Πρόσκοποι

Η Προσκοπική κίνηση ξεκίνησε τα πρώτα της βήματα στην Αλεξάνδρεια το 1911 με επικεφαλής τον Α. Κόκκινο, ο οποίος δημιούργησε 4 συνοικιακές ομάδες με 150 παιδιά συνολικά. Η πρώτη αυτή προσπάθεια αντιμετώπισε πολλά προβλήματα αλλά κατάφερε να αντέξει και το 1914 δημιουργήθηκε η Κεντρική Επιτροπή Αιγύπτου, η οποία υπαγόταν στο Σώμα Ελλήνω Προσκόπων της Ελλάδας, και είχε Πρόεδρο τον Αντώνιο Μπενάκη και έδρα την Αλεξάνδρεια. Στη διάδοση του Προσκοπισμού στην Αλεξάνδρεια συνέβαλαν εκτός από το Μπενάκη, ο Αλεξ. Χωρέμης, ο Αλ. Μπενάκης, ο Στ. Σαλβάγος, ο Γ. Πηλαβάκης, ο Π. Αρκουδάρης και ο Αν. Λεοντόπουλος. Συγκροτήθηκαν συνολικά 8 ομάδες που αριθμούσαν 400 προσκόπους και η παρουσία τους στη ζωή της παροικίας ήταν έντονη.

Την 1η Ιουνίου 1914 εκδόθηκε το πρώτο τεύχος του επίσημου οργάνου της Κεντρικής Επιτροπής Αιγύπτου με τον τίτλο “Έσο Έτοιμος”. Τα ιδεώδη του προσκοπισμού, όπως τα συμπύκνωνε, ήταν: “τιμή του ατόμου και σταθερότητα χαρακτήρα, σεβασμός προς τη θρησκεία και τους γονείς, λατρεία προς την πατρίδα”.

Κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου οι Έλληνες πρόσκοποι παρείχαν τις υπηρεσίες του ως ταχυδρόμοι, τραυματιοφορείς και οδηγοί, δεχόμενοι τα συγχαρητήρια και τις ευχαριστίες των συμμάχων στρατηγών, στους οποίους παρείχαν τις υπηρεσίες τους.

Δυστυχώς η περίοδος μετά τον πόλεμο υπήρξε άσχημη αφού το Σώμα διαλύθηκε μέχρι και το 1924 όπου παλαιά στελέχη με επικεφαλής τον Γ. Πηλαβάκη το επαναλειτούργησαν. Ο Πηλαβάκης αναλαμβάνει Περιφερειακός Έφορος Αλεξανδείας έχοντας πλέον την έδρα της στο Σάτμπυ. Πλέον αρχίζουν να αναπτύσονται συστήματα, στα πλαίσια των οποίων λειτουργούν εκτός από τις ομάδες των προσκόπων και οι αγέλες των λυκοπούλων, οι οποίες οργανώνονται για πρώτη φορά το 1932 με επικεφαλής τον Κ. Στεφανουδάκη, καθώς και η Εφορία Ναυτοπροσκόπων, η έδρα των οποίων βρισκόταν στη Μεσάλα απέναντι από τον Άγιο Σάββα.

Την περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου οι Πρόσκοποι συνεργάστηκαν στενά με την Ελληνική Αεράμυνα, κόλλησαν τα χαρτιά στα τζάμια του Κοτσικείου Νοσοκομείου και προέβησαν στην απογραφή της παροικίας.

Στην Αλεξάνδρεια εκδόθηκαν διάφορα προσκοπικά έντυπα, όπως η “Ελπίς” (1926), ο “Ανιχνευτής” (1929), ο “Ηρακλής” (1929), ο “Λύκος” (1938), η “Νάρκη” (1941), το “Δελτίο μας” (1943), η “Φωνή μας” (1944), ο “Πρόσκοπος” (1945), το “Αιέν Αριστεύειν” (1947), η “Πρόοδος” (1950) και το “Τριφύλλι μας” (1952). Το 1952 επανεκδόθηκε το “Έσο Έτοιμος”. Οι ναυτοπρόσκοποι εξέδωσαν το 1935 το περιοδικό “Ναυτοπούλι” και το 1943 “Το τιμόνι”. Ενώ για τα λυκόπουλα εκδιδόταν το περιοδικό “Ο Μόγλης”.

Τη δεκαετία του ’70 Περιφερειακός Έφορος ήταν ο Αζαρίας, ο οποίος έδωσε τη σκυτάλη τη δεκαετία του ’80 στον Καλόγηρο και εν συνεχεία στο Χριστοδουλίδη. Τη δεκαετία του ’90 αναλαμβάνει Περιφερειακός Έφορος ο Κατσιμπρής και από το 2000 μέχρι και σήμερα στη θέση του Περιφερειακού βρίσκεται ο Άρης Μαρκοζάνης.

Ο Προσκοπισμός στην Αλεξάνδρεια ακολουθεί το πρόγραμμα του Σώματος Ελλήνων Προσκόπων, από το οποίο προμηθεύεται σήματα και διακριτικά. Παρά τη συρρίκνωση της Ελληνικής Παροικίας, οι Πρόσκοποι της Αλεξάνδρειας παραμένουν δραστήριοι και παρόντες σε κάθε δραστηριότητα της παροικίας. Το καλοκαίρι οργανώνει κατασκηνώσεις, ενώ κατά τη διάρκεια του έτους προσφέρει πρόγραμμα ποικίλων δραστηριοτήτων στα παιδιά της παροικίας, τα οποία πραγματώνονται από άρτια εκπαιδευμένους βαθμοφόρους, οι οποίοι παρακολουθούν από κοντά τις εξελίξεις της επιστήμης της παιδαγωγικής, ενώ συμμετέχουν ενεργά στη δημιουργία σεμιναρίων σχετικά με το προσκοπικό πρόγραμμα.

Παράλληλα συμμετέχει στις επίσημες διοργανώσεις της ομογένειας και τις θρησκευτικές εορτές.

Οδηγοί

Το 1927 ιδρύεται το Σώμα Ελληνίδων Οδηγών στην Αλεξάνδρεια. Πρωτοπόρες στην οργάνωση υπήρξαν η Ιωάννα Γρυπάρη, η Ειρήνη Μπενάκη, η Άννα Κουρμούλη και η Τζένη Χρηστομάνου. Τη δεκαετία του ’80 Αρχηγός του Τμήματος Οδηγών Αλεξανδρείας υπήρξε η Πένη Κουτσούμη, και εν συνεχεία η Χριστίνα Κωνσταντίνου και Τοπική Έφορος η Ειρήνη Μανικάρου, η οποία βρίσκεται σε αυτή τη θέση μέχρι και σήμερα. Αρχηγός των Οδηγών Αλεξανδρείας σήμερα είναι η Μαίρη Κάβουρα.

Την περίοδο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου οι Οδηγίνες της Αλεξάνδρειας υπηρέτησαν στην Ελληνική Αεράμυνα μαζί με τους Προσκόπους, στις Πρώτες Βοήθειες, στον Ερυθρό Σταυρό, οργάνωσαν  ψυχαγωγικές εκδηλώσεις για τους επίστρατους στο στρατόπεδο του Σίντι Μπισρ, συγκέντρωσαν ρούχα για τους πρόσφυγες, έπλεξαν τη “φανέλα του στρατιώτη”, έκαναν εράνους για αγαθοεργούς και πατριωτικούς σκοπούς, στελέχωσαν το Στρατιωτικό Νοσοκομείο και το Σώμα των Εθελοντών Νοσοκόμων.

Σήμερα οι οδηγοί έχουν ενεργεί παρουσία συμμετέχοντας σε κάθε δραστηριότητα της παροικίας, ενώ προσφέρουν από κοινού με τους Προσκόπους πρόγραμμα που καλύπτει κάθε ενδιαφέρον των παιδιών της παροικίας.

(Πηγή: Ι.Μ. Χατζηφώτης, Αλεξάνδρεια: Οι δύο αιώνες του νεότερου Ελληνισμού (19ος-20ος), Αθήνα, 1999, σσ.458-461)