Με βασική επιδίωξη την ενεργοποίηση ενός φόρουμ ανταλλαγής απόψεων, που θα λειτουργήσει ως χώρος προώθησης δράσεων για την ενίσχυση της ασφάλειας και της σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, το υπουργείο Εξωτερικών προωθεί την πρωτοβουλία του για σύγκληση Διάσκεψης για τη Σταθερότητα και Ασφάλεια, η οποία θα πραγματοποιηθεί το διήμερο 8 και 9 Σεπτεμβρίου στη Ρόδο.
Στο υπουργείο Εξωτερικών, δεδομένων των προκλήσεων που αναδύονται στην ευρύτερη περιοχή (αστάθεια, περιφερειακές συγκρούσεις, προσφυγικές – μεταναστευτικές ροές, εξτρεμισμός) θεωρούν ότι η Αθήνα μπορεί να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο «γεφυροποιού», προκειμένου να βρεθούν στο ίδιο τραπέζι και να ανταλλάξουν ανοιχτά απόψεις εκπρόσωποι χωρών που καλούνται να αντιμετωπίσουν τις επιπτώσεις όλων αυτών των εξελίξεων.
Παράλληλα, να ακουστούν ιδέες και προτάσεις για την αποτελεσματικότερη εκτόνωση των εκάστοτε κρίσεων. Βασική ιδέα της πρωτοβουλίας είναι ότι η διαμόρφωση ενός φόρουμ, που σταδιακά θα μπορούσε να αποκτήσει μόνιμα θεσμικά χαρακτηριστικά, μπορεί να λειτουργήσει εξαιρετικά θετικά στην κατεύθυνση καλύτερης κατανόησης των αιτίων των κρίσεων που γεννώνται και, σε ένα δεύτερο επίπεδο, στην ανάληψη πρωτοβουλιών για την εκτόνωσή τους.
Συνεργάτες του υπουργού Εξωτερικών, Ν. Κοτζιά, ο οποίος ανέλαβε την πρωτοβουλία για τη σύγκληση της διάσκεψης, παραπέμπουν σε ένα σχήμα ανάλυσης που παραθέτει από την πρώτη στιγμή που ανέλαβε τα καθήκοντά του: ότι η περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης είναι εγκλωβισμένη σε ένα τρίγωνο αστάθειας ανάμεσα σε τρεις εμπόλεμες περιοχές: την Ουκρανία, τη Λιβύη και τη Μέσα Ανατολή, ιδιαίτερα τη Συρία και το Ιράκ. Και ότι η συνεργασία των χωρών της περιοχής μπορεί να λειτουργήσει ως αποτελεσματικό αντίβαρο για την αντιστροφή των τάσεων αυτών, με την ενίσχυση της σταθερότητας.
Στο ΥΠΕΞ εκτιμούν ότι με τις πρωτοβουλίες της σε αυτή την κατεύθυνση η χώρα μας μπορεί να αξιοποιήσει την περιφερειακή συγκυρία αστάθειας σε ευκαιρία ανάδειξής της σε άξονα προάσπισης του διεθνούς δικαίου και της περιφερειακής σταθερότητας. Επί της ουσίας, δηλαδή, η γεωγραφική θέση, στην καρδιά της περιοχής των αναταράξεων, να μεταβληθεί από πιθανό μειονέκτημα σε πλεονέκτημα και σε εφαλτήριο για την ανάδειξη σε κομβικό γεωπολιτικό παράγοντα.
Ουσιαστικά, η Διάσκεψη της Ρόδου αποτελεί μια προσπάθεια να διαμορφωθεί ένας σταθερός δίαυλος επικοινωνίας, μια «γέφυρα», ανάμεσα στις δύο όχθες της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, την ευρωπαϊκή και την αραβική. Ο αρχικός σχεδιασμός περιελάμβανε τη συμμετοχή στη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών από 5+5 ευρωπαϊκές και αραβικές χώρες.
Στην πορεία, ωστόσο, διαπιστώθηκε ότι υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον και, μέχρι στιγμής, έχει οριστικοποιηθεί η συμμετοχή 7+7 υπουργών Εξωτερικών που εκπροσωπούν Ελλάδα, Αλβανία, Βουλγαρία, Κύπρο, Ιταλία, Κροατία, Σλοβακία, Αίγυπτο, Ιορδανία, Λίβανο, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Λιβύη, Σαουδική Αραβία και Τυνησία. Εκτιμάται, μάλιστα, ότι, δεδομένου του ενδιαφέροντος συμμετοχής που έχει εκδηλωθεί και από άλλες χώρες της Βόρειας Αφρικής, ο τελικός αριθμός των συμμετοχών θα φθάσει τις 16.
