήνων στρατιωτών, ναυτών και αεροπόρων στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι περισσότεροι από αυτούς κηδεύτηκαν με δαπάνες της Ε.Κ.Α. Παράλληλα παραχωρήθηκε χώρος στο 2^ο Νεκροταφείο της Ε.Κ.Α. όπου ανεγέρθη το «Ηρώο των εν Μέση Ανατολή πεσόντων υπέρ της πατρίδος Ελλήνων αεροπόρων», με δαπάνη των Θ. Κότσικα, προέδρου της Ελληνικής Κοινότητας Καΐρου και Μ. Σαλβάγου, προέδρου της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας.

(Πηγή: Σουλογιάννης, Ε. Η Ελληνική Κοινότητα Αλεξανδρείας 1843-1993, Αθήνα: Ε.Λ.Ι.Α, 2005, σσ. 281-283)